İşçi Ölümlerinde Ailesinin Hakları Neler?
İşçi ölürse ailesinin hakları neler?
İşçinin ölümü halinde geride kalan eş, çocuk ve ana-babanın aylıktan tazminata kadar bilmesi gereken bazı hakları var.
Gerek sosyal güvenlik mevzuatında gerekse de iş mevzuatında işçinin ölümü halinde hak sahiplerine bazı haklar tanınmış. Burada hak sahibi derken kastettiğimiz ölen işçinin eşi, çocukları ve anne-babası.
Peki, bu durumda hak sahiplerinin elde edebilecekleri haklar neler? Bunlardan bazılarını şöyle sayabiliriz:
- Ölüm aylığı
- Ölüm toptan ödemesi
- Ölüm geliri
- Cenaze Ödeneği
- Kıdem tazminatı
Ölüm aylığı için 900 Gün prim gerekli
Hiç kuşkusuz işçinin ölümü halinde geride kalanlar için en önemli hak ölüm aylığı bağlanması. Şayet ölen işçi en az 5 yıldan beri sigortalı ve toplam 900 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi bildirilmişse ölüm aylığına hak kazanılıyor.
Peki, ölüm aylığı kimlere bağlanıyor:
Ölüm tarihinde sigortalı ile yasal evlilik bağlantısı bulunan eşe,
Çalışmayan ve kendi çalışması nedeniyle SGK’dan gelir/aylık almayan 18 yaşından küçük erkek çocuklara (eğer üniversite okuyorsa yaş sınırı 25’e çıkıyor)
Çalışmayan, kendi çalışması nedeniyle SGK’dan gelir/aylık almayan ve evli olmayan kız çocuklarına (evlenme halinde aylık kesilir)
Şayet artan hisse olursa anne ve babaya bağlanır.
Aylık yoksa toptan ödeme var
Eğer 5 yıllık sigortalılık süresi ve 900 gün prim yatırma şartları sağlanmadığı için hak sahipleri ölüm aylığı alamazsa başka bir hakları var. Bu durumda işçinin kendi adına bildirilen malûllük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primleri güncellenerek hak sahiplerine toplu olarak ödeniyor. İşte yapılan bu ödemeye ölüm toptan ödemesi deniyor.
Bir gün çalışmayla gelir alınabilir
İşçinin başına gelen bir iş kazası nedeniyle ölmesi durumunda hak sahiplerine ölüm geliri bağlanıyor. Ölüm gelirinin en önemli özelliği herhangi bir prim ödeme veya sigorta süresi şartının olmaması. Yani işçi için bir gün dahi prim ödenmişse hak sahipleri ölüm gelirine hak kazanıyor.
Ölüm gelirinin bağlanacağı hak sahipleri ölüm aylığının bağlanacağı kişiler ile aynı.
Ayrıca ölüm aylığı şartlarını taşıyan bir işçi iş kazası sonucu ölmüşse hak sahiplerine hem ölüm aylığı hem ölüm geliri bağlanabiliyor. Bu durumda iki ödeme kıyaslanıyor ve yüksek olanın tamamı düşük olanın ise yarısı bağlanıyor.
Cenaze Ödeneğinde 360 Gün Prim Olmalı
Ölüm halinde hak sahiplerinin alabileceği bir başka ödeme de cenaze ödeneği. 2015 yılı için ödenen cenaze ödeneği tutarı 449 TL.
Cenaze ödeneği;
İş kazası veya meslek hastalığı sonucu,
Sürekli iş göremezlik geliri, malullük veya yaşlılık aylığı almakta iken,
Kendisi için en az 360 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası primi bildirilmiş iken, ölen sigortalının ailesine veriliyor.
İşverenden kıdem tazminatı da alınır
Ölen işçinin hak sahiplerinin almaları mümkün olan ancak çoğu zaman ihmal edilen bir ödeme de kıdem tazminatı. Eğer ölen işçinin işyerinde bir yıldan fazla çalışması varsa hak sahipleri işverenden kıdem tazminatı alabilir.
Kıdem tazminatının hesaplanması, işçiye ödenmiş olan son ücret üzerinden yapılır. Buna göre, işçinin kıdeminin her yılı için, son aldığı brüt 30 günlük ücret kıdem tazminatı olarak ödeniyor.
http://www.meydangazetesi.com.tr/isci-olurse-ailesinin-haklari-neler-makale,2029.html