aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklilerin sunduğu açıklamaları nesnel ve eşit şartlarda sunmalarına imkân sağlama zorunluluğu

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:     

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Ahmet ÖZBAKIR, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Özkeskin Yemek Sos. Hizm. Gıda İnş. San. Tic. A. Ş. – Saft Hazır Yemek Gıda ve Turz. Tic. Ltd. Şti.-Ercan Yüce Ortak Girişimi,

VEKİLİ:

Tamer KAYA,

İstasyon Mah. Kenan Aydın Cad. No: 88 Çaycuma/ZONGULDAK

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Bartın İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği,

Tuna Mah. Ömertepesi Mevkii  74100 BARTIN

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/143443 İhale Kayıt Numaralı “2016-2017 Yılları 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

            Bartın İli Kamu Hastaneleri  Birliği  Genel Sekreterliği tarafından 26.11.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “2016-2017 Yılları 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” ihalesine ilişkin olarak Özkeskin Yemek Sos. Hizm. Gıda İnş. San. Tic. A. Ş. – Saft Hazır Yemek Gıda ve Turz. Tic. Ltd. Şti.  – Ercan Yüce Ortak Girişimi’nin 29.12.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 06.01.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 15.01.2016 tarih ve 2980 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 15.01.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusundabulunulmuştur.

            Başvuruya ilişkin olarak 2016/179 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, Bartın İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından “2016-2017 yılı 24 ay malzemeli yemek pişirme, dağıtım ve sonrası Hizmetleri Alımı” ihalesinin 26.11.2015 tarihinde yapıldığı, idarenin 27.11.2015 tarihli yazısı ile ortak girişimlerinden aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde iki haftalık normal kahvaltı, normal yemek menüsü ve iki haftalık çocuk kahvaltı ve çocuk menüsüne yer verildiği, ancak birim fiyat teklif cetvelinde çocuk menüsüne ilişkin bir kalem açılmadığı, bu nedenle çocuk menüsü için yemek öngörülmediği, toplam ihale bedelinin içerisinde yer aldığı, bu menüye ilişkin Teknik Şartname’de gramaj bilgilerinin de bulunmadığı hususunda idareye şikâyet başvurusunda bulunulduğu, ancak idarenin 03.12.2015 tarihli yazısında aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında eklenen iki haftalık menünün Teknik Şartname’de belirtilen örnek menü olduğu, gramajların ise aynı şartnamenin 15’inci maddesinde belirtildiğinin ifade edildiği, firmaları tarafından aşırı düşük teklif açıklamaları yapılırken örnek menüde yer alan ancak Teknik Şartname’de belirtilmeyen yemeklere ilişkin içerik ve gramaj bilgilerinin Teknik Şartname’de yer alan benzer menülerin gramajları esas alınarak maliyetin hesaplandığı, idarenin 21.12.2015 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen yazısında, ortak girişimleri tarafından maliyeti etkileyen tavuk, et, süt, yoğurt gibi mevsimden etkilenmeyen gıdalar için daha çok 7 ay öncesinin (Mayıs-Haziran 2015) fiyatlarının baz alındığı, güncel fiyatların kullanılmadığı, bu gıdalar için Gaziantep, Kütahya, Sivas gibi işin ifa edileceği yere uzak illere ilişkin fiyatların kullanıldığı, bu durumda gıdaların temininin zorlaşacağı ve Bartın iline nakliye için ayrı bir maliyetin konulması gerektiği, ayrıca bir çok demirbaşın eski tarihli olduğunun görüldüğü, yeniden demirbaş alınması durumunda öngörülen meblağa ilişkin açıklama yapılmamış olduğu ifade edilerek açıklamalarının kabul edilmediğinin belirtildiği, mevzuatta ticaret borsası fiyatları ile açıklama yapılması durumunda ihaleye konu işin yapılacağı ilin ticaret borsası fiyatlarının kullanılacağına dair bir hüküm bulunmadığı, ayrıca ticaret borsası fiyatları ile açıklama yapılması durumunda Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79.2.2.4’üncü maddesinde ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatları gösteren belge ile açıklama yapılmasının kabul edileceğinin belirtildiği, aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmeme gerekçelerinin mevzuata uygun olmadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

İhale dokümanında yer alan düzenlemelerden şikâyet konusu ihaleye ilişkin işin, Bartın Devlet Hastanesi ve Kadın Doğum Ek Binası personeli ile hasta ve refakatçileri için ihtiyaç duyulan normal, diyet yemek ve kahvaltıların malzeme dâhil olarak hastane mutfağında hazırlanması, pişirilmesi, dağıtımı, bulaşıkların toplanması, yıkanması, kurutulması ve bir sonraki servise hazır hale getirilmesi işi olduğu, söz konusu işin Bartın Devlet Hastanesi ve Kadın Doğum Ek Binası ve mutfakları, yemekhaneleri ve servis ofislerinde yürütüleceği, 26.11.2015 tarihinde yapılan ihalenin birim fiyat teklif alınmak suretiyle yapıldığı, ihaleye konu iş kapsamında 544.800 öğün normal kahvaltı, 1.012.000 öğün normal yemek, 264.000 öğün diyet yemek, 252.000 öğün ara öğün hizmeti alınacağı, hizmetin 01.01.2016-31.12.2017 tarihleri arasında alınacağı belirlenmiştir.

