Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esaslar
ÖĞRETİM ÜYESİ YETİŞTİRME PROGRAMINA İLİŞKİN ESAS VE USULLER
BİRİNCİ BÖLÜM
Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar
Amaç
MADDE 1 – (1) Bu Esas ve Usullerin amacı, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’nın
koordinasyonunda, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında, lisansüstü eğitim verme
imkânına sahip olan yükseköğretim kurumlarında, öğretim üyesi ihtiyacı olan diğer
yükseköğretim kurumlarının araştırma görevlilerine lisansüstü eğitim yaptırılması suretiyle,
öğretim üyesi yetiştirilmesine ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
MADDE 2– (1) Bu Esas ve Usuller, Öğretim Üyesi Yetiştirme Programının işleyişine ilişkin esas
ve usulleri kapsar.
Dayanak
MADDE 3 – (1) Bu Esas ve Usuller, 2547 sayılı Yükseköğretim Kanun’unun 10 uncu maddesi,
(2) Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun ilgili maddesi
hükümlerine dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar ve kısaltmalar
MADDE 4 – (1) Bu Esas ve Usullerde geçen;
a) ÖYP: Yurt içi ve yurt dışında öğretim üyesi ve araştırmacı yetiştirilmesi amacıyla ilgili
yükseköğretim kurumlarında açılan Öğretim Üyesi Yetiştirme Programını,
b) YÖK‐ÖYP Komisyonu: Yükseköğretim Kurulu Başkanı tarafından bir Yürütme Kurulu
üyesi başkanlığında farklı branşlardan beş öğretim üyesinden oluşturulan komisyonu,
c) ÖYP Araştırma Görevlisi: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı’na katılan lisansüstü
eğitim‐öğretim yapan araştırma görevlisini,
ç) ÖYP Üniversitesi: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı kapsamında lisansüstü eğitimöğretim
veren yükseköğretim kurumunu,
d) ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi: Yükseköğretim kurumlarında Öğretim Üyesi
Yetiştirme Programının sekretarya hizmetlerinin yürütülmesi, ÖYP’na ilişkin iş ve işlemlerin
yürütülmesi ile her türlü harcamanın yapılmasında yetkili ve sorumlu birimi,
e) ÖYP Kurum Koordinatörü: OYP Kurum Koordinasyon Biriminin faaliyetlerinin
yükseköğretim kurumu adına yürütülmesinden sorumlu, üst yönetici tarafından belirlenen ve
üst yöneticiye karşı sorumlu kişiyi,
f) Gerçekleştirme görevlisi: Harcama yetkilisi tarafından ÖYP kurum koordinasyon
biriminde görevli personel arasından belirlenen kişi ya da kişileri,
g) Harcama yetkilisi: ÖYP kurum koordinatörünü,
h) Muhasebe birimi: Yükseköğretim kurumlarında muhasebe işlemlerinin yürütüldüğü
birimi,
ı) Muhasebe yetkilisi: Muhasebe biriminin yönetiminden ve yetkili mercilere hesap
vermekten sorumlu kişiyi,
i) ÖYP Puanı: Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına araştırma görevlisi olmak üzere
başvuran adayların ya da program gereğince bir ÖYP üniversitesine eğitim‐öğretim görmek
amacıyla başvuran ÖYP araştırma görevlilerinin lisans genel not ortalamasının %35’i ile
Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitimi Giriş Sınavında (ALES) ilgili alanda alınan puanın
%50’si ve varsa yabancı dil puanının %15’i alınarak hesaplanan ve en son girilen ALES ve
Yabancı Dil Sınav sonuçlarına göre güncellenebilen puanı,
j) YÖK: Yükseköğretim Kurulunu,
k) Yükseköğretim Kurumu: Üniversiteler ile yüksek teknoloji enstitülerini,
l) Yabancı Dil Sınavı: ÜDS, KPDS veya eşdeğerliliği YÖK tarafından kabul edilen dil
sınavını,
ifade eder.
İKİNCİ BÖLÜM
Kontenjanlar, Değerlendirme ve Atama
ÖYP Araştırma Görevlisi Kontenjanları
MADDE 5 – (1) Yükseköğretim kurumları, ÖYP kapsamında alınmasını istedikleri anabilim
dalları itibariyle araştırma görevlisi sayılarını ve araştırma görevliliğine başvuruda
bulunacakların lisans veya lisansüstü mezuniyet alanlarına ilişkin özel şartları belirleyip YÖK’e
bildirir. YÖK Yürütme Kurulu, programa katılmak üzere başvuruda bulunan yükseköğretim
kurumlarının taleplerini değerlendirir ve ÖYP araştırma görevlisi kontenjanlarını belirler.
