İnşaat İşlerinde Hasılat Paylaşımı Yöntemi Muhasebe Kayıtları
İnşaat İşlerinde Hasılat Paylaşımı Yöntemi
Örnek Uygulama
Yüklenici (müteahhit) (A) Ltd.Şti.ile Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.arasında, arsa sahibinin aktifinde duran varlıklarda 1.600.000 TL bedelle kayıtlı arsası üzerinde, her biri 155 m2 olan 50 dairelik (konut) inşaatın Hasılat Paylaşımı esasına göre yapımı için 05/01/2015 de sözleşme düzenlenmiştir. Sözleşmeye göre:
Yüklenici (A) Ltd.Şti, dairelerin satış hasılatı üzerinden arsa sahibi (B) Ltd.Şti.ne % 24 pay verecektir.
İnşaat 2015 de başlamış, 01/02/2016 da tamamlanmıştır.
Yüklenici (A) Ltd.Şti.de inşaat maliyeti 2015 yılında 18.400.000 TL ve 2016 yılında 5.600.000 TL olmak üzere toplam 24.000.000 TL dır.
Yüklenici (A) Ltd.Şti:
15/03/2016 da 790.000 + Kdv
25/04/2016 da 820.000 + Kdv olmak üzere 2 (iki) adet daire satmıştır.
Yüklenici (A) Ltd.Şti.
2015 yılı Muhasebe kayıtları
————————————–2015—————————————————–
150-İlk madde ve malzeme ***
xxx ***
İlk madde/malzeme satın alınması.
—————————————2015—————————————————-
710-Direkt ilk madde ve malzeme giderleri ***
150-İlk madde ve malzeme ***
Üretime verilen/üretimde kullanılan ilk madde/malzeme.
—————————————2015—————————————————-
720-Direkt işçilik giderleri ***
730-Genel üretim giderleri ***
xxx ***
Dönem giderlerinin kaydı.
—————————————-31/12/2015——————————————-
151-Yarı Mamuller/üretim 18.400.000
711-Direkt ilk madde ve
Malzeme yansıtma hs. ***
721- Direkt işçilik giderleri ***
Yansıtma hs.
731- Genel üretim giderleri ***
Yansıtma hs.
Dönemin üretim maliyetlerinin Bilançoya aktarılması.
—————————————-31/12/2015——————————————-
711-Direkt ilk madde ve malzeme yansıtma hs. ***
721-Direkt işçilik giderleri yansıtma hs. ***
731-Genel üretim giderleri yansıtma hs. ***
710-Direkt ilk madde ve malzeme giderleri ***
720-Direkt işçilik giderleri ***
730-Genel üretim giderleri ***
Dönem giderlerinin yansıtma hesaplarıyla kapatılması.
——————————————–/—————————————————-
2016 yılı Muhasebe kayıtları
————————————–2016—————————————————-
150-İlk madde ve malzeme ***
xxx ***
İlk madde/malzeme satın alınması.
————————————–2016—————————————————–
710-Direkt ilk madde ve malzeme giderleri ***
150-İlk madde ve malzeme ***
Üretime verilen /üretimde kullanılan ilk madde/malzeme.
—————————————2016—————————————————-
720-Direkt işçilik giderleri ***
730-Genel üretim giderleri ***
xxx ***
Dönem giderlerinin kaydı.
—————————————–/——————————————————
————————————01/02/2016———————————————–
151-Yarı Mamuller/üretim
711-Direkt ilk madde ve ***
Malzeme yansıtma hs.
721- Direkt işçilik giderleri ***
Yansıtma hs.
731- Genel üretim giderleri ***
Yansıtma hs.
Dönemin üretim maliyetlerinin Bilançoya aktarılması.
——————————————-/—————————————————–
İnşaatlar 01/02/2016 da tamamlanmıştır. Bu tarih itibariyle 151-Yarı mamuller/üretim hesabında toplanan inşaat maliyetleri 152-Mamuller hesabına aktarılır.
(B) 151-Yarı mamuller/üretim hs.(A) (B) 152-Mamuller hs. (A)
(2015) 18.400.000 24.000.000 24.000.000
(2016) 5.600.000
——————————————–01/02/2016————————————–
152-Mamuller 24.000.000
151-Yarı mamuller/üretim 24.000.000
Tamamlanan dairelerin üretim maliyetinin mamuller hesabına aktarılması.