Şikâyet konusu husus ile ilgili olarak idareye yapılan şikâyet başvurusu üzerine idarenin cevap yazısında, kuruma uzak illerden temin edilecek malzemelerin nakliyesi ile ilgili bir açıklamada bulunulmadığı, ana girdi unsuru olan etteki son bir yıldaki anormal fiyat artışı göz önüne bulundurulduğunda yeterli olmadığı, menü ve gramajlardaki itiraz konularının ihale dokümanına yönelik olduğu, mevzuat uyarınca ihale dokümanına yönelik başvuruların ihaleden üç iş günü öncesine kadar yapılabileceği ifade edilerek başvuru reddedilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde, “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

            b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

            gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.” hükmü yer almaktadır.

Söz konusu ihalede dokuz isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca yapılan değerlendirme neticesinde tekliflerin tümünün geçerli teklif olarak belirlendiği, daha sonraki aşamada aşırı düşük teklif sınır değerinin tespit edildiği ve teklifi hesaplanan sınır değerin altında bulunan Özkeskin Yemek Sosyal Hizmetler Gıda İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi- Saft Hazır Yemek Gıda ve Turizm Ltd.Şti.-Ercan Yüce Ortak Girişimi, Emmioğlu Temizlik Hizmetleri Dayanıklı Tüketim Malları Gıda Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi, E.M.M. Yemek Bilg. Öz. Sağ. Tem. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti- Katre İnşaat Demir Çelik Ürünleri Nakliye Turizm Sosyal Hizmetler Organizasyonu ve Sarrafiye Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Ortak Girişimi ve Temsa İnşaat Temizlik Sağlık Hizmetleri Gıd. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin (4 istekli) aşırı düşük teklif olarak belirlendiği, idarenin 27.11.2015 tarihinde EKAP üzerinden tebliğ edilen yazısı ile anılan isteklilerden aşırı düşük teklif açıklamalarının sunulmasının istenildiği, E.M.M. Yemek Bilg. Öz. Sağ. Tem. Taş. İnş. San. ve Tic. Ltd. Şti- Katre İnşaat Demir Çelik Ürünleri Nakliye Turizm Sosyal Hizmetler Organizasyonu ve Sarrafiye Sanayi Ticaret Ltd. Şti. Ortak Girişimi ile Temsa İnşaat Temizlik Sağlık Hizmetleri Gıd. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin aşırı düşük teklif açıklamalarını sunmadığı ve bu isteklilerin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Özkeskin Yemek Sosyal Hizmetler Gıda İnşaat Sanayi Ticaret Anonim Şirketi- Saft Hazır Yemek Gıda ve Turizm Ltd. Şti.-Ercan Yüce Ortak Girişimi ile Emmioğlu Temizlik Hizmetleri Dayanıklı Tüketim Malları Gıda Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamalarını idareye sunduğu, sunulan açıklamaların ihale komisyonunca değerlendirildiği, sunulan açıklamaların kabul edilmediği ve bu isteklilerin de teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı,  18.12.2015 tarihli ihale komisyon kararı ile Selina Gıda Maddeleri Turizm İnşaat Taahhüt Temizlik Yemekhane ve Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.nin ekonomik açıdan en avantajlı teklif, Elazığ Aşsan Yemek Fab. San. ve Tic. Ltd.  Şti. nin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği tespit edilmiştir.

            Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Hizmet alımı ihalelerinde sınır değer tespiti ve aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi” başlıklı 79’uncu maddesinde “79.1. Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde kâr hariç yaklaşık maliyet tutarı; personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde ise yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutar sınır değer olarak kabul edilir.

79.2. İhale ilanında ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında aşağıdaki düzenlemelere göre işlem tesis edilmesi gerekmektedir. 

79.2.1. Aşırı düşük tekliflere yönelik açıklama istenmesine ilişkin yazıda, isteklilerin yapacakları açıklamalara esas olacak önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi zorunludur. Aşırı düşük teklif açıklaması sunulması için isteklilere üç (3) iş gününden az olmamak üzere uygun bir süre verilir.

79.2.2. İstekliler aşırı düşük olarak tespit edilen tekliflerini aşağıdaki yöntemleri kullanarak açıklayabilirler.

79.2.2.1. Üçüncü Kişilerden Alınan Fiyat Teklifleri: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin üçüncü kişilerden fiyat teklifi alınması durumunda, öncelikli olarak fiyat teklifini veren kişiyle tam tasdik sözleşmesi yapan veya beyannamelerini imzalamaya yetkili olan meslek mensubu tarafından ilgisine göre teklife konu mal veya hizmet için maliyet tespit tutanağı (Ek-O.5) veya satış tutarı tespit tutanağı (Ek-O.6) düzenlenecektir. Tutanaklar fiyat teklifinin dayanağı olarak düzenlenecek olup, meslek mensubu tarafından muhafaza edilecek ve fiyat teklifinin ekinde idareye verilmeyecektir. Ancak idare veya Kurum tarafından gerekli görülmesi halinde bu tutanaklar meslek mensubundan istenebilecektir.

Maliyet tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için, fiyat teklifinin mamul/mala ilişkin olması halinde mamul/malın birim fiyatının, tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim maliyetin altında olmaması; fiyat teklifinin hizmete ilişkin olması halinde ise bu hizmetin birim fiyatının, tutanakta tespit edilen toplam birim maliyetin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.5) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı maliyet tespit tutanağındaki ortalama/toplam birim maliyet tutarının altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.  

