Bağlamada Polyester Kullanımı…..Vernik…Gomalak Karşılaştırması…..
Değerli arkadaşlar….
Bildiğiniz üzere hepimiz bağlamamızın daha iyi ses çıkarmasını istiyoruz….
Bu amaçla bağlama marketlerine tabir yerindeyse tonlarca para ödüyoruz….
Ağaçları inceliyoruz….acaba sazımız oyma dut tekne mi olmalı, ardıç mı olmalı yoksa maun tekne mi iyidir….
Oyma dut mu yoksa yaprak tekne mi daha iyi ses çıkarır….
Konuyla ilgili gözden kaçırdığımız en önemli konu sazımızda kullanılan vernik, polyester ya dagomalak cila uygulaması…..
Bu kapsamda sizlere, bağlamada kullanılan vernik, polyester ya da gomalak cilanın bağlamadaki ses etkisi üzerinde düşüncelerimizi paylaşmak istiyoruz….
Bildiğiniz üzere bağlamada sesi en çok etkileyen unsur sazın ses tahtatı yada kapağıdır….
Sazın kapağı (ses tahtası) nın hangi ağaçtan yapılmış olduğu, önemlidir….
Bu amaçla ladin ağacı ya da sedir ağacı kullanımaktadır…..
Ağacın tekneye yapıştırılmasında sıcak tutkal ya da diğer yapıştırıcılar kullanılmaktadır……
Şimdi kapakta kullanılacak cilanın sesi etkisi üzerinde duralım….
1-Bağlamada polyester kullanımı….; polyester bir çeşit verniktir. Polyester kuruyunca cam tarzı bir şekil alır….
Üzerinde çalışması kolaydır….koruyuculuğu yüksektir fakat yukarıda söylediğimiz gibi polsyester kuruyunca cam şeklini alır….Bağlamada asıl olan tekne içine giren sesin kapağa çarparak tınılar, zenonansa girer ve bağlamada sesi çıkaran kapaktır…..
Bağlamada kapağın üzerine polyester sürüldüğü zaman, kapağın üzeri cam gibi olacak titreşim azalacaktır……
2-Bağlamada gomalak cila kullanımı….gomalak cila tamamen doğaldır….bir çok enstrümanda kullanılır….polyester kadar koruyucu değildir….sesi de polyester kadar kesmez…..temini ve uygulaması meşakkatlidir….gomalak cila bulunması ve uygulanması zordur….
3-Bağlamadan vernik kulanımı….vernik her yerde bulunur….kullanımı kolaydır…sesi polyester kadar kesmez fakat polyester kadar koruyucu değildir….
Diğer bir konu ise kapakta kullanılan polyesterin tesfiyesi son derece kolaydır….Bu nedenle ustaların bazıları bağlama kapağında polyester kullanmayı tercih etmektedirler….
Tercih size ait…….
Güzel günler diliyoruz….
Soner BOLKAR, Sanat Yönetmeni, Etnik Müzik Araştırmacısı