Yeterlik Belgelerinin İhale İlanı ile İdari Şartnamede Belirtilmesi Gerektiği

İhaleyi Yapan Daire:

Başvuru Tarih ve Sayısı:

Başvuruya Konu İhale:

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:

Karar:

TOPLANTIYA KATILAN ÜYELER:     

Başkan: Mahmut GÜRSES

Üyeler: II. Başkan Kazım ÖZKAN, Ali Kemal AKKOÇ, Mehmet Zeki ADLI, Hasan KOCAGÖZ, Hamdi GÜLEÇ, Dr. Mehmet AKSOY

BAŞVURU SAHİBİ:

Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.,

Cumhuriyet Mah. 158 Sok. No:2/A Yüreğir/ADANA

İHALEYİ YAPAN İDARE:

Kadirli Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü,

Ş.Vedat Kocadallı Mah.Kamil Kara Bulv. No:357/A  80750 Kadirli/OSMANİYE

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2015/113308İhale Kayıt Numaralı “Asfalt Yol Yapım” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

            Kadirli Belediyesi Fen İşleri Müdürlüğü tarafından 17.09.2015 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “Asfalt Yol Yapım” ihalesine ilişkin olarak Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin 08.10.2015 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusu hakkında idare tarafından süresi içinde karar alınmaması üzerine, başvuru sahibince 22.10.2015 tarih ve 84466 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.10.2015 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

            Başvuruya ilişkin olarak 2015/2717 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, kesinleşen ihale kararında ekonomik açıdan en avantajlı isteklinin Tüsan Yapı San. A.Ş ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci isteklinin ise firmaları olarak belirlendiği, Teknik Şartname’nin “Diğer Teknik Şartlar” bölümünün 1’inci maddesinde “

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanun’un “İhale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar” başlıklı 27’nci maddesinde “İhale dokümanında; isteklilere talimatları da içeren idari şartnameler ile yaptırılacak işin projesini de kapsayan teknik şartnameler, sözleşme tasarısı ve gerekli diğer belge ve bilgiler bulunur. Ön yeterlik dokümanında ise adaylarda aranılan şartlara, ön yeterlik kriterlerine ve gerekli diğer belge ve bilgilere yer verilir.

İdari şartnamede ihale konusuna göre asgari aşağıdaki hususların belirtilmesi zorunludur:

            ….

e) İsteklilerde aranılan şartlar, belgeler ve yeterlik kriterleri…” hükmüne,

Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde “(2) Yeterlik değerlendirmesi için istenecek belgelerin ve yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin, ihale veya ön yeterlik ilanı ile idari şartnamede veya ön yeterlik şartnamesinde ya da davet yazısında belirtilmesi zorunludur.” hükmüne yer verilmiştir.

            İhaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde işin adı “Asfalt Yol Yapımı” olarak belirtilmiştir.

İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Diğer Teknik Şartlar” başlıklı bölümünün 1’inci maddesinde “Yüklenici işin yapımı için kullanılacağı sıcak karışım asfaltı Kadirli İlçe Sınırına max 125 km. Mesafeli Min. 260 ton/saat kapasiteli hali hazırda kurulu ve faal durumda kendi malı veya noter onaylı kira sözleşmeli plent şartı aranacaktır. Teklif dosyasında pelntin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesi bulunacaktır.” düzenlemesine yer verilmiştir.

            Söz konusu ihaleye ilişkin 28.09.2015 tarihli kesinleşen ihale kararında, ihaleye dört isteklinin katıldığı, Kaan Tem. İnş. Gıda Tic. Ltd. Şti.nin geçici teminat tutarının, İmfalt Yol Yapı San. Tic. A.Ş.nin iş deneyim belgesi tutarının yetersiz olması nedeniyle tekliflerinin değerlendirme dışı bırakıldığı, Tüsan Yapı San. A.Ş ile Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin evraklarının eksiksiz olduğu belirlenerek fiyat yönünden yapılan değerlendirme sonucunda ekonomik açıdan en avantajlı teklifin Tüsan Yapı San. A.Ş ve ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklifin ise Hem Grup Asfalt İnş. Müh. Oto Kiralama Taş. Turz. San. ve Tic. Ltd. Şti. olarak belirlendiği ifade edilmiştir.

            Başvuru sahibi tarafından Teknik Şartname’nin “Diğer Teknik Şartlar” başlıklı bölümünün 1’inci maddesinde belirtilen plente ilişkin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesinin teklif dosyasında sunulması gerektiği, ancak ihale üzerinde bırakılan istekli tarafından söz konusu belgelerin teklif dosyasında sunulmaması nedeniyle teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği iddiasında bulunulmuştur.

4734 sayılı Kanun ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliği’nin yukarıda aktarılan hükümleri uyarınca, yeterlik değerlendirilmesinde aranılacak kriterlerin ihale ilanı ile idari şartnamede belirtilmesi gerekmektedir.

