Kamu Mali YönetimMali Yönetim Yargı Kararı

üniversite personelinin karar organlarında yer aldıkları vakıfların döner sermaye işletmeleri ihalelerine katılmalarının mümkün bulunup bulunmadığı

mevzuat-1

üniversite personelinin karar organlarında yer aldıkları vakıfların döner sermaye işletmeleri ihalelerine katılmalarının mümkün bulunup bulunmadığı

Karar Tarihi : 21.10.1996

Karar No : 4863/1

KONU

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 6’ncı maddesinin 1’inci bendi kapsamına giren üniversite personelinin karar organlarında yer aldıkları vakıfların; ilgili üniversitenin katma bütçe, fonlar ve döner sermaye işletmeleri ihalelerine katılmalarının mümkün bulunup bulunmadığı hususundaki tereddüt.

KONU İLE İLGİLİ MEVZUAT

743 Sayılı Türk Medeni Kanununun değişik 74’üncü maddesi,

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun;

2’nci maddesinin ilk fıkrası,

6’ncı maddesinin değişik 1’inci bendi,

Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliğinin 5’inci maddesinin 1’inci bendi,

Fonlar İhale Yönetmeliğini 5’inci maddesinin 1’inci bendi.

İNCELEME

Konu ile ilgili mevzuat ve bu husustaki Daire Kararı incelenerek gereği görüşüldü :

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 2’nci maddesinin ilk fıkrasında, bu Kanun hükümlerinin uygulanmasında rekabet ve açıklık prensiplerinin göz önünde tutulması lazım geldiği, ihtiyaçların en iyi şekilde ve en uygun şartlarla karşılanmasının esas olduğu açıklanarak genel prensipler belirlenmiştir. Bu prensipler doğrultusunda yapılan düzenlemelerden aynı Kanunun “İhaleye katılamıyacak olanlar” başlığını taşıyan 6’ncı maddesi ile de; ihaleyi yapan kuruluşun ita amirlerinin, ihale işlemlerini hazırlamak, yürütmek, sonuçlandırmak ve denetlemekle görevli olanların, bahsedilen şahısların eşleri ve ikinci dereceye kadar kan ve sıhri hısımlarının, yine bu şahısların ortaklarının, (bu şahısların yönetim kurulunda görevli olmadıkları anonim ortaklıklar hariç) doğrudan veya dolaylı olarak Devlet İhalelerine katılamıyacakları hükme bağlanmıştır. Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliğinin 5’inci maddesi ile Fonlar İhale Yönetmeliğinin 5’inci maddesinde de aynı mahiyetteki hükümlere yer verilmiştir.

Bahsedilen bu mevzuat hükümlerinden de açıkça anlaşılacağı gibi, kanun koyucunun amacı Devlet İhalelerinde açıklığı, tarafsızlığı ve eşit rekabet koşullarını sağlayarak, ihaleye katılacak olanlara güven vermek ve devlet menfaatlerini korumaktır. Bu ilkelerin korunabilmesi yapılacak ihalelere, ihaleyi yapan kuruluş ile herhangi bir nedenle görev ilişkisi bulunanların katılmalarını önlemekle mümkündür. Anılan maddede sayılan kişiler de bu nedenle doğrudan veya dolaylı olarak ihalelere girmekten men edilmişlerdir.

Öte yandan 743 sayılı Türk Medeni Kanununun 73’üncü maddesinin “Vakıf, başlıbaşına mevcudiyeti haiz olmak üzere, bir malın belli bir gayeye tahsisidir. Bir mamelekin bütünü veya gerçekleşmiş veya gerçekleşeceği anlaşılan her türlü geliri veya ekonomik değeri olan haklar vakfedilebilir.” şeklindeki hükmü ile vakıf tarif edilmek suretiyle belli bir malın, bir gayeye tahsisinden söz edilmiştir. Bu nedenle vakıfların ticari ortaklıklardan farklı yanlarından birisi de kar amacından çok, kuruluş gayesine hizmet etmektir. Bu anlamda vakıf kuruluşlarının 2886 sayılı Kanunun 6’ncı maddesinde ismen zikredilmemesi doğal karşılanmalıdır. Ancak vakıfların ticari ortaklıklar gibi faaliyet göstermesi veya ticari şirketler kurması halinde bu kurumların yöneticilerinin bahse konu kurumların çıkar ve menfaatlerini ön planda tutmaları tabii olduğundan, aynı kimselerin üniversite ihalelerini de gerçekleştirmeleri; ihaleye katılan üçüncü şahıslar açısından eşit rekabet koşullarının sağlanması ve buna bağlı olarak da Devlet menfaatlerinin korunması amacını taşıyan 2886 sayılı Kanunun genel ilke ve prensiplerine açık bir çelişki oluşturmaktadır.

Bu durum karşısında üniversitenin amiri itası ile ihale işlemlerini hazırlayan, yürüten, sonuçlandıran ve denetlemekle görevli olanların vakıf karar organlarında yer almaları ve bu vakıfların üniversite tarafından açılan katma bütçe, fon ve döner sermaye işletmeleri ihalelerine katılmaları halinde, söz konusu kişiler dolaylı olarak ihaleye katılmış olacaklardır.

Bu itibarla, söz konusu vakıfların üniversite ihalelerine iştirak etmelerinin, 2886 Sayılı Kanunun 6’ncı maddesi ve Fonlar İhale Yönetmeliği ile Döner Sermayeli Kuruluşlar İhale Yönetmeliğinin 5’inci maddesi hükümlerine aykırı olduğu sonucuna varılmıştır.

SONUÇ

2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 6’ncı maddesinin 1’inci bendi kapsamına giren üniversite personelinin karar organlarında yer aldıkları vakıfların; ilgili üniversitenin katma bütçe, fonlar ve döner sermaye işletmeleri ihalelerine katılmalarının mümkün bulunmadığına çoğunlukla karar verildi.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.