Satış tutarı tespit tutanağı dayanak alınarak fiyat teklifi sunulabilmesi için teklif edilen birim fiyatın, ilgili tutanakta tespit edilen ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmaması, bu tespitin (Ek-O.6) formunda yapılması, fiyat teklifi üzerine meslek mensubu tarafından “Bu fiyat teklifindeki birim fiyatın, mükellefin yasal defter ve belgelerine göre tarafımca düzenlenerek onaylanan (…/…/…) tarih ve (…) sayılı satış tutarı tespit tutanağındaki ağırlıklı ortalama birim satış tutarının % 80’inin altında olmadığını beyan ederim.” ibaresinin yazılarak imzalanması ve iletişim bilgileri de belirtilmek suretiyle kaşelenmesi/mühürlenmesi gerekmektedir.

Üçüncü kişilerden alınan fiyat tekliflerinin teklife konu alanda faaliyet gösterenlerden alınması gerekmekte olup, bu belgelerin ihale tarihinden önce düzenlenmiş olması zorunlu değildir.

Kaşeleme işlemi 8.4’üncü maddede belirtilen özel kaşe kullanılmak suretiyle yapılabileceği gibi, bu kaşe dışında meslek mensubuna ilişkin bilgileri içeren kaşe kullanılmak suretiyle de yapılabilir.         

79.2.2.2. Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından Sunulan Mal ve Hizmetlere İlişkin Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından sunulan hizmetlere ilişkin fiyat tarifeleri veya istekliye verilmiş fiyat teklifleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için kullanılan fiyatların ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.3.  Kamu Kurum ve Kuruluşları Tarafından İlan Edilen Fiyatlar: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin kamu kurum ve kuruluşları tarafından ilan edilmiş fiyat tarifeleri açıklama yöntemi olarak kullanılabilir. Bu usulle yapılmış açıklamanın geçerli olabilmesi için ilan edilen fiyatların ihalenin ilan/davet ile ihale tarihi arasında (ihale tarihi hariç) geçerli olması zorunludur.

79.2.2.4.  Ticaret Borsası Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 18/5/2004 tarihli ve 5174 sayılı Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği ile Odalar ve Borsalar Kanunu’nun 51’inci maddesinin (c) bendi uyarınca borsa idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününde gerçekleşen ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

79.2.2.5.  Toptancı Hal Fiyatları: Teklifi oluşturan maliyet bileşenlerine ilişkin 11/3/2010 tarihli ve 5957 sayılı Sebze ve Meyveler ile Yeterli Arz ve Talep Derinliği Bulunan Diğer Malların Ticaretinin Düzenlenmesi Hakkında Kanun uyarınca faaliyet gösteren toptancı hali idaresi tarafından düzenlenen ve ilgili malın ihale tarihinden önceki son 12 ayın herhangi bir işlem gününe ait ortalama fiyatını gösteren belge ile açıklama yapılabilir.

            …

79.2.3. Meslek mensubu; üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifi üzerindeki beyanın ve emsal bedel beyanı ile Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanaklardaki bilgilerin doğruluğundan sorumludur. Meslek mensubu ibaresinden Yeminli Mali Müşavirler veya Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler anlaşılır”

79.2.4. Ek-O.5, Ek-O.6 ve Ek-O.7 numaralı tutanakların son veya bir önceki geçici vergi beyanname dönemine ilişkin olarak düzenlenmesi zorunludur. Son veya bir önceki geçici vergi beyanname döneminin tespitinde; 4734 sayılı Kanun’un 21’inci maddesinin birinci fıkrasının (a), (d) ve (e) bentlerine göre pazarlık usulü ile yapılan ihalelerde ilk yazılı fiyat tekliflerinin alındığı tarih, diğer ihale usulleri ile yapılan ihalelerde ise ihale tarihi esas alınır.

Örneğin; 11.1.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Ekim-Kasım-Aralık 2013”, 15.7.2014 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan ihalede son geçici vergi beyanname dönemi “Nisan-Mayıs-Haziran 2014” tür.

79.2.5. İşletme hesabına göre defter tutuluyor olması durumunda; yukarıda belirtilen tutanaklar, işletme hesabı defteri ve işletme hesap özeti kayıtlarına göre düzenlenir.

79.2.6.Malzemeli yemek hizmet alımı ihalelerinde aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesinde kullanılmak üzere teknik şartnamede asgari iki haftalık örnek menü düzenlemesi yapılır ve bu menüde yer alan yemeklerin içerikleri ile çiğ girdi miktarları belirtilir. 

Bu ihalelerde; teklifi aşırı düşük bulunan istekli öncelikle “ana çiğ girdi”, “işçilik” ve “yardımcı gider” oranlarının belirtildiği Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelini (Ek- H.4) hazırlayarak açıklaması kapsamında sunar. Açıklamanın geçerli kabul edilebilmesi için “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,80’den az ve 0,95’den çok olmaması gerekir. Oran belirtmeyen veya belirttiği oran 0,80’den az veya 0,95’den çok olan isteklilerin teklifleri reddedilir.

