Akaryakıt Alım İşinde Alt Yüklenicinin Çalıştırılamayacağının Belirtilmesi

İhaleyi Yapan Daire:  

Başvuru Tarih ve Sayısı:  

Başvuruya Konu İhale:  

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme:  

Başvuruya ilişkin olarak 2013/4921sayılı şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

Karar:  

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, İdari şžartname’de  “İsteklinin bağlı bulunduğu ilgili belediye başkanlığından alınmış İşyeri Açma ve İzin Belgesi (işyeri Eskişehir il merkezinde olacaktır.) sunulması zorunludur.”   düzenlemesinin bulunduğu, buna karşın ihale üzerinde bırakılan isteklinin Eskişehir il merkezinde ve il sınırları dâhilinde işyeri veya şubesinin bulunmadığı, ayrıca ihale üzerinde bırakılan isteklinin Eskişehir’de faaliyet gösteren başka bir şirkete ait istasyondan hizmet vereceğine dair sözleşme sunduğundan bahisle şikâyet başvurularının reddedildiği, ancak ihale dokümanında işin altyüklenicilere yaptırılamayacağının düzenlendiği ve 5015 sayılı Kanun çerçevesinde bayiler arası satış yapılması ve fatura düzenlenmesi imkânı bulunmadığı, sonuç olarak ihale üzerinde bırakılan isteklinin anılan yeterlik kriterini sağlamadığı iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Başvuruya konu ihalede, İdari şžartname’nin “İhaleye katılabilmek için gereken belgeler ve yeterlik kriterleri”  başlıklı 7’nci maddesinde“7.1.İsteklilerin ihaleye katılabilmeleri için aşağıda sayılan belgeleri teklifleri kapsamında sunmaları gerekir:

ı)

a) İstekli bir Akaryakıt ve Dağıtım Pazarlama Kuruluşu ise, Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu tarafından verilmiş Akaryakıt sahibinin Akaryakıt ve Dağıtım Kuruluşu olduğunu gösterir belge,