İç Denetim Nedir?

İç Denetim

İç denetim, tanımından da anlaşılacağı üzere bir etkinlik denetimidir. İç kontrol ise, yukarıda belirttiğimiz gibi bir hukuka uygunluk denetimidir. İç denetim faaliyetleri, idarelerin yönetim ve kontrol yapıları ile malî işlemlerinin risk yönetimi, yönetim ve kontrol süreçlerinin etkinliğini değerlendirmek ve geliştirmek yönünde sistematik, sürekli ve disiplinli bir yaklaşımla ve genel kabul görmüş standartlara uygun olarak gerçekleştirilir (m.63). İç denetçi, görevinde bağımsızdır ve iç denetçiye asli görevi dışında hiçbir görev verilemez ve yaptırılamaz.

İç denetim elemanı olan iç denetçiler, nesnel risk analizlerine dayanarak kamu idarelerinin yönetim ve kontrol yapılarını değerlendirmek, kaynakların etkili, ekonomik ve verimli kullanılması bakımından incelemeler yapmak ve önerilerde bulunmak, harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi yapmak (m.64) ve kanunla verilen diğer görevleri yerine getirmekle görevlidirler. Burada dikkat edilmesi gereken bir husus iç denetçilerin harcama sonrasında yasal uygunluk denetimi de yapabileceğidir. Burada yasanın lafzına bağlı kalarak bu yasal uygunluk denetimin sadece harcama sonrasında olacağını söyleyebiliriz. Dolaysısıyla, iç denetçilerin asıl görevinin performans denetimi yapmak olduğu ortaya çıkmaktadır. Ancak, önemle belirtmek gerekir ki performans denetiminde yetkili kurum Sayıştay’dır. Bu nedenle iç denetçinin yaptığı denetimi Sayıştay tarafından yapılacak performans denetimine bir ön hazırlık olarak değerlendirmek gerekir.

Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile iç denetim koordinasyon kurulu oluşturulması hükme bağlanmıştır (m66). Kurulun başlıca görevleri, iç denetime ilişkin raporlama standartlarını belirlemek, uluslararası uygulamalar ve denetim standartlarıyla uyumlu risk analizleri yöntemleri geliştirmek, kamu idarelerinin denetim birimleri ile işbirliğini sağlamaktır. Kurul, oluşturulduğu zamandan itibaren bu görevlerini ifa etmeye başlayacaktır. İç denetim koordinasyon kurulu üyelerinin kanunun yayınlanmasından itibaren (24 Aralık 2003) iki ay içerinde (24 Şubat 2004’e kadar) atanması gerekmektedir. Ancak, bu kurul 4 ay gecikmeyle Haziran ayı sonunda oluşturulabilmiştir.