Ana çiğ girdi ibaresinden ilgili yemeğin pişirilmesi için gerekli temel girdiler anlaşılır. Bu çerçevede, isteklinin beyan ettiği orana uygun teklif sunması durumunda, yemek pişirilmesi için gerekli enerji giderleri (doğalgaz, LPG gibi), temizlik malzemeleri, su, sigorta giderleri, ilaçlama ve hijyen sağlama giderleri, bakım onarım, amortisman, nakliye, sözleşme giderleri ve genel giderler, portör muayenesi ve tali çiğ girdiler (tuz, baharat, tatlandırıcı vb.) gibi unsurlar “yardımcı girdiler” başlığında değerlendirilir ve bu unsurlar için açıklama sunulması gerekmez. 

Örneğin; 1.000 öğün yemek alımı için çıkılan bir ihalede, birim fiyat olarak 5 TL teklif veren bir isteklinin, 5.000 TL olan toplam teklif bedelinin aşırı düşük olarak değerlendirilmesi ve istekli tarafından sunulan Malzemeli Yemek Sunumu Hesap Cetvelinde “(Ana Çiğ Girdi Maliyeti+İşçilik Maliyeti)/Toplam Teklif Tutarı” oranının 0,90 olarak belirtilmesi halinde, teklifin 4.500 TL’sinin ana çiğ girdi ile işçilik toplamını içerdiği kabul edilir ve isteklinin sadece bu kısma ilişkin açıklama yapması gerekir. Teklifin 500 TL’lik kısmının ise yardımcı giderlere ilişkin olduğu kabul edildiğinden, bu kısma ilişkin açıklama yapılması gerekmemektedir. 

Malzemeli yemek alımı ihalelerinde, ana çiğ girdi maliyetlerinin tevsiki amacıyla üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri kullanılamaz. Ancak 79.2.2’nci maddede yer alan diğer yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, üçüncü kişilerden alınan fiyat teklifleri ile açıklama yapılabilir.

79.3. İdarelerin aşırı düşük teklif tespit ve değerlendirilmesine ilişkin aşağıdaki düzenlemeleri de dikkate almaları gerekmektedir.

79.3.1. Teklifi aşırı düşük olarak tespit edildikten sonra yukarıdaki yöntemlere göre usulüne uygun açıklama yapan isteklilerin teklifleri geçerli kabul edilir. Hayatın olağan akışına veya ticari gereklere aykırılık gibi nedenlerle teklifler reddedilemez.

79.3.2. 79.2.2’nci maddede yer alan yöntemlerden herhangi biri ile açıklama yapılmasının fiilen mümkün olmadığının anlaşıldığı durumlarda, istekli tarafından gerekçesi belirtilmek suretiyle, ilgili mevzuatına göre ihale tarihinden önceki son 12 ay içinde düzenlenen açıklamaya elverişli diğer bilgi ve belgeler kullanılarak da açıklama yapılabilir.

79.3.3. Kurumca hazırlanan “İşçilik Hesaplama Modülü” ne (www.ihale.gov.tr) adresinden ulaşılabilecek olup, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde tekliflerin değerlendirilmesi bağlamında sözleşme ve genel giderler dâhil asgari işçilik maliyeti hesabında işçilik hesaplama modülünün kullanılması zorunludur.

79.3.4. Hizmet alım ihalelerinde herhangi bir sigorta giderinin aşırı düşük teklif sorgulamasında önemli bir bileşen olarak kabul edilmesi durumunda, isteklilerce sigorta acentelerinden alınan poliçe, fiyat teklifi veya sözleşmelerin ekine ihale dokümanında yer alan teminat tutarları üzerinden teklif ettikleri sigorta prim tutarlarıyla sigorta hizmetini gerçekleştirebileceklerine ilişkin, ilgili sigorta şirketinin genel müdürlüğünden veya bölge müdürlüğünden alınan teyit yazısının eklenmesi ve bu yazının yetkili kişilerin imzasını taşıması gereklidir. Ancak sigorta şirketlerinin genel müdürlük veya bölge müdürlükleri tarafından imzalanmış poliçe veya fiyat teklifleri için teyit alınması zorunlu değildir. Sigorta giderinin tevsiki için sunulan belgenin işin süresinin tamamını kapsaması gerekmektedir. 

79.3.5. Personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımlarına ilişkin yapılan aşırı düşük teklif açıklamasında, sözleşme giderleri ve genel giderlerin % 4 oranında hesaplanması söz konusu olmayacak, sözleşme giderleri ilgili mevzuatına göre hesaplanmak suretiyle açıklama yapılacaktır.” açıklamaları bulunmaktadır.

İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dâhil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. İstekliler tekliflerine vergi (KDV Hariç), resim, harç, her türlü sigorta ve benzeri giderlerini teklif fiyata dâhildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dâhil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1.

Hizmetin yürütülmesi esnasında gerekli olan ve teknik şartnamede belirtilen malzeme ve işçilik giderleri teklif fiyata dâhildir.

25.4. Sözleşme konusu işin bedelinin ödenmesi aşamasında doğacak Katma Değer Vergisi (KDV), ilgili mevzuatı çerçevesinde İdare tarafından yükleniciye ayrıca ödenir.

