Daire Başkanlarının Hukuk Müşavirine Göre Öndegelim Sıralaması

Daire Başkanlarının Hukuk Müşavirine Göre Öndegelim Sıralaması

Kategori Teşkilatlanma
Kanun / Madde(ler) 3046 / 15
Tarih 27/04/2011
Kaynak 32 sayılı bülten 200. sayfa
Özet ?Daire Başkanları?nın ?Hukuk Müşaviri?ne göre öndegelim sıralaması yapılması durumunda Daire Başkanının daha üste olduğu hk.

Başkanlığınız merkez teşkilatında görevli daire başkanlarının hukuk müşavirine göre öndegelim sıralamasının nasıl olması gerektiği hakkında görüş talep edilen ilgi yazı incelenmiştir.

Öndegelim sıralaması; aynı kurum mensubu iki memurun çeşitli ölçütler esas alınarak birinin diğerine göre konumunun belirlenmesini ifade etmektedir. Bu sebeple, bahsedilen iki görevin tanım, nitelik, hukuki ve mali statü ile hiyerarşik durum gibi çeşitli bakımlardan değerlendirilerek birbiriyle karşılaştırılmasına (kıyaslanmasına) ihtiyaç bulunmaktadır.

Bakanlıklar ile bağlı kuruluşların teşkilatlanmasına ilişkin esas ve usullerin düzenlendiği 3046 sayılı Kanunda da tanımlandığı üzere hukuk müşavirlikleri, kurum başkanına ve kurumun ana hizmetlerini yürüten birimlere hukuki konularda “istişari mahiyette” yardımcı olan birimlerdir. Aynı Kanunun hiyerarşik kademelerin ve birim unvanlarının ayrıntılı bir şekilde gösterildiği 15’inci maddesi incelendiğinde de, hukuk müşavirliğinin hiyerarşik kademeler arasında yer almadığı görülmektedir.

Keza, 15/03/1999 tarihli ve 99/12647 sayılı Bakanlar Kurulu Kararıyla yürürlüğe konulan Kamu Kurum ve Kuruluşlarında Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Esaslarına Dair Genel Yönetmelik ile 13/11/2005 tarihli ve 25998 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği’nin 4’üncü maddelerinde yer alan tanımlarda da açıkça belirtildiği gibi, iki ayrı görevin birbiriyle aynı düzeyde (eşdeğer) olabilmesi için o görevlerin, kurumların hiyerarşik yapısı, görev, yetki ve sorumlulukları açısından aynı grupta, üst görev olabilmesi için, 3046 sayılı Kanunda sayılan hiyerarşik kademeler içinde daha üstte, alt görev olabilmesi için ise, daha altta yer alması gerekmektedir. Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği incelendiğinde, daire başkanlarının Yönetim Hizmetleri Grubunda, hukuk müşavirinin ise, Hukuk Hizmetleri Grubunda olmak üzere iki farklı grupta düzenlendiği anlaşılmaktadır.

Yine, Başkanlık Merkez Teşkilatında yer alan toplam (4) adet daire başkanlığının görev tanımları incelendiğinde, bunlardan Akaryakıt İkmal ve İşletme ile Tedarik Dairesi Başkanlıklarının, Başkanlığınızın temel (ana) nitelikteki görev ve hizmetlerini yürüttükleri, İnsan Kaynakları ve Mali İşler Dairesi Başkanlıklarının ise, gerek bu daire başkanlıklarına gerekse diğer hizmet birimlerine yardımcı ve destek niteliğindeki hizmetleri yürüttükleri görülmektedir. Görüleceği üzere, Başkanlıktaki Daire Başkanlıklarının yürüttükleri görev ve hizmetlerin niteliği de aynı değildir.

Özetleyecek olur isek, Başkanlığın farklı nitelikte olan, ayrı grupta yer alan ve aynı hiyerarşi (astlık-üstlük ilişkisi) içerisinde bulunmayan iki görevinin (idari kademesinin) kıyaslanması söz konusudur.

Öte yandan, 4636 sayılı Kanun incelendiğinde, Başkanlıktaki daire başkanı ve hukuk müşaviri atamalarının, Başkanın teklifi ve Yönetim Kurulu kararı ile yapıldığı anlaşılmaktadır. Görüldüğü gibi, atama yapılma usulü ve atama yapmaya yetkili makam bakımından her iki görev arasında herhangi bir ayrıma gidilmemiştir. Ancak aynı Kanunda, daire başkanlarına kadro karşılığı sözleşmeli personel statüsünde çalışabilmesi imkanı sağlanmış iken, hukuk müşavirlerine bu şekilde çalışabilme imkanı sağlanmadığı görülmektedir. Yine, Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Personeli Görevde Yükselme ve Unvan Değişikliği Yönetmeliği incelendiğinde, Başkanlığınızdaki Daire Başkanlıklarına atanacaklar için, Başkanlığınızda bölge müdürü olarak görev yapılması veya merkez teşkilatınızda şube müdürü, taşra teşkilatınızda işletme müdürü olarak beş yıl hizmetinin bulunması, Hukuk Müşavirliğine atanacaklar için ise, Başkanlıkta avukat olarak en az iki yıl çalışılmış olması şartının getirildiği görülmektedir.

Ayrıca, Milli Savunma Bakanlığı Akaryakıt İkmal ve NATO POL Tesisleri İşletme Başkanlığı Disiplin Amirleri Yönetmeliği incelendiğinde, Başkanlığınızdaki hukuk müşavirinin disiplin amirinin doğrudan başkan olduğu görülmekte iken, daire başkanlarının disiplin amirlerinin, başkan yardımcısı ve üst disiplin amirlerinin ise, başkan olduğu anlaşılmaktadır.

Yukarıda yapılan tespit ve açıklamalar ışığında, Başkanlığınızın farklı nitelikte olan, ayrı gruplarda yer alan, aynı hiyerarşi (astlık-üstlük ilişkisi) içerisinde bulunmayan ve atanabilmek için oldukça farklı şartların arandığı iki görevinin (idari kademesinin) karşılaştırılarak çok sağlıklı ve doğru bir konumlandırma yapılmasının zor olduğu değerlendirilmekle birlikte, öndegelim sıralaması belirlenmesinin zaruret arz etmesi halinde, hepsi de aynı düzeyde hiyerarşik kademede olması halinde birimler arası öndegelim sıralamasının; ana hizmet birimleri, danışma ve denetim birimleri, yardımcı birimler şeklinde olması gerektiği, ancak, Başkanlığın yapısı dikkate alındığında Hukuk Müşavirinin öndegelim sıralamasında Daire Başkanlarından sonra gelmesi gerektiği değerlendirilmektedir.