Finans GündemFİNANSAL MUHASEBEÖne Çıkan HaberlerSMM/YMM/BAĞIMSIZ DENETİM

SMMM, YMM Bağımsız Dış Denetim Yasaklar ve Ceza Hükümleri

Meslek Mensuplarının Sorumlulukları, Yasaklar ve Ceza Hükümleri:

Meslek mensuplarının sorumlulukları Serbest Muhasebeci, Serbest Muhasebeci Mali Müşavir ve Yeminli Mali Müşavirlerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik’ in 8’nci maddesinde; sosyal sorumluluk, işletme sahip ve yöneticilerine karşı sorumluluk ve meslekdaşlara karşı sorumluluk olarak üç grupta ele alınmıştır.

Sosyal sorumluluk, meslek mensuplarının mesleği ifa ederken toplum ve devlete karşı taşıdıkları sorumluluktur.

İşletme sahip ve yöneticilerine karşı sorumluluk, meslek mensuplarının işletme sahip ve yöneticilerine, isabetli karar alabilmeleri için doğru ve güvenilir bilgiler sağlama sorumluluğudur.

Meslekdaşlara karşı sorumluluk ise, meslek mensuplarının ilgili yönetmelikler çerçevesinde ve mesleki eğitimde birbirlerine her türlü bilgiyi vermek ve aktarmak sorumluluğudur.

Meslek mensupları için getirilen yasaklar ise şunlardır: 3568 sayılı Kanunun  45’nci maddesine göre;

Serbest muhasebeciler, serbest muhasebeci mali müşavirler bu ünvanlarla, yeminli mali müşavirler ise bu ünvan ve tasdik yetkisiyle; 2’nci maddede yazılı işlerin yürütülmesi amacıyla gerçek ve tüzel kişilere tabi ve onların işyerlerine bağlı olarak hizmet akdi ile çalışamazlar, ticari faaliyette bulunamazlar, meslekle ve meslek onuru ile bağdaşmayan işlerle uğraşamazlar.

Yeminli mali müşavirler, eşi (boşanmış olsa dahi) usul ve füruundan biri ve 3’ncü dereceye kadar (bu derece dahil) kan ve sıhri hısımlarının  veya bunların ortak oldukları firmaların işlerine bakamazlar, yukarıda sayılan yakınlıktaki akrabaları olan serbest muhasebecilerin ve serbest muhasebeci mali müşavirlerin baktığı işleri tasdik edemezler.

Meslek mensuplarına getirilen diğer yasaklar ise özetle şöyledir:

3568 sayılı Kanunun 13’ncü maddesine göre, kişisel veya ortak bürolarında, mesleği yapmaları yasaklananları çalıştıramazlar ve bunlarla işbirliği yapamazlar.

Kanunun 43’ncü maddesine göre, işleri dolayısıyla öğrendikleri bilgi ve sırları ifşa edemezler.

Kanunun 44’ncü maddesine göre, iş elde etmek için reklam sayılabilecek faaliyetlerde bulunamazlar.

Kanunun 46’ncı maddesine göre, tarifedeki asgari miktar altında ücret karşılığında iş kabul edemezler.

Yönetmeliğin[1] 10’ncu maddesine göre, haksız rekabete neden olacak davranışlarda bulunamazlar, başka bir meslek mensubu ile mesleki sözleşmesi devam eden gerçek ve tüzel kişilere mesleki hizmet veremezler, ücret ve eleman temini gibi konularda birbirlerine zarar verecek davranışlarda bulunamazlar.

Meslek mensupları bu yasaklara uymadıkları ve sorumluluklarının gereğini yerine getirmedikleri takdirde aşağıdaki ceza hükümleri uygulanacaktır. Şirket halinde çalışılması halinde ise yapılacak işlerden doğacak cezai sorumluluk işi yapan meslek mensubuna ait olacaktır.