            Yapılan incelemede, ihaleye ait İdari Şartname ve ilanda teklif ile birlikte sunulması gereken yeterlik belgeleri arasında asfalt plentine sahip olunduğuna ilişkin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesinin belirtilmediği ve dolayısıyla bu belgelerin teklif ile birlikte istekliler tarafından sunulması gerektiğine ilişkin bir düzenlemenin ilan ve İdari Şartname’de yer almadığı anlaşılmıştır.

Ayrıca Teknik Şartname’de teklif dosyasında bu belgelerin (asfalt plentine sahip olunduğuna ilişkin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesi) bulunacağı belirtilmiş ise de aynı zamanda bu maddede yüklenicinin asfalt plentinin olması gerektiği şeklinde bir ifadenin yer aldığı dikkate alındığında söz konusu belgelerin ihale üzerinde kalan istekliden yani yüklenici tarafından getirilmesi istenilen belgeler olarak değerlendirilmesi de mümkün bulunmaktadır.

Öte yandan kesinleşen ihale kararından anlaşıldığı üzere idare tarafından da tekliflerin değerlendirilmesinde Teknik Şartname’de belirtilen söz konusu belgelerin yeterlik belgesi olarak kabul edilmediği ve ihalenin bu belgeleri sunmayan Tüsan Yapı San. A.Ş. üzerinde bırakıldığı anlaşılmıştır.

Sonuç olarak, mevzuat uyarınca yeterlik değerlendirmesi için istenilecek belgelerin ihale ilanı ile idari şartnamede belirtilmesi zorunlu bulunduğundan ve söz konusu ihalede Teknik Şartname’de belirtilen asfalt plentine ilişkin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesinin ihaleye ait ilan ve İdari Şartname’de istenilmediği görüldüğünden tekliflerin yeterliğine ilişkin değerlendirilmede bu belgelerin dikkate alınamayacağı sonucuna varılmıştır.

            Bu itibarla da, idarece tekliflerin yeterliğine ilişkin belirlemede bahse konu belgelerin dikkate alınmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığı anlaşılmış olup başvuru sahibinin iddiası yerinde görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanun’un 65’inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 30 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54’üncü maddesinin onbirinci fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikâyet başvurusunun reddine,

Oyçokluğu ile karar verildi.

KARŞI OY

Başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesindeki iddiası kapsamında Kurul çoğunluğunca, mevzuat uyarınca yeterlik değerlendirmesi için istenilecek belgelerin ihale ilanı ile idari şartnamede belirtilmesi zorunlu bulunduğundan ve söz konusu ihalede Teknik Şartname’de belirtilen asfalt plentine ilişkin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesinin ihaleye ait ilan ve İdari Şartname’de istenilmediği görüldüğünden tekliflerin yeterliğine ilişkin değerlendirilmede bu belgelerin dikkate alınamayacağı, bu itibarla da, idarece tekliflerin yeterliğine ilişkin belirlemede bahse konu belgelerin dikkate alınmamasında mevzuata aykırılık bulunmadığına ilişkin “İtirazen şikayet başvurusunun reddine” karar verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddiasının İhalelere Yönelik Başvurular Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi yönünden Kurul kararına dayanak teşkil eden esas inceleme raporu ve eki belgeler üzerinde yapılan inceleme sonucunda;

İhale işlem dosyasının incelenmesi sonucunda, İhaleye ait İdari Şartname’nin 2’nci maddesinde işin adı “Asfalt Yol Yapımı” olarak belirtildiği, 4 isteklinin teklif verdiği söz konusu ihaleye ilişkin ihale komisyonunun 28.09.2015 tarihli kararı uyarınca, bir isteklinin teklifinin “İş bitirme belgesinin (iş denetleme) %50’yi karşılamadığı,” gerekçesiyle ve bir isteklinin teklifinin de “Geçici teminat miktarının vermiş olduğu teklifi karşılamadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, geriye kalan iki teklifin de geçerli teklif olarak kabul edilerek ihalenin en düşük fiyat esasına göre bu isteklilerden en düşük olanının üzerinde bırakıldığı, diğer teklifin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği anlaşılmıştır.

Kararda da açıklandığı üzere, 4734 sayılı Kanunun 27 inci maddesinde; ihale ve ön yeterlik dokümanının içeriği ve idari şartnamede yer alması zorunlu hususlar, Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin “Yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler” başlıklı 29’uncu maddesinde yeterliğin belirlenmesinde uyulacak ilkeler ayrıntılı bir şekilde düzenlenmiştir.

Şikayete konu ihaleye ilişkin teknik şartnamenin,

 İhaleye ait Teknik Şartname’nin “Diğer Teknik Şartlar” başlıklı bölümünün 1’inci maddesinde,

“Yüklenici işin yapımı için kullanılacağı sıcak karışım asfaltı Kadirli İlçe Sınırına max 125 km. Mesafeli Min. 260 ton/saat kapasiteli hali hazırda kurulu ve faal durumda kendi malı veya noter onaylı kira sözleşmeli plent şartı aranacaktır. Teklif dosyasında plentin kapasite raporu ve noter onaylı kira sözleşmesi bulunacaktır.” düzenlemesi yer almaktadır.