25.5. Kısa vadeli sigorta prim oranları belirtilecektir.

Personelin iş kazaları ile meslek hastalıkları sigortası prim oranı % 2 (yüzdeiki) olarak tespit edilmiştir.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin “Personel Konuları” başlıklı 5’inci maddesinde, “

…

  5.7. İşçilerin Nitelikleri ve Görevleri:

           1. Gıda Mühendisi: Hastanede veya yemek fabrikasında veya restoranda; bir yılda en az 120 gün sigorta primi yatırılmış olmak şartıyla 2 yıl çalıştığını SGK primleriyle sözleşme tarihinde belgelemiş olacaktır. Gıda Mühendisi; yüklenicinin hastanedeki temsilcisidir. İhale konusu işin idari ve teknik şartnamede yazılı hükümlere göre eksiksiz olarak yürütülmesinden, bu hizmetin ifası için çalışan personelin çalışma saatleri, izinleri, kılık, kıyafet, tutum ve davranışları ile personel arasında iş bölümü ve eşgüdümün sağlanmasından sorumludur. Brüt asgari ücretin %150 üzerinde ücret ödenecektir.

            2. Aşçıbaşı:En az Otelcilik ve Turizm Meslek Lisesi mezunu, bonservisli, otelde veya hastanede veya yemek fabrikasında veya restoranda; bir yılda en az 120 gün sigorta primi yatırılmış olmak şartıyla 2 yıl çalıştığını SGK primleriyle sözleşme tarihinde belgelemiş olacaktır. Gıda Mühendisinin direktifleri doğrultusunda mutfak ve yemekhane hizmetlerinin düzenli ve verimli bir şekilde yürütülmesinde, mutfağın temizlik ve düzeni, mutfak personelinin sağlıklı olması, yiyeceklerin sağlık şartlarına uygun hazırlanmasında ve yemek servisini kontrol etmede, mutfakta hazırlanan yiyeceklerin sağlık şartlarına uygun olarak saklanmasını sağlamada ve planlanan yemek listeleri ve satın alma ilkelerine göre günlük iaşe çizelgelerinin hazırlanmasında ve yiyeceklerin sipariş edilmesinde görev alır. Brüt asgari ücretin % 150 üzerinde ücret ödenecektir.

 3. Aşçıbaşı Yardımcısı: En az lise mezunu, otelde veya hastanede veya yemek fabrikasında veya restoranda; yemek hizmetlerinde en az 5 yıl deneyimli ve bonservis sahibi ayrıca aşçılık ustalık belgesi veya sertifikası olmalıdır. Brüt asgari ücretin % 100 üzerinden ücret ödenecektir.

4. Aşçı: En az 5 yıl otelde veya hastanede veya yemek fabrikasında veya restoranda aşçı olarak tecrübesi bulunan, bonservisli ve en az ilkokul mezunu olacaktır. Milli Eğitim Bakanlığı Çıraklık Eğitim Merkezi’nden alınmış Aşçılık sertifikası sahibi olmalıdır. Aşçıbaşının eşgüdümünde yemek ve kahvaltıların hazırlanmasından sorumlu olacaktır. Yemekhanede yemek sunumunda da temiz aşçı kıyafetleri ile görev alacaklardır. Brüt asgari ücretin % 50 üzerinde ücret ödenecektir.

            5. Garson: En az ilkokul mezunu olacaktır. Tecrübeli, bonservisli ve olumlu referans sahibi olanlar tercih edilecektir. Mutfakta hazırlanan yemeklerin, tüm hizmet edilenlere sunumundan sorumludur.

6. Bulaşıkçı: En az ilköğretim mezunu olacaktır. Personel yemekhanesi ile mutfaktaki bulaşıkların yıkanması, kurutulması, temiz ve düzenli tutulmasından sorumludurlar.” düzenlemesi bulunmaktadır.

Teknik Şartname’nin 6’ncı maddesinde yemek hizmetlerinde gerekli görülen malzeme, ekipman ve makinaların adetleriyle birlikte belirtildiği, 7’nci maddesinde yemek türleri, özellikleri ve verilme şekillerinin yer aldığı görülmüştür.

Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde 1 haftalık örnek normal kahvaltı ve normal menü, 1 haftalık örnek çocuk kahvaltısı ve örnek çocuk menüsüne, 1 haftalık diyet kahvaltı ve normal menüye, ayrıca 1 haftalık yetişkin ara öğün ve çocuk ara öğün menüsüne yer verildiği belirlenmiştir. 

Aynı Şartname’nin 8’inci maddesinde kullanılacak sarf malzemeleri ve kullanılacak temizlik aletlerinin belirtildiği, 15’inci maddesinde ise yemek cinslerine göre gramaj bilgilerine yer verildiği tespit edilmiştir. 

Şikâyete konu ihaleye ilişkin birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki şekilde düzenlenmiştir.

“İhale kayıt  numarası: 2015/143443

”

     İdarece 27.11.2015 tarihinde EKAP üzerinden gönderilen aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısında “Teklifinizin önemli bileşenlerinin işçilik maliyeti, demirbaşlara ait giderler, yemeğin cinsi ve kullanılacak malzemelerin miktar girdileri ve teknik şartnamenin 7’nci maddesinde belirtilen haftalık normal menü, diyet menü ve diğer menü örneğinden yararlanılarak oluşturulan ve yazımız ekinde sunulan iki haftalık örnek menü listesine istinaden, diğer girdiler ile Teknik Şartname’nin 15’inci maddesinde belirtilen tüm yemek cinsi ve gramajlarına uygun açıklama yapılması gerekmektedir.” ifadesine yer verilmiştir. Anılan yazı ekinde de Teknik Şartname’nin 7’nci maddesinde yer verilen iki haftalık yemek menüsü sayfalarının eklendiği, bu menüler arasında çocuk menüsü ve çocuk kahvaltısı menü örneklerinin de yer aldığı tespit edilmiştir.