Başvuru ve Değerlendirme
MADDE 6 – (1) Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı’na, YÖK Yürütme Kurulu kararı ile YÖK
resmi internet sitesinde ilan edilen ÖYP araştırma görevlisi kontenjanlarına, belirlenen
koşulları karşılayan adaylar ilgili rektörlüklere bireysel olarak başvururlar. Değerlendirme ve
atamalar mevzuat hükümlerine göre yapılır.
(2) ÖYP araştırma görevlisi kadrolarına, ilgili yükseköğretim kurumunun senato kararı
ile ÖYP puanları esas alınarak da atama yapılabilir.
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Yabancı Dil Öğretimi ve Lisansüstü Eğitim‐Öğretim
Yabancı Dil Eğitimi
MADDE 7 — (1) Yabancı Dil Sınav Sonucu 65 puanın altında olan ÖYP araştırma görevlilerine
ÖYP Puanları ve tercihleri esas alınarak Yükseköğretim Kurulunun belirlediği yurtiçindeki
yükseköğretim kurumlarında altı aya kadar yabancı dil eğitimi verilir.
(2) Yurtiçindeki en çok altı aylık yabancı dil eğitimini tamamlayan ÖYP araştırma
görevlileri, kadrolarının bulunduğu yükseköğretim kurumlarına dönerler.
(3) Yabancı Dil Sınav Sonucu 65 ve üzeri puan alan ÖYP araştırma görevlileri, istekleri
halinde yabancı dil eğitimi için üç ay süreyle yurtdışına gönderilir.
(4) Yabancı Dil eğitim programlarının başlama tarihinden en geç 1 yıl sonra, yapılacak ilk
Yabancı Dil Sınavından 65 ve üzeri puan alamayan ÖYP araştırma görevlileri ÖYP Programı
kapsamında yapılan desteklerden faydalanamazlar.
ÖYP araştırma görevlisi kontenjanları ve yerleştirme
MADDE 8 – (1) ÖYP’na öğretim üyesi yetiştirmek amacıyla katılan yükseköğretim kurumları,
lisansüstü öğrenim verebilecekleri anabilim dallarını, bu anabilim dallarındaki öğretim üyesi
sayılarını, eğitim‐öğretim ve araştırma altyapılarını, ÖYP dışı mevcut ve bu kapsamda almayı
planladıkları araştırma görevlisi sayılarını ve bu öğrencilerde arayacakları asgari şartları YÖK’e
bildirir. Yürütme Kurulu, YÖK‐ÖYP Komisyonunun görüşünü de alarak ÖYP kapsamında
desteklenecek lisansüstü programları, öğrenci kontenjanları ve öğrencilerin kabulüne ilişkin
şartları belirler ve YÖK resmi internet sitesinde ilan eder.
(2) Yabancı Dil Sınav puanı 65 ve üzeri olan ÖYP araştırma görevlileri, YÖK tarafından
ilan edilen ÖYP lisansüstü programlarına, lisansüstü öğrenci olarak kayıt yaptırdıktan sonra,
YÖK Yürütme Kurulu kararı ilgili yükseköğretim kurumlarında görevlendirilir.
Öğrenim Süresi
MADDE 9 — (1) Öğrenim süreleri Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği’nde belirlenen
sürelerdir. Anılan Yönetmelik hükümleri çerçevesinde verilen ek süre boyunca, ÖYP
kapsamında verilen desteklerden yararlanılamaz.
(2) Bu Esas ve Usullerin 7 nci maddesi gereğince yabancı dil eğitimi verilen süreler ile
Lisansüstü Eğitim ve Öğretim Yönetmeliği gereğince verilen ek süreler de dâhil olmak üzere
azami eğitim‐öğretim süresi içinde çalışmalarını tamamlayamayan, ÖYP’na devam etmek
istemeyen, kadrosunun bulunduğu yükseköğretim kurumunda görevine başlamayan veya
görevine başlayıp mecburi hizmet yükümlülüğünü yerine getirmeyen ÖYP araştırma
görevlilerine mecburi hizmete ilişkin genel hükümler uygulanır.
