GÜNCEL HABERLERİhale MevzuatıKAMU İHALE MEVZUATI

İnşaat Sözleşmelerinde Fesih, Dönme Ve İptal Kavramlarının Farkları

inşaat-1

İnşaat Sözleşmelerinde Fesih, Dönme Ve İptal Kavramlarının Farkları
Fesih Dönme Ve Iptal Kavramlarinin Farklari
Fesih ile dönme arasindaki en önemli fark, dogurduklari hukuki sonuçlar
bakimindandir. Fesih ileriye etkili olup geçmisi etkilemezken, dönme henüz yerine
getirilmemis edim yükümlülüklerini sona erdirip daha önce yerine getirilmis
edimlerin iade edilmesini gerektirir. Fesih halinde, bu hakkin kullanilmasindan
önceki dönemde yerine getirilen edimlerin iadesi gerekmedigi gibi, bu dönemde

101 Bölünebilir edimden kasit, borcun konusunu olusturan edimin, niteliginde ve degerinde bir azalma

olmaksizin bölümlere ayrilmasinin mümkün olmasidir. Ayan, 282.
102 Ayan, 282; Öz, Eser Sözlesmesi, 43.
103 Öz, Eser Sözlesmesi, 42; Ayan, 282.
104 Öz, Eser Sözlesmesi, 42; Ayan, 282.
105 Ayan, 283.
106 Ayan, 284.

taraflar lehine dogmus alacak ve borçlar da sona ermeyip, geçerliliklerini devam
ettirirler.107

Sözlesmeden dönme hakki Borçlar Kanunumuzda sadece tam iki tarafa borç
yükleyen sözlesmeler bakimindan öngörülmüs iken, fesih hem tek hem de iki tarafa
borç yükleyen sürekli borç iliskilerinde söz konusu olabilir.108 Ayrica sözlesmeden
dönmenin konusunu ani edimli borç iliskileri olustururken, fesih ifasina baslanmis
sürekli borç iliskilerinde söz konusu olur.109 Yine hakli bir gerekçeye dayanmaksizin
sözlesmeden dönülmesi mümkün degilken, olagan fesih hakkinin kullanilmasinda bir
gerekçeye dayanilmasi gerekmemektedir.110 Ayrica geçmise etkili sonuçlar doguran
sözlesmeden dönme durumunda menfi zararin tazmini talep edilebilirken, sürekli
borç iliskisini sona erdirmeyip sadece ileriye etkili sonuçlar doguran fesih
durumunda müsbet zararin tazmini talep edilebilir.111

Iptal hakki da geçerli olarak kurulmus bir sözlesmenin geçmise etkili olarak
sona erdirilmesidir. Ancak fesih ve dönme hallerinde geçerli olarak kurulmus bir
sözlesmenin sonradan ortaya çikan sözlesmeye aykirilik nedenleriyle sona
erdirilmesi söz konusu iken, iptalde sözlesmenin kurulmasindan önceki nedenlere
dayali olarak sözlesmenin sona erdirilmesi söz konusudur. Baska bir ifadeyle
sözlesmenin kurulusundaki bir sakatlik iptal hakkinin dogumuna neden
olmaktadir.112 Fesih ve dönme sözlesmeden veya kanundan dogarken, iptal hakki
niteligi geregi sadece kanunla öngörülebilir.113 Ayrica iptal hakkinin kanunda
öngörülen hak düsürücü süreler içinde kullanilmasi gerekir.114 Dönme sadece tam iki
tarafa borç yükleyen sözlesmelerde söz konusu iken, fesih ve iptal her türlü hukuki

107 Stanislas, 30; Von Tuhr/Escher, 168; Serozan, Dönme, 124; Öz; Eser Sözlesmesi, 29; Buz,
Sözlesmeden Dönme, 82.
108 Serozan, Dönme, 126-127; Buz, Sözlesmeden Dönme, 83-84.
109 Stanislas, 30; Buz, Sözlesmeden Dönme, 83; Serozan, Dönme, 126.
110 Buz, Sözlesmeden Dönme, 84; Serozan, Dönme, 127.

111
Serozan, Dönme, 127; Öz; Eser Sözlesmesi, 29-30. Buz, fesih halinde sadece müsbet zararin
tazmininin talep edilebilecegi görüsüne katilmamaktadir. Örnegin BK. m. 396’ya göre, uygun
olmayan bir zamanda sözlesmeyi fesheden taraf, diger tarafin ugradigi zarari tazminle yükümlü
olup, bu da menfi zarardir. Buz, Sözlesmeden Dönme, 85,86.

112 Kiliçoglu, Borçlar, 63; Buz, Sözlesmeden Dönme, 86, 88; Buz, Kamu Ihale Sözlesmeleri, 297;
Eren, Borçlar, 369; Güleç, 112.
113 Serozan, Dönme, 154; Buz, Sözlesmeden Dönme, 88; Eren, Borçlar, 1212.
114 Kiliçoglu, Borçlar, 62; Eren, Borçlar, 373; Buz, Sözlesmeden Dönme, 88; Buz, Kamu Ihale
Sözlesmeleri, 341-342.

islemler bakimindan söz konusudur.115 Iptal hakki hem ani edimli hem de sürekli
borç iliskisi doguran sözlesmelerde söz konusu olabilir.116

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.