 İnceleme aşamasında idareye yazılan 05.02.2016 tarih ve 2715 sayılı yazımız ile aşırı düşük teklif açıklama istenilen iki haftalık menülerde yer alan her yemek için ihale dokümanı kapsamında gramajların bulunup bulunmadığının, eğer var ise menülerin içerisinde yer verilen tüm yemeklere ilişkin gramajların işlenmesi suretiyle gönderilmesi ve yaklaşık maliyet hesabında çocuk menüsü, kahvaltısı maliyetlerinin hesaplanıp hesaplanmadığı, hesaplanması durumunda söz konusu maliyetin hangi şekilde yaklaşık maliyete yansıtıldığı, söz konusu hizmet kapsamında kaç öğün çocuk menüsü, çocuk kahvaltısı verileceği bilgisinin mevcut olup olmadığı, çocuk menüsüne ilişkin olarak birim fiyat teklif cetvelinde iş kalemi açılmadığı göz önüne alındığında, çocuk menüsüne ilişkin ödemenin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan hangi iş kalemi üzerinden yapılacağı hususunda bilgi istenilmiştir. 

 İdarenin 10.02.2016 tarih ve 219 sayılı yazısında istenen gramajların Teknik Şartname’nin 15’inci maddesinde bulunduğu, dolayısıyla ihale dokümanı kapsamında yer aldığı, yaklaşık maliyet hesabında çocuk yemeği ve kahvaltısı için ayrı bir maliyet hesabının yapılmadığı, normal yemek ve normal kahvaltı içerisinde hesaplandığı, çocuk menülerine ilişkin ödemelerde normal kahvaltı ve normal yemek içerisinde değerlendirildiğinden birim fiyat teklif cetvelinde ayrıca belirtilmediği ifade edilmiştir.

  İncelemeye konu ihalede aşırı düşük teklif olarak belirlenen ve açıklamalarını idareye süresi içerisinde sunan başvuru sahibinin açıklamalarının ihale komisyonunca, maliyeti etkileyen tavuk, et, süt, yoğurt gibi mevsimden etkilenmeyen gıdalar için değişik borsalara ilişkin 7 ay öncesinin fiyatlarının kullanılması, işin ifa edileceği yer dışındaki ticaret borsalarından alınan fiyatlara nakliye maliyetlerinin eklenmemesi, beyan edilen demirbaşların eski tarihli olması, yeni demirbaş temin edilmesi durumunda bu maliyetin teklife yansıtılmamış olması gerekçe gösterilerek aşırı düşük teklif açıklamalarının kabul edilmediği anlaşılmıştır.   

   Başvuru sahibinin aşırı düşük teklif açıklamalarını 08.12.2015 tarihli yazı ekinde idareye sunduğu belirlenmiştir. Anılan istekli tarafından sunulan açıklamalar incelendiğinde, teklif icmalinde isteklinin birim fiyat teklif cetvelinde yer alan iş kalemleri için birim maliyetleri hesapladığı, üstüne işçilik maliyetini ve yardımcı giderler ile sözleşme genel giderler ve firma kârını ekleyerek teklif maliyetini oluşturduğu tespit edilmiştir.  Açıklamalar ekinde malzemeli yemek sunumu hesap cetvelini (EK-H.4) sunduğu, söz konusu hesap cetvelinde ana çiğ girdilerin miktarları ile birim fiyat ve tutarlarının, bu girdilerin hangi açıklama yöntemiyle belgelendirildiğinin belirtildiği görülmüştür. İsteklinin menülere ilişkin analiz ve maliyet hesabında idarenin örnek menü olarak referans verdiği Teknik Şartname’de yer alan normal yemek, normal kahvaltı, diyet yemek, diyet kahvaltı, yetişkin ara öğün, çocuk menü ve çocuk kahvaltı menülerini esas alarak açıklama sunduğu görülmüştür. İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde yer verdiği, Teknik Şartname’nin ilgili maddesinde bulunan örnek menü ile ilgili açıklama istediği, normal yemek ve diyet yemek menüsünde yer almasına rağmen, bazı yemek çeşitlerine ilişkin gramaj bilgilerinin Teknik Şartname’de bulunmadığı tespit edilmiştir (Örneğin; Hasanpaşa köfte, zeytinyağlı biber dolması). Bu hususu başvuru sahibinin dilekçesinde de belirttiği, örnek menüde yer alan ancak gramajı bulunmayan yemekler için Şartname’de yer alan benzer yemeklerin esas alınarak açıklama yapıldığı ifade edilmiştir.

 İhalede aşırı düşük teklif olarak belirlenen ve aşırı düşük teklif açıklamalarını süresi içerisinde idareye sunan Emmioğlu Temizlik Hizmetleri Dayanıklı Tüketim Malları Gıda Turizm İnşaat Sanayi ve Ticaret Limited Şirketi’nin aşırı düşük teklif açıklamaları incelendiğinde, anılan isteklinin normal menü, normal kahvaltı, yetişkin ara öğün, diyet yemek, diyet kahvaltı örnek menüsünü esas alarak açıklama yaptığı, çocuk menüsü ve kahvaltısı menüsü ilgili maliyet hesabının ve açıklamaların yapılmadığı görülmüştür.

