Şah Deniz Projesi
Şah Deniz sahası, Güney Hazar’da, Bakü ile Azeri-Güneşli-Çıralı sahasının arasında yer almaktadır. Proje, araştırma amacı ile BP-Statoil ve TPAO’nun bağlı ortaklığı TPOC Ltd. Şirketi tarafından 1996 yılında başlatılmıştır. Projenin şu andaki ortakları ise BP (%25,5), STATOIL (%25,5), SCA (SOCAR Commercial Affiliate %10), TOTALFINAELF (%10), LUKAGİP (%10), OIEC (Oil Industries Engineering and Construction, İran-%10) ve TPOC (%9) şirketleridir.
Sahada 2001 yılında keşfedilen doğal gaz için BOTAŞ ve SOCAR bir alım-satım anlaşması imzalamıştır. Ayrıca, Türkiye ile Gürcistan arasında 12 Mart 2001 tarihinde hükümetler arası anlaşma imzalanmıştır. Satış anlaşmasına göre 2004 yılında başlamak üzere 15 yıl boyunca 6.6 milyar m3 doğal gaz Türkiye’ye ulaştırılacaktır. Ancak, proje takviminde yaşanan sorunlar nedeniyle, ilk gaz teslim tarihi 2006 yılına kaymıştır. Doğal gazın taşınması için Bakü’den başlayarak Tiflis üzerinden Türkiye-Gürcistan sınırına ulaşacak olan doğal gaz boru hattı ile ilgili inşa çalışmalarına başlanmıştır.
Türkiye’nin doğal gaz talebinin önemli bir kısmını karşılayabilecek büyüklükte olan Şah Deniz Projesi kapsamında, 2003 yılı Şubat ayı itibariyle birikimli 69,3 milyon dolar transfer gerçekleştirilmiştir.[1]
[1] ibid