Danışman atanması ve tez izleme komitesi
MADDE 10 — (1) ÖYP araştırma görevlilerine, lisansüstü öğrenim için kayıtlı oldukları enstitü
tarafından bir danışman görevlendirilir. Danışman, her yarıyıl sonunda öğrenci hakkında, ilgili
enstitü tarafından belirlenen esaslara uygun olarak hazırlayacağı değerlendirme raporunu
enstitüye sunar. Bu raporlar düzenli olarak öğrencinin mecburi hizmet yükümlüsü olduğu
yükseköğretim kurumuna iletilir.
(2) Dersleri başarı ile tamamlayan ÖYP araştırma görevlilerinin tez çalışmalarını
değerlendirmek üzere, enstitü tarafından, varsa mecburi hizmet yükümlüsü olduğu
üniversitede görev yapan bir öğretim üyesinin de katılımıyla en az üç öğretim üyesinden
meydana gelen bir tez izleme komitesi oluşturulur. Bu komite her yarıyıl sonunda toplanarak
ÖYP araştırma görevlisinin tez çalışmasını değerlendirerek bir rapor hazırlar. Raporun bir
nüshası ÖYP araştırma görevlisinin mecburi hizmet yükümlüsü olduğu yükseköğretim
kurumuna iletilir.
(3) Dersleri başarı ile tamamlayarak tez aşamasına geçen ÖYP araştırma görevlileri,
tez danışmanının olumlu görüşü ve YÖK Yürütme Kurulu kararı ile atandıkları yükseköğretim
kurumunda tez çalışmalarını yürütebilirler.
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
ÖYP Giderleri, Harcamalar ve Kaynak Aktarımı
ÖYP giderleri
Madde 11 ‐ (1) ÖYP araştırma görevlilerinin eğitimleri süresince kullanılmak üzere
Yükseköğretim Kurulu tarafından her bir ÖYP araştırma görevlisi için eğitim‐öğretim ve
araştırma amacıyla ilgili yükseköğretim kurumuna tahsis edilen kaynaklar; ÖYP araştırma
görevlisinin ÖYP kapsamındaki proje giderleri, yurtiçi ve yurtdışı yabancı dil dâhil eğitimöğretim
giderleri, ÖYP üniversitesine alınacak ofis ekipmanları, sarf malzemeleri ve makineteçhizat
alım ve bakım onarım destek harcamaları, ilgili mevzuatı uyarınca yurtiçi ve yurtdışı
görevlendirme giderleri (6245 sayılı Harcırah Kanunu uyarınca yapılan ödemeler ile ÖYP
araştırma görevlisinin danışmanlar için ÖYP kapsamında yapılacak ödemeler dahil), tez
çalışmaları ile eğitim programı kapsamında yapılacak diğer ödemeler için kullanılır.
Kaynak aktarımı
MADDE 12 ‐ (1) YÖK bütçesinin mevcut veya yeni açılacak tertiplerine kaydedilen ödenekten
ÖYP uyarınca desteklenmesine karar verilen başvurulara ilişkin yürütme kurulu tarafından
uygun görülen tutarlar, tahakkuk ettirilmek suretiyle ilgili yükseköğretim kurumu bütçesine
ödenir. YÖK tarafından ÖYP kapsamında, yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarların
karşılığı, ilgili yükseköğretim kurumu tarafından bir yandan (B) işaretli cetveline öz gelir,
diğer yandan (A) işaretli cetvele ödenek olarak kaydedilir. ÖYP kapsamında yapılacak
ödemelere ilişkin süreler ve miktarlar YÖK Yürütme Kurulu tarafından belirlenir.
ÖYP kaynaklarının kullanımı
MADDE 13 ‐ (1) ÖYP kapsamında ilgili yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlardan
yapılacak ödemelere ilişkin gider gerçekleştirme işlemleri, ÖYP Kurum Koordinasyon Birimi
tarafından yerine getirilir.
Harcama belgeleri ve muhafazası
Madde 14 ‐ (1) ÖYP kapsamında yapılan harcamaların belgelendirilmesinde Merkezi Yönetim
Harcama Belgeleri Yönetmeliği hükümleri uygulanır. ÖYP faaliyetleri ile ilgili her türlü işlem
ve harcamalara ilişkin belgelerin nüshaları, ilgili yükseköğretim kurumu ÖYP Kurum
Koordinasyon Ofislerinde genel hükümlere göre muhafaza edilir ve denetime hazır halde
bulundurulur.