  Söz konusu isteklinin ise ihale komisyon kararında belirtildiği üzere, demirbaşlara ilişkin açıklama yapmaması, bu giderin maliyete yansıtılmaması, zehirlenme poliçesi, personel kıyafetleri, yemek nakil aracının maliyeti gibi bileşenlerin teklif fiyatına yansıtılmaması, gıda ürünlerinin eski tarihli fiyatlarla açıklanması, et için 2014 yılı fiyatlarının kullanılması, menülerde yer alan bazı yemeklere ilişkin gramajlarda hata yapılması gerekçeleriyle açıklamaların kabul edilmeyerek teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı belirlenmiştir.

  Eşit muamele ilkesi gereği, aşırı düşük teklif sorgulamasının tüm istekliler için eşit koşullarda yapılması ve sunulan açıklamaların objektif kriterlere göre değerlendirilmesi gerekmektedir. İdare tarafından açıklama istenilecek örnek yemek menüsü listesinde birim fiyat teklif cetvelinde ayrı bir iş kalemi olarak belirlenmemiş olan çocuk menüsüne yer verildiği, açıklama sunan iki istekliden birinin çocuk menüsünü de dikkat alarak birim maliyet ve hesaplarının oluşturulduğu, diğer isteklinin ise çocuk menüsünde yer alan yemeklere ilişkin bir açıklama sunmadığı tespit edilmiştir. Ayrıca açıklama istenilen bazı yemeklerin gramaj bilgilerinin Teknik Şartname’de bulunmaması nedeniyle isteklilerin bu yemekler için farklı şekilde açıklama sunduğu görülmüştür.

Dolayısıyla aşırı düşük teklif açıklamalarının nesnel ve eşit şartlarda değerlendirme imkânının oluşmadığı anlaşılmıştır. Bu aşamadan sonra idarenin aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklilerin sunduğu açıklamaları nesnel ve eşit şartlarda sunmalarına imkân sağlayacak şekilde aşırı düşük teklif sorgulamasını yeniden yapması gerekmektedir. Bunun için, idarece birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmayan ve normal menü üzerinden ödemesi gerçekleştirileceği belirtilen çocuk menüsünü açıklama istenecek örnek menü arasında yer vermeyerek, yeniden iki haftalık örnek menü oluşturması ve iki haftalık bu örnek menüyü aşırı düşük teklif sahiplerine göndermesi ve bu liste üzerinden açıklamaları istemesi gerekmektedir. İdarenin aşırı düşük teklif açıklama isteme yazısı ekinde göndereceği örnek menünün içerisinde yer verdiği yemeklerin tümünün Teknik Şartname’de gramajları verilen yemekler arasından seçilmesine de dikkat edilmesi gerekmektedir.

          Sonuç olarak yukarıda mevzuata aykırılıkları belirtilen işlemlerin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, teklifleri idarece aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklilere birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmayan ve normal menü üzerinden ödemesi gerçekleştirileceği belirtilen çocuk menüsünü açıklama istenecek örnek menü arasında yer vermeyerek, yeniden iki haftalık örnek menü oluşturulmak suretiyle, bu liste üzerinden açıklamaların yeniden istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiaları kapsamında Kurul çoğunluğunca, idarece aşırı düşük teklif olarak belirlenen isteklilere birim fiyat teklif cetvelinde satır açılmayan ve normal menü üzerinden ödemesi gerçekleştirileceği belirtilen çocuk menüsünü açıklama istenecek örnek menü arasında yer vermeyerek, yeniden iki haftalık örnek menü oluşturması suretiyle, bu liste üzerinden açıklamaların yeniden istenilmesi ve bu aşamadan sonraki işlemlerin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesine ilişkin “Düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

Bartın İli Kamu Hastaneleri Birliği Genel Sekreterliği tarafından gerçekleştirilen “2016-2017 Yılları 24 Aylık Malzemeli Yemek Pişirme, Dağıtım ve Sonrası Hizmetleri” ihalesine ilişkin yaklaşık maliyetin asgari işçilik maliyeti, diğer idarelerde gerçekleşen fiyatlar, piyasa araştırması, değişik borsa ve hal fiyatlarının                                                                                    esas alınarak toplam 10.555.360,00 TL olarak hesaplandığı,

Bahse konu ihalede 39 adet ihale dokümanı satın alındığı, 26.11.2015 tarihinde gerçekleştirilen ihaleye 9 teklif verildiği,

İhaleye ilişkin tekliflerin denetimine ilişkin idarece yapılan inceleme uyarınca, 9 teklifin de geçerli teklif olarak kaldığı ve bu tekliflerin,

Şeklinde verildiği,

Şikayete konu ihale hakkında ihale komisyonunca alınan kararda 8.119.507,69 TL sınır değerin altında kalan 4 isteklinin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulduğu, söz konusu isteklilerden ikisinin açıklama sunmadıkları için tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, açıklama sunan iki isteklinin açıklamalarının uygun bulunmayarak tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, 18.12.2015 tarihli ihale komisyon kararı ile ihalenin sınır değerin üzerindeki Selina Gıda Maddeleri Turizm İnşaat Taahhüt Temizlik Yemekhane ve Güvenlik Hizmetleri Tic. Ltd. Şti.’nin üzerinde bırakıldığı,

Anlaşılmıştır.

