Mali Yönetimde Yaşanan Sorunlar ve Çözüm Yolları Nelerdir?
5018 sayılı kanun bazında tanımlanan mali sorunlar ve çözüm yolları….
- mali yönetim sisteminin ve bütçe kapsamının dar olduğu
- bütçe dışı harcamaların arttığı
- kalkınma planı ile bütçeler arasındaki bağın koptuğu
- kamu kaynaklarının etkin kullanılamadığı
- harcama sürecinin katı ön kontrole tabi olduğu
- harcama sürecinde yetki-sorumluluk dengesinin iyi kurulamadığı
- bütçe hazırlama, uygulama ve kontrol sürecinde idarelere yeterli inisiyatifin tanınmadığı
- çağdaş kamu mali yönetim anlayışında hakim olan; stratejik planlama, çok yıllı bütçeleme, performans esaslı bütçeleme, hesap verebilirlik, mali saydamlık ilkelerinin sistemde yer almadığı,
görülmüştür.
Bu eksiklik veya olumsuzlukların temelinde yatan geleneksel kamu yönetimi anlayışı;
- merkezi planlamaya dayanır,
- merkezi yönetim ve merkezi kontrol anlayışı hakimdir,
- mevzuat odaklı-kurallara dayalıdır,
- girdi odaklıdır,
- hata aramaya odaklı, usulsüzlük ve yolsuzluğu araştıran bir denetim anlayışı hakimdir.
Oysa ki çağdaş yönetim anlayışı;
- katılımcı ve paylaşımcı,
- şeffaf ve hesap verebilir,
- stratejik planlama ve performans yönetimine dayalı,
- gelecek yönelimli,
- sonuç ve hedef odaklı,
- yerel ve yerinden yönetim ağırlıklı,
- yatay organizasyon yapısını ve yetki devrini, öngören bir yönetim anlayışı sergilemektedir.
Bu nedenle yeni mali yönetim sisteminin anahtar kavramları şunlar alacaktır:
- Yönetim Sorumluluğu Modeli
- Kaynakların Etkili, Ekonomik, Verimli Kullanımı
- Stratejik Planlama
- Performansa Dayalı Bütçeleme
- Çok Yıllı Bütçeleme
- Hesap Verebilirlik
- Mali Saydamlık
- Tahakkuk Esaslı Muhasebe
- İç Kontrol Sistemi
- Etkin İç Denetim
- Geniş Kapsamlı Dış Denetim