Denetim Nasıl Etkinleştirilebilir?
DENETİMİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ
1.Denetim elemanının kendisinin bağlı olduğu denetim birimin veya denetim kurumunun bağımsız olması denetim fonksiyonunun objektif, mesleki gereklere uygun ve kaliteli ürünler üretmenin temel koşuludur.
Türkiye’de bağımsızlığı zedeleyen mevzuat hükümleri ve fiili uygulamalar söz konusu olup, denetimden gerçekten yararlanılabilmesi için bunların süratle ortadan kaldırılması gerekmektedir.
2.Teftiş Kurulları ve denetim birimlerince denetim veya denetim adı altında yürütülen inceleme, araştırma vb. soruşturma dışındaki faaliyetlerin uluslar arası denetim standarlarına uygun bir yapıya kavuşturulması denetimden beklenen sonuçların alınması için kaçınılmazdır.
3.Denetim metod ve tekniklerinin uluslar arası iyi uygulama örneklerinden hareketle yazılı rehber ve el kitaplarına dönüştürülmesi gerekli görülmektedir.
4.Ülkemizdeki denetim kurum ve birimleri arasındaki kopukluğu, iletişimsizliği gidermek üzere faaliyette bulunacak bir koordinasyon kurulunun oluşturulması zorunlu olarak değerlendirilmektedir.
Denetimin sorunlarına yardımcı olmak, bilimsel toplantılar düzenlemek, uluslararası gelişmeleri yakından izlemek bu kurulun görevleri arasında yer almalıdır.
5.Kamu kurum ve kuruluşlarında iç kontrol sistemlerinin ve kontrol mekanizmalarının uluslararası standartlara uygun şekilde tesisi ve işlerliğe kavuşturulması denetimin etkinlik kazanmasının önemli koşullarından birisidir.
6.Kamu kurum ve kuruluşlarında yasal ve fiili denetimsiz alan ve faaliyetler sözkonusudur. Bu durum, denetimin alanını daraltmasından öte kamunun güvenilirliğini etkilemekte ve sarsmaktadır.
7.Denetim birimlerinin ve kurumlarının faaliyetleri ve makro sonuçları tekil olay ve şahıslara girmeksizin kamuoyuna açıklanmalıdır. Böylece denetimin kendisi de denetime açılacaktır.
8.Bağımsız denetçilerin örgütü TÜRMOB Batı’daki benzerleri gibi mesleğin gelişimine ve yönlendirmesine katkıda bulunan bir örgüt haline gelmelidir. Keza, kamu kesiminde çalışan denetim elemanlarının mesleki gelişmelerini ve dayanışmalarını sağlayacak bir örgütlenme modeli geliştirilmeli ve yaratılmalıdır. Ulusal denetim standartları ile kamu kesimine özgü denetim standartları karşılıklı etkileşimi sağlayacak şekilde oluşturulmalıdır.
9.Bilişim teknolojisinin imkanları başta olmak üzere çağdaş tekniklerin denetim sistemimize girmesi denetimin kalitesinin ve güvenilirliliğinin arttırılmasında önemli olduğu gibi denetimin nesnesl tabanının gerektiği şekilde denetlenmesi için de gerekli görülmektedir.
10.Denetçilerin mesleğe alınmalarında ve mesleği sürdürmelerinde uluslar arası standartlara ve iyi uygulama örneklerine tam bir mutabakat esas olmalıdır. Denetim elemanlarının hizmet içi eğitimi de süreklilik temelinde yine çağdaş uygulamalar ışığında gerçekleştitirilmek durumundadır.