Aktarma ve iade
MADDE 15 ‐ (1) ÖYP kapsamında ilgili yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlar her bir
ÖYP araştırma görevlisi için bu Usul ve Esasların 11 inci maddesinde yer alan dağılıma uygun
olarak harcanır. Aktarma amacı doğrultusunda kullanılamayacağı anlaşılan tutarlar arasında
ve diğer gider kalemlerinden bu gider kalemlerine aktarma yapılamaz. ÖYP kapsamında
yükseköğretim kurumlarına ödenen tutarlardan ÖYP araştırma görevlisinin ÖYP sonunda
kullanılmayan tutarlar, YÖK’ün ilgili hesaplarına iade edilir.
Sorumluluk
MADDE 16 ‐ (1) Yükseköğretim kurumları, bu Esas ve Usullerde kendisine verilen görevlerin
mevzuata uygun olarak ve etkin bir şekilde yürütülmesinden ve YÖK’e gerekli bilgi akışının
sağlanmasından sorumludur.
Denetim
MADDE 17 ‐ (1) Bu Esas ve Usuller kapsamında yapılan harcamalar, 5018 sayılı Kamu Mali
Yönetimi ve Kontrol Kanununa göre denetlenir. ÖYP’nin uygulanmasına ilişkin olarak
yükseköğretim kurumunca yapılan iç denetim sonucunda bu Esas ve Usullere aykırılık teşkil
eden bir hususun tespiti halinde bu durum ilgili yükseköğretim kurumu tarafından YÖK’e
iletilir. ÖYP’nin yükseköğretim kurumlarındaki uygulamaları gerek görülmesi halinde ayrıca
YÖK tarafından denetlenebilir. ÖYP faaliyetlerinde Türk Ceza Kanunu açısından suç teşkil
eden fiillerin tespiti halinde görevliler hakkında ilgili yükseköğretim kurumu tarafından genel
hükümlere göre işlem yapılır.
(2) Bu Esas ve Usuller kapsamında yapılan harcamalar Sayıştay denetimine tabidir.
BEŞİNCİ BÖLÜM
Çeşitli ve Son Hükümler
MADDE 18 — (1) 31/07/2008 tarihinden sonra yükseköğretim kurumlarının araştırma
görevlisi kadrolarına atanan ve halen aynı kadroda bulunan araştırma görevlilerinden, ÖYP
puanı, bu usul ve esaslar çerçevesinde aynı üniversitenin aynı anabilim dalına atanan
araştırma görevlileri ile eşit ya da daha yüksek olanlar, yükseköğretim kurumlarının ilgili
yönetim kurullarının önerisi ve YÖK Yürütme Kurulu’nun kararı ile bu usul ve esaslar
çerçevesinde ÖYP araştırma görevlisi desteklerinden faydalandırılırlar.
(2) Bu Usul ve Esasların yürürlüğe girmesinden önce, ÖYP programına dahil olan
yükseköğretim kurumlarına DPT tarafından daha önce aktarılmış tutarlar dikkate alınarak,
YÖK Yürütme Kurulu’nun kararı ile bu Usul ve Esaslar çerçevesinde desteklere devam edilir.
Yürürlük
MADDE 19– (1) Bu Esas ve Usuller, YÖK yürütme kurulu kararıyla yürürlüğe girer.
Yürütme
MADDE 20– (1) Bu Esas ve Usulleri, Yükseköğretim Kurulu Başkanı yürütür.
“Kaynak aktarımı” başlıklı 12. maddede yer alan “…ÖYP kapsamında yapılacak aktarmalara
ilişkin süreler ve miktarlar YÖK Yürütme Kurulu tarafından belirlenir.” hükmüne istinaden
üniversitelere aşağıda belirtilen miktarlar kadar aktarım yapılması uygun bulunmuştur.
Gider Kalemi Öğrenci Başına Toplam
Maliyet
Proje Giderleri (Lisansüstü eğitim için gerekli alımlar,
Temel ofis ekipmanları, sarf malzemeleri, makine-teçhizat ve
hizmet alımı)
20.000 TL
Seyahat Giderleri (Araştırma görevlileri için uzun süreli
yurtdışı görevlendirmeler -eğitim süresince en fazla 1 yıl-,
yurtiçi ve yurtdışı bilimsel amaçlı toplantı –yılda en fazla 15
gün-, Danışmanları için kısa süreli yurtiçi ve yurtdışı bilimsel
amaçlı toplantı –yılda en fazla 15 gün-)
30.000 TL
Toplam 50.000 TL
Öğretim Üyesi Yetiştirme Programına İlişkin Usul ve Esaslar