Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım faaliyetinde Katma Değer Vergisi

Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım faaliyetinde Katma Değer Vergisi
2.1.7.1. Teslimlerde katma Değer Vergisi ve KDV İstisnası
Katma Değer Vergisi mal ve hizmetin üretimi ve ithalinden tüketiciye kadar el değiştirme safhalarında ve sadece o safhanın katma değeri üzerinden alınan genel bir harcama vergisidir. 2 Kasım 1984 tarih ve 18563 sayılı resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe giren 3565 sayılı katma değer vergisi kanunun 1. maddesinde verginin konusu şu şekilde belirtilmiştir.
Türkiye’de yapılan;
• Ticari, sınai, zirai veya serbest meslek faaliyeti çerçevesindeki mal teslimi ve hizmet ifası
• Her türlü mal ve hizmet ithalatı
• Diğer faaliyetlere ilişkin teslim ve hizmetler katma değer vergisinin konusunu teşkil eder.
Yıllara yaygın inşaat faaliyeti yapan işletmeler, yaptıkları vergiye tabi işlemler üzerinden hesaplanan KDV lerini aksine hüküm olmadıkça indirim yapabilirler. Ancak KDV indirimi yapılabilmesi için;
• KDV kanununda indirimi yasaklayan bir hükmün bulunmaması,
• Yüklenilen KDV nin faaliyete ilişkin olması,
• Katma Değer vergisinin fatura ve benzeri belge üzerinde gösterilmiş olması,
• İndirime dayanarak teşkil eden belgenin yasal defterlere işlenmiş olması,
• İndirim için gecikilmemiş olması( hesap döneminin aşılmamış olması) gerekmektedir. (Maç,1194:29).
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 10. maddesinin ( c) bendinde, kısım kısım mal teslimi ve hizmet yapılmasının mutad olduğu veya bu hususlarda mtabık kılınan hizmetin yapılması ile meydana geleceği kabul edilmiştir. Yıllara yaygın inşaat faaliyeti yapan işletmelerin yaptıkları işler için hakediş raporları düzenlemeleri ve kamu ihale Kanunu’na göre ihale usulüyle yapılan işlerde, müteahhidin yaptığı işlerdfen doğan alacakları, yapılan iş göz önüne alınarak hesaplanmakta veya kesim ödeme niteliğinde olmamak üzere belirli aralıklarla düzenlenen geçici hakediş raporlarına dayanılarak ödenmektedir. Hakediş raporları, esas olarak yapılan işin karşılığının iş yapıldıkça müteahhide ödenmesi amacıyla düzenlenen belgeler olması, aynı zamanda işin belli bir kısmının yapıldığını da göstermesinden dolayı inşaat ve taahhhüt işlerinde Katma değer Vergisinde vergiyi doğuran olay meydan gelmektedir. Diğer taraftan hakediş karşılığında fatura karşılığında fatura kesilmesi ve KDV nin de fatura gösterilmesi gerekmektedir.
Ancak kamu idarelerine karşı üstlenilen hak edişler hazırlandıktan sonra müteahhit ile işveren idare tarafından imzalanması, onaylanması ve ödenmesi belli zaman aralığında gerçekleşmekte dolayısıyla vergiyi doğuran olayın ne zaman meydan geleceği sorunu ile karşılaşmaktayız. Danıştay 11. Dairesi verdiği bir kararda, geçici hakediş raporunda tahakkuk işlemi yapılıncaya kadar yetkili makamlar tarafından düzeltme yapılabilir, yapılan iş için ne kadar ödeme yapılacağı dolayısıyla da teslim edilen mal veya hizmetin bedeli ancak, ita amirince tahakkukun yapılması, verile emrinin düzenlenmesi ile belli olmaktadır, gerekçesi ile “İnşaat ve taahhüt işlerinde vergiyi doğuran olayın, hakediş raporunun onaylanmasından sonra ita amirince tahakkukun yapıldığı tarih” olduğunu kabul etmiş bulunmaktadır. (E.No.1999/2456,K.No:1999/3571).
Katma Değer Vergisi İstisnası
Yıllara yaygın inşaat taahhüt işi yapan işletmelerin yapmış oldukları işlerin bir kısmı KDV istisnasına tabidir. Bunlar şunlardır:

1- liman ve hava meydanları inşasında istisna
5228 Sayılı Yasa ile 13. maddede düzenlenmiş olup, tam istisna hükmündedir. Liman ve hava meydanlarının inşası, yenilenmesi ve genişletilmesi işlerini yapan ve yaptıran mükelleflere yapılan inşaat taahhüt işleri KDV’den müstesnadır.
2-serbest bölgelerde yapılan inşaat taahhüt işleri
Serbest bölgelerde yapılan inşaat taahhüt işleri, Katma Değer Vergisi Kanunu Madde 17/4-ı kapsamında KDV’den istisna edilmiştir. 17.maddede düzenlenmiş olup, kısmi istisnasıdır.