4734 sayılı Kanunun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde;

 “İhale komisyonu verilen teklifleri (Değişik: 6/2/2014-6518/47md.) değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister.

İhale komisyonu;

a) İmalat sürecinin, verilen hizmetin ve yapım yönteminin ekonomik olması,

           b)  Seçilen teknik çözümler ve teklif sahibinin mal ve hizmetlerin temini veya yapım işinin yerine getirilmesinde kullanacağı avantajlı koşullar,

           c) Teklif edilen mal, hizmet veya yapım işinin özgünlüğü,

           (Değişik: 6/2/2014-6518/47 md.) gibi hususlarda yapılan yazılı açıklamaları dikkate alarak, aşırı düşük teklifleri değerlendirir. Bu değerlendirme sonucunda, açıklamaları yeterli görülmeyen veya yazılı açıklamada bulunmayan isteklilerin teklifleri reddedilir.

(Ek fıkra: 20/11/2008-5812/12 md.; Değişik fıkra: 6/2/2014-6518/47 md.) Kurum, ihale konusu işin türü, niteliği ve yaklaşık maliyeti ile ihale edilme usulüne göre aşırı düşük tekliflerin tespiti, değerlendirilmesi ve ekonomik açıdan en avantajlı teklifin belirlenmesi amacıyla sınır değerler ve sorgulama kriterleri belirlemeye, ihalenin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin sonuçlandırılabilmesine, ayrıca yaklaşık maliyeti 8 inci maddede öngörülen eşik değerlerin yarısına kadar olan hizmet alımları ile yapım işleri ihalelerinde sınır değerin altında olan tekliflerin bu maddede öngörülen açıklama istenilmeksizin reddedilmesine ilişkin düzenlemeler yapmaya yetkilidir. İhale komisyonu bu maddenin uygulanmasında Kurum tarafından yapılan düzenlemeleri esas alır.” hükmü yer almaktadır.

Bahse konu madde hükmünden, ihalede aşırı düşük sorgulama yapılacağının ihale dokümanında düzenmiş haline göre, ihale komisyonunun, yaptığı değerlendirme neticesinde geçerli olduğunu tespit ettiği tekliflerden, ihaleye verilen diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olan isteklileri tespit edeceği ve tespit edilen bu teklifleri reddetmeden önce yine madde metninde belirtilen usul doğrultusunda sorgulamaya tabi tutacağı anlaşılmaktadır.

Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, aşırı düşük teklif sorgulamasının Kamu İhale Genel Tebliğinin “teklif fiyata dahil masraflar” ve “aşırı düşük tekliflerin değerlendirilmesini” düzenleyen maddeleri ile idari şartnamenin “teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı maddesindeki düzenlemelerin esas alınarak yapılması gerekmektedir. Bu ihalelerde, aşırı düşük teklif sorgulaması sonucunda belgelere dayalı yazılı açıklama yapmayan veya ihale komisyonunca açıklamaları yetersiz bulunan isteklilerin teklifleri ile teklif edilmesi gereken asgari işçilik maliyetini karşılamayan teklifler gerekçesi belirtilmek suretiyle reddedilecektir. İhale konusu hizmetin maliyet unsurlarının, personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında olduğu gibi önceden belirlenen nitelikte olmadığı görülmektedir. Bu durumda, ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olarak hizmetin ifası için her isteklinin basiretli tacir olma yükümlülüğü gereğince kendi organizasyon yapısı, kullanacağı makine ekipmanın özellikleri, malzeme teminindeki kendine özgü koşulları vb. unsurları dikkate alarak teklif fiyatını belirlemesi gerekmektedir.

 Ayrıca, malzeme dahil yemek alım hizmetlerinde yemek bileşenlerini oluşturan girdilerin önemli bir kısmı yerel, mevsimsel ve iklim özelliklerine göre farklılıklar göstermekte, bir çok girdi müstahsilden doğrudan temin edilebilmektedir. Özellikle sebze meyve gibi girdilerin piyasa koşulları sebebiyle muhasebeleştirilmesinde karşılaşılan güçlüklerin aşırı düşük teklif sorgulamasında ispat için aranılan belgelere yansıtılmasında isteklilerin önünde önemli bir engel teşkil edeceğinden, şikayete konu ihalede, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılmasından sorumlu olan idarenin, ihalede aşırı düşük teklif açıklaması isteyerek ihalenin sonuçlandırılması yönünde tesis etmiş olduğu işlemlerde mevzuata uyarlık bulunmadığı,

 İhale konusu işin personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı işi olmadığı, yaklaşık maliyetin büyük çoğunlukla yemek giderinden oluştuğu ihalede verilen tekliflerin biri haricinde diğerleri yaklaşık maliyetin altında olmakla birlikte yaklaşık maliyete ve birbirlerine göre yakın olduğu ve en düşük teklifin bile diğer tekliflere göre aşırı düşük olarak değerlendirilemeyeceği anlaşıldığından, idarece yemek kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin karara bağlanması yönünde gerçekleştirilen idari işlemlerin mevzuata uygun olmadığı,

Değerlendirilmiştir.

            Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin iddiaları kapsamında yapılan incelemeye göre, ihalenin yemek alımı kalemlerinde aşırı düşük teklif sorgulaması yapılarak ihalenin sonuçlandırılmasına yönelik idarece gerçekleştirilen idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi yönündeki düşüncem ile, Kurul çoğunluğunca verilen karara katılmıyorum.