—————————————————/———————————————
- 152-Mamuller hesabındaki 24.000.000 TL inşaat maliyeti içinde, dairelerin arsa maliyetleri yer almamaktadır. Yüklenici (A) Ltd.Şti.de bir dairenin inşaat maliyeti (arsa payı hariç): 24.000.000 TL / 50 Daire : 480.000 TL dır.
- Yüklenici (A) Ltd.Şti. 15/03/2016 tarihinde 790.000 TL +Kdv karşılığında bir daire satmıştır. Hasılat paylaşımı sözleşmesine göre:
790.000 x % 24…….: 189.600 TL arsa sahibinindir. Bu tutar aynı zamanda satılan bu dairenin arsa maliyetidir.
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti, eş zamanlı olarak-bu satış tarihi itibariyle, satılan daireye isabet eden arsa payını Yüklenici (A) Ltd.Şti.ne devredecek/arsa payı satış faturasını düzenleyecektir.
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.nin,
Yüklenici (A) Ltd.Şti.ne düzenleyeceği fatura(TL)
Fatura tarihi: 15/03/2016
Arsa Payı bedeli 189.600
Hesaplanan Kdv % 18 (+) 34.128
Fatura Toplamı 223.728
Bu faturanın Yüklenici (A) Ltd.Şti.de muhasebe kaydı:
——————————–15/03/2016————————————–
152-Mamuller 189.600
191-İndirilecek Kdv 34.128
320-Satıcılar 223.728
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.nin satılan daireye ait arsa payı faturası…
———————————-/————————————————-
Yüklenici (A) Ltd.Şti.de:
Satılan dairenin inşaat maliyeti (24.000.000 TL/50 Daire) 480.000
Satılan daireye ait arsa payı (arsa maliyeti) (+) 189.600
Satılan dairenin arsa payı dahil toplam inşaat maliyeti 669.600
Dairenin satış bedeli (-) 790.000
Satılan dairenin satış kârı 120.400
Yüklenici (A) Ltd.Şti.nin
Satılan 1. daireyle ilgili muhasebe kayıtları
———————————–15/03/2016——————————–
120-Alıcılar 932.200
391-Hesaplanan Kdv 142.200
600-Yurt İçi Satışlar 790.000
Daire satış faturası…
———————————–15/03/2016——————————–
620-Satılan Mamuller Maliyeti(-) 669.600
152-Mamuller 669.600
Satılan daire maliyeti…
—————————————-/—————————————
600-Yurt İçi Satışlar 790.000
690-Dönem K/Z 790.000
—————————————/—————————————–
690-Dönem K/Z 669.600
620-Satılan Mamuller Maliyeti(-) 669.600
—————————————/—————————————–
- Yüklenici (A) Ltd.Şti. 25/04/2016 tarihinde 820.000 TL +Kdv karşılığında bir daire daha satmıştır. Hasılat paylaşımı sözleşmesine göre:
820.000 x % 24…….: 196.800 TL arsa sahibinindir. Bu tutar aynı zamanda satılan bu dairenin arsa maliyetidir.
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti, eş zamanlı olarak-bu satış tarihi itibariyle, satılan daireye isabet eden arsa payını Yüklenici (A) Ltd.Şti.ne devredecek/arsa payı satış faturasını düzenleyecektir.