Yönetmeliğin[2] 31’nci maddesine göre, çalışan meslek mensupları görevleri sırasında veya görevleri sebebiyle işledikleri suçlardan dolayı fiillerinin niteliğine göre T.C.K.’nın devlet memurlarına ait hükümleri uyarınca cezalandırılırlar.

3568 sayılı Kanunun 49’ncu maddesinde ceza hükümleri yer almakta olup, bu madde ile hapis cezası ve ağır para cezası düzenlenmiştir.

Meslek mensupları ayrıca, verdikleri hizmet sırasında V.U.K’nda yer alan iştirak, teşvik ve yardım hükümlerine uyan fiilleri sebebiyle sorumludurlar.

Meslek mensuplarına uygulanacak disiplin cezaları ise 3568 sayılı Kanunun 48’nci maddesinde ve Disiplin Yönetmeliğinin 4,5,6,7,8 ve 9’ncu maddelerinde açıklanmış olup, hangi hallerde hangi disiplin cezalarının uygulanacağı belirtilmiştir.

3568 sayılı Kanunun disiplin cezalarına ilişkin 48’nci madde hükmü şöyledir:

Mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve hareketlerde bulunanlarla, görevlerini yapmayan veya kusurlu olarak yapan yahutta görevinin gerektirdiği güveni sarsıcı hareketlerde bulunan meslek mensupları hakkında, muhasebe ve müşavirlik hizmetlerinin gereği gibi yürütülmesi maksadı ile durumun niteliğine ve ağırlık derecesine göre aşağıdaki disiplin cezaları verilir.

Disiplin cezaları şunlardır:

  1. Uyarma: Meslek mensubuna mesleğinin icrasında daha dikkatli davranması gerektiğinin yazı ile bildirilmesidir.
  2. Kınama: Meslek mensubuna görevinde ve davranışında kusurlu sayıldığının yazı ile bildirilmesidir.
  3. Geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma: mesleki sıfatı saklı kalmak şartıyla altı aydan az, bir yıldan çok olmamak üzere mesleki faaliyetten alıkoymadır.
  4. Yeminli sıfatını kaldırma: Yeminli mali müşavirin yeminli sıfatının kaldırılmasıdır.
  5. Meslekten çıkarma: meslek mensubunun ruhsatnamesinin geri alınarak bir daha bu mesleği icra etmesine izin verilmemesidir.

Mesleki kurallara, mesleğin vakar ve onuruna aykırı fiil ve harekette bulunanlarla, görevin gerektirdiği güveni sarsıcı harekette bulunan meslek mensupları hakkında, ilk defasında uyarma, tekrarında ise kınama cezası uygulanır.

Görevini bağımsızlık, tarafsızlık, dürüstlükle yapmayan veya kusurlu olarak yapan veyahutta bu Kanunda yer alan mesleğin genel prensiplerine aykırı harekette bulunan meslek mensupları için geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma cezası uygulanır.

Tasdik yetkisini gerçeğe aykırı olarak kullandığı Maliye Bakanlığı’nca ilk defa tespit edilen ve rapora bağlanan yeminli mali müşavirler hakkında, geçici olarak mesleki faaliyetten alıkoyma, bu husus tekerrür edip bunun mahkeme kararıyla kesinleşmesi halinde de yeminli sıfatını kaldırma cezası verilir.

Mükellefle birlikte kasden vergi ziyaına sebebiyet verdikleri mahkeme kararı ile kesinleşen meslek mensuplarına, meslekten çıkarma cezası verilir.

Üç yıllık bir dönem içinde iki veya daha fazla disiplin cezasını gerektiren davranışta bulunan meslek mensubuna, her yeni suçu için bir öncekinden daha ağır ceza uygulanabilir.

Beş yıllık dönem içinde iki defa mesleki faaliyetten alıkoyma cezası ile cezalandırılmasından sonra bu cezayı gerektiren fiili yeniden işleyen meslek mensupları hakkında meslekten çıkarma cezası uygulanır.

[1] SM,SMM,ve YMM’ lerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

[2] SM,SMM,ve YMM’ lerin Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.