Döner Sermaye KDV Hesaplarının İşleyişi
II-190- DEVREDEN KDV HESABI
Madde 79- Bir dönemde indirilemeyen ve izleyen döneme devreden katma değer vergisi bu hesapta izlenir.
Katma değer vergisi indirilinceye kadar bu hesapta bekletilir.
A- Borç
Ay sonlarında 191- İndirilecek KDV Hesabının, 391- Hesaplanan KDV Hesabı ile karşılaştırılmasında indirilecek katma değer vergisi hesabının kalanı bu hesaba borç, 191- İndirilecek KDV Hesabına alacak kaydedilir.
B- Alacak
İzleyen dönemde 191- İndirilecek KDV Hesabı ile 391- Hesaplanan KDV Hesabının karşılaştırılmasında, 391- Hesaplanan KDV Hesabının alacak kalanı, 190- Devreden KDV Hesabı ile karşılaştırılarak yapılacak indirimler bu hesaba alacak, 391- Hesaplanan KDV Hesabına borç kaydedilir.
Bu hesabın borç kalanı ertesi hesap dönemine devreder.
III-191- İNDİRİLECEK KDV HESABI
Madde 80- Her türlü mal ve hizmetin satın alınması sırasında satıcılara ödenen katma değer vergisi bu hesapta izlenir.
A- Borç
1- İşletmenin mal ve hizmet alımlarına ilişkin olarak ödedikleri katma değer vergisi bu hesaba, mal ve hizmet bedeli ilgili hesaplara borç, yapılan ödeme ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
2- Bir yıldan daha uzun sürede indirilebilecek nitelikteki katma değer vergisinden indirilme süresi bir yılın altına düşenler bu hesaba borç, 291- Gelecek Yıllarda İndirilecek KDV Hesabına alacak kaydedilir.
3- Mal ve hizmet satışlarında sonradan yapılan iskontolar 611- Satış İskontoları Hesabına, iskonto tutarı üzerinden ödenen katma değer vergisi bu hesaba borç, bunların toplamı da ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
B- Alacak
1- Satın alınan stoklardan yapılan iadeler kayıtlı değerleri ile ilgili stok hesabına, bu değer üzerinden ödenen katma değer vergisi bu hesaba alacak, iade edilen stokların bedeli tahsilatın şekline göre ilgili hesaplara borç kaydedilir.
2- Ay sonlarında bu hesabın ve devreden katma değer vergisi hesabının borç kalanları, hesaplanan katma değer vergisi hesabının alacak kalanı ile karşılaştırılarak;
- a) İndirilecek katma değer vergisi hesabı kalan verirse aradaki fark bu hesaba alacak, 190- Devreden KDV Hesabına borç,
- b) Hesaplanan katma değer vergisi hesabı kalan verirse aradaki fark 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak, 391- Hesaplanan KDV Hesabına borç,
kaydedilir.
II- 391- HESAPLANAN KDV HESABI
Madde 177- Teslim edilen mal veya ifa edilen hizmetler üzerinden hesaplanan katma değer vergisi ile işlemi gerçekleşmeyen ya da işlemden vazgeçilen mal ve hizmetlere ilişkin katma değer vergisi bu hesapta izlenir.
A- Alacak
1- Teslim edilen mal veya ifa edilen hizmet bedeli üzerinden hesaplanan katma değer vergisi bu hesaba, mal ve hizmet bedeli 60-Brüt Satışlar grubunun ilgili hesabına alacak, yapılan tahsilat tahsilatın şekline göre ilgili hesaplara borç kaydedilir.
2- Üretilerek işletmenin kullanımına tahsis edilen maddi duran varlıkların rayiç değerleri üzerinden hesaplanan katma değer vergisi bu hesaba, rayiç değerleri ile 600- Yurtiçi Satışlar Hesabına alacak, ilgili duran varlık hesabına borç kaydedilmekle birlikte; aynı zamanda maliyet değerleri ile 152- Mamuller Hesabına alacak, 620- Satılan Mamuller Maliyeti Hesabına borç kaydedilir.
B- Borç
1- Ay sonlarında bu hesabın alacak kalanı, indirilecek katma değer vergisi ve devreden katma değer vergisi hesaplarının borç kalanları ile karşılaştırılarak;
- a) Hesaplanan katma değer vergisi kalan verdiğinde aradaki fark bu hesaba borç, 360- Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına alacak,
- b) İndirilecek katma değer vergisi ve devreden katma değer vergisi hesapları kalan verdiğinde bu hesapların kalanların toplamı 190- Devreden KDV Hesabına borç, ilgili hesaplara alacak,
kaydedilir.
2- Satılan mallardan iade edilenlere ilişkin hesaplanan katma değer vergisi bu hesaba, iade edilen mal satış bedeli ile 610- Satıştan İadeler Hesabına borç, yapılan ödeme ödemenin şekline göre ilgili hesaplara alacak kaydedilir.
Sürekli envanter yöntemini uygulayan işletmelerce aynı zamanda iade edilen mallar, maliyet değerleri ile 62- Satışların Maliyeti Hesap grubunun ilgili hesabına alacak, ilgili stok hesabına borç kaydedilir.