Dernek&VakıfGÜNCEL HABERLERİDARE HUKUKUÖne Çıkan Haberler

Derneklere Nasıl Üye Olunur?

bayan çalışan-1

Derneklere Nasıl Üye Olunur?

Dernekler gerçek şahıslardan oluşan bir hükmî şahsiyettir. Yani iktisadi olmayan belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek isteyenlerin oluşturduğu bir topluluktur. İşte bu ortak amacı gerçekleştirmek isteyenlerin her birine üye denmektedir.

Derneklerin kurulması için daha öncede belirttiğimiz gibi en az yedi kişi gerekmektedir. Bu sayı asgari sayı olup daha çok da olması mümkündür. Derneğin kuruluşunda var olan bu kişilere kurucu üye denmektedir. Derneklerin kuruluşu sırasında bulunmayan, fakat dernek kurulduktan sonra derneğin gerçekleştirmek istediği amacı benimseyen kişilerin bulunması her zaman mümkündür. Bunun yanında derneğe katılmış kişilerin bir süre sonra ortak amacı benimsememeleri veya kendi şahsi nedenleri ile dernekten ayrılmak istemeleri de olasılık dahilindedir. Ayrıca dernek üyeleri dernek amacına aykırı faaliyetlerde bulunmaları ve benzeri nedenlerle dernek tarafından dernekten çıkarılmak istenebilirler.

Şimdi bu hususlara sırası ile değinelim.

1. Üyeliğe Girme

Dernekler Kanunu’nun 16/I ncı maddesi; “Medeni hakları kullanma ehliyetine sahip ve on sekiz yaşını bitirmiş olan herkes derneklere üye olabilir” hükmü ile on sekiz yaşını bitirmiş, fiil ehliyetine sahip herkese dernek üyesi olma hürriyeti tanımaktadır. Ancak bu hürriyet mutlak olmayıp bazı durumlarda bir izine, bazı durumlarda ise sadece belirtilen derneklere üye olabilme şartı ile sınırlandırılmıştır. Bazı durumlarda ise yasaklamalar getirilmiştir.

16 ncı maddenin ikinci bendi; “ özel kanunlarında aksine hüküm bulunmamak şartıyla ,

1. Bu kanunun 4 üncü maddesinin bir numaralı bendinde gösterilenlerden,
a) Anayasa Mahkemesi üyeleri, Anayasa Mahkemesince,
b) Yargıtay üyeleri Yargıtay Birinci Başkanlık Kuru¬lunca,
c) Danıştay üyeleri Danıştay Bâşkanlık Kurulunca,
d) Sayıştay meslek mensupları ile savcı ve yardımcıları Sayıştay Daireler Kurulunca,
e) Hakim ve savcılar, Hakim ve Savcılar Yüksek Kurulunun görüşü alınarak Adalet Bakanlığınca,
Verilen müsaade üzerine, derneklere üye olabilirler demek suretiyle belirtilen kişilerin belirtilen makamların izni ile derneklere üye olmalarına imkân vermektedir.

Yine aynı bendin devamında; “Bu Kanunun dördüncü maddesinde belirtilen diğer kamu hizmeti görevlileri ise ilgili bulundukları bakanlıkça tes¬pit ve ilan edilen derneklere üye olabilirler”demek suretiyle bazı kamu görevlilerinin ancak bağlı bulundukları bakanlık tarafından tespit ve ilan edilen derneklere üye olabilecekleri belirtilmektedir.

Maddenin devamında; “Bu Kanunun dördüncü maddesinin ikinci fıkrasının (2) ve (3) numaralı bentlerinde gösterilenler ile diğer kanunların derneklere üye olamayacaklarını belirttiği kişiler, orta¬ okul ve ortaöğretim öğrencileri dernek üyesi olamazlar” denilerek dernek üyesi olamayacak kişiler belirtilmiştir.

Anılan madde “Bu Kanunun dördüncü maddesinin ikinci fıkrasının (4) numaralı bendinde gösterilenler, bu bentte belirtilen yasak süresince dernek üyesi olamazlar” diyerek süreli yasaklıları belirtmiştir.

Yine aynı madde “Yüksek öğretim öğrenci derneklerine öğrenci olmayanlar, bu Kanunun 39 uncu maddesinde gösterilen derneklere, derneğin kurulduğu kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmayan kamu hizmeti görevlileri ve kamu hizmetlerinde çalışan meslek mensupları tarafından kurulan derneklere de o meslekten olmayanlar ile milletvekilleri üye olamazlar.” diyerek bazı derneklere belirli kişilerin üye olamayacakları belirtilmiştir.

Bir derneğe üye olmak isteyen bir kişi derneğin aradığı şartları yerine getirdikten sonra derneğe başvurusunu yapar. Derneğin yetkili kurulu başvuru sahibinin belirtilen şartları gerçekten taşıdığına kanaat getirirse kişi dernek üyesi olur.

Dernek yönetim kurulu, üyelik için yapılan müracaatları en çok otuz gün içinde üyeliğe kabul veya isteğin reddi şeklinde karara bağlayıp sonucunu müracaat sahibine yazı ile duyurmak zorundadır.

Derneklere üye olma hürriyetinin kanunda belirtilen sınırlamalarının yanı sıra dernek tüzüğünü düzenleyen 8 inci maddeye istinaden dernekler de üyelerinin hangi şartları taşıyacağını belirterek bir sınırlama getirebilmektedirler. Mesela belli yöreleri tanıtma ve kültür derneklerine üye olabilmek için o yöreli olmak koşulunun getirilebilmesi gibi.

16 ncı maddenin son bendi hükmüne göre de; “yüksek öğretim öğrencilerinin, kurumlarından alacakları öğrenci belgesi ile öğrenci derneklerine yaptıkları müracaat üzerine üyeliğe kabulleri zorunludur.”

Dernekler üye olma hakkının belirli durumlarda sınırlanması, izne bağlanması ve yasaklanması durumlarını irdelediğimizde kamu görev ve hizmetlerinin düzenli ve tarafsız bir şekilde yerine getirilmesinin amaçlandığını söyleyebiliriz.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.