Bu düzenlemeler uyarınca, ihale konusu işin yapımında kullanılacak asfalt plent makinesine ilişkin kapasite raporu ile noter onaylı kira sözleşmesinin teklif kapsamında gerektiği hususlarının yeterlilik kapsamında düzenlenmesine rağmenİdari Şartnamenin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri” başlıklı 7’nci maddesinde bu düzenlemelere yer verilmediği tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kanunun genel gerekçeleri arasında; “Saydamlık ilkesinin gereği olarak, ihalelerin isteklilerin yanı sıra hazır bulunan herkes önünde açık olarak yapılması… öngörülmüştür.” denilmiş, anılan Kanunun 36’ncı maddesinin yasama gerekçesinde; “Şeffaflığı sağlamak üzere, ihale saatinde isteklilerin tekliflerini içere zarfların hazır bulunanlar önünde açılarak, içindeki belgelerin tam olarak verilip verilmediği ile teklif mektubu ve geçici teminatı usulüne uygun olup olmadığını kontrol edilmesi düzenlenmiştir. Daha sonra yapılacak değerlendirmeler sırasında herhangi bir itiraz ile karşılaşılmaması için, isteklilerin teklif fiyatlarını açıklanması ve bütün bu işlemlerin tutanakla belgelenmesi öngörülmüştür…” şeklinde belirtilmiştir.

           4734 sayılı Yasaya göre gerçekleştirilen ihalelerde, tekliflerin değerlendirilmesi ihale dokümanında yer alan düzenlemeler çerçevesinde gerçekleştirilmektedir. İdari şartname ve teknik şartname ihale dokümanı kapsamında yer alan belgelerden olup, işe ait idari şartnamenin 5.1’inci maddesinde de, idari şartname ve teknik şartnamenin ihale dokümanını oluşturan belgelerden olduğu belirtilmiştir.

4734 sayılı Yasanın 10’uncu maddesi uyarınca, yeterlik belgesi olarak istenebilecek belgelerin Teknik Şartnamede yer alması ve teklif ekinde sunulmasının istenilmesi halinde, yeterlik koşulu olduğu ve sunmayanların değerlendirme dışı bırakılacağı açıktır.

            İdarece, Teknik Şartname’nin yukarıda belirtilen madde düzenlemelerinde istenilen bilgi ve belgelerin ihale konusu yapım işi için tekliflerin geçerliliği denetiminde bir yeterlik kriteri olduğu, bu sebeple ihale komisyonunca değerlendirme yapılırken, kesinleşmiş olan ihale dokümanı çerçevesinde, isteklilerin kesinleşen ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun teklif verip vermediğinin, yeterliği sağlayıp sağlamadığının belirlenmesi gerekmektedir. Aksi halde, yeterliği alamamış bir isteklinin sözleşme sonrasında bazı bilgi ve belgeleri sunacağı varsayımından hareketle yeterli bulunarak, üzerine ihale yapılması durumunda, 4734 sayılı Kanun, ilgili mevzuat ve idarece düzenlenen ihale dokümanı hükümlerine aykırı işlem tesis edilmiş olacaktır.

İhale işlem dosyası üzerinde iddiaya yönelik yapılan incelemede, 4 isteklinin teklif verdiği söz konusu ihaleye ilişkin ihale komisyonunun 28.09.2015 tarihli kararı uyarınca, bir isteklinin teklifinin “İş bitirme belgesinin (iş denetleme) %50’yi karşılamadığı,” gerekçesiyle ve bir isteklinin teklifinin de “Geçici teminat miktarının vermiş olduğu teklifi karşılamadığı” gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakıldığı, geriye kalan iki teklifin de geçerli teklif olarak kabul edilerek ihalenin en düşük fiyat esasına göre bu isteklilerden en düşük olanının üzerinde bırakıldığı, diğer teklifin de ekonomik açıdan en avantajlı ikinci teklif olarak belirlendiği bu durumda, ihale komisyonunca Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddesinde yeterlik düzenlemesi yapan idarenin kendi düzenlemesine uygun hareket etmeyerek dört teklif nezdinde de belirtilen yeterlik koşulunu aramayarak tekliflerin geçerliliği denetimine ilişkin yapılan idari işlemlerin yerinde olmadığı değerlendirilmiştir.

Açıklanan nedenlerle; başvuru sahibinin itirazen şikayet başvuru dilekçesinde belirttiği iddiası kapsamında yapılan incelemeye göre yukarıda belirtilen gerekçe doğrultusunda, ihale komisyonunca teknik şartnamenin Teknik Şartname’nin yukarıda aktarılan maddelerinde yeterlik düzenlemesi yapan idarenin kendi düzenlemesine uygun hareket ederek kendi düzenlemesine uygun hareket etmeyerek dört teklif nezdinde de belirtilen yeterlik koşulunu aramayarak tekliflerin geçerliliği denetimine ilişkin yapılan idari işlemlerin yerinde olmadığına ilişkin “düzeltici işlem belirlenmesine” karar verilmesi gerektiği yönündeki düşüncemizle Kurulca verilen karara katılmıyoruz.