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.nin,
Yüklenici (A) Ltd.Şti.ne düzenleyeceği fatura(TL)
Fatura tarihi: 25/04/2016
Arsa Payı bedeli 196.800
Hesaplanan Kdv % 18 (+) 35.424
Fatura Toplamı 232.224
Bu faturanın Yüklenici (A) Ltd.Şti.de muhasebe kaydı:
——————————–25/04/2016————————————–
152-Mamuller 196.800
191-İndirilecek Kdv 35.424
320-Satıcılar 232.224
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.nin satılan daireye ait arsa payı faturası…
———————————-/————————————————-
Yüklenici (A) Ltd.Şti.de:
Satılan dairenin inşaat maliyeti (24.000.000 TL/50 Daire) 480.000
Satılan daireye ait arsa payı (arsa maliyeti) (+) 196.800
Satılan dairenin arsa payı dahil toplam inşaat maliyeti 676.800
Dairenin satış bedeli (-) 820.000
Satılan dairenin satış kârı 143.200
Yüklenici (A) Ltd.Şti.nin
Satılan 2. daireyle ilgili muhasebe kayıtları
———————————–25/04/2016——————————–
120-Alıcılar 967.600
391-Hesaplanan Kdv 147.600
600-Yurt İçi Satışlar 820.000
Daire satış faturası…
———————————–25/04/2016——————————–
620-Satılan Mamuller Maliyeti(-) 676.800
152-Mamuller 676.800
Satılan daire maliyeti…
—————————————-/—————————————
600-Yurt İçi Satışlar 820.000
690-Dönem K/Z 820.000
—————————————/—————————————–
690-Dönem K/Z 676.800
620-Satılan Mamuller Maliyeti(-) 676.800
—————————————/—————————————–
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.de, alınan hasılat paylarının
arsa payları satışlarının muhasebe kayıtları
Arsa, (B) Ltd.Şti.nin aktifinde 1.600.000 TL bedelle kayıtlıdır. (B) Ltd.Şti. arsasını hasılat paylaşımı yöntemi üzerinden inşaat işine tahsis etmiştir. Arsa, (B) Ltd.Şti.de aktifinde duran varlıklar arasında yer almaktadır. Bir iktisadi kıymetin duran varlık olarak kayıtlara alınmasında amaç, bu iktisadi kıymeti işletme faaliyetlerinde kullanmak, kiraya vermek veya yatırım amacıyla bir müddet elde tutarak bir bütün halinde satmaktır.
———————————–25/01/2015————————————
153-Ticari Mallar (Arsa) 1.600.000
250-Arazi ve Arsalar 1.600.000
Hasılat paylaşımı sözleşmesinin düzenlenmesi…
—————————————-/——————————————–
Arsanın kayıtlı değeri 1.600.000 TL
İnşa edilecek daire sayısı 50 daire
Bir daireye isabet eden arsa payı değeri (1.600.000/50) 32.000 TL
15/03/2016 da satılan daireden alınan hasılat payı 189.600
25/04/2016 da satılan daireden alınan hasılat payı 196.800
Alınan hasılat payları toplamı 386.400
Satılan/devredilen arsa paylarının değeri (32.000+32.000) (-) 64.000
Satılan arsa paylarının toplam satış kârı 322.400 TL
——————————–15/03/2016————————————-
120-Alıcılar (Yüklenici A Ltd.Şti.) 223.728
391-Hesaplanan Kdv 34.128
600-Yurt İçi Satışlar 189.600
Satılan 1.dairenin arsa payı satış faturası…
————————————-/———————————————
——————————-15/03/2016—————————————
621-Satılan Ticari Mallar Maliyeti(-) 32.000
153-Ticari Mallar 32.000
Satılan arsa payının maliyeti…
——————————-25/04/2016—————————————-
120-Alıcılar (Yüklenici A Ltd.Şti.) 232.224
391-Hesaplanan Kdv 35.424
600-Yurt İçi Satışlar 196.800
Satılan 2.dairenin arsa payı satış faturası…
——————————25/04/2016——————————————
621-Satılan Ticari Mallar Maliyeti(-) 32.000
153-Ticari Mallar 32.000
Satılan arsa payının maliyeti…
———————————2016———————————————–
600-Yurt İçi Satışlar 386.400
690-Dönem K/Z 386.400
———————————2016———————————————–
690-Dönem K/Z 64.000
621-Satılan Ticari Mallar Maliyeti(-) 64.000
———————————-/—————————————————
Bu uygulamada sonuç itibariyle:
Satılan 2 dairenin toplam satış bedeli (790.000+820.000) 1.610.000
Satılan dairelerin toplam inşaat maliyeti (-) 1.024.000
Yüklenici (A)Ltd.Şti.de
Arsa payları hariç inşaat maliyeti 960.000
Satılan dairelerin arsa paylarının
Arsa sahibi (B) Ltd.Şti.deki kayıtlı değeri 64.000
Satılan 2 adet dairenin toplam satış kârı 586.000 TL
Yüklenici (A) Ltd.Şti.Satış Kazancı 263.600
Arsa Sahibi (B) Ltd.Şti.Satış Kazancı 322.400
586.000 TL
Kaynak:http://www.smmmumutozer.com/duyurular/haber_oku.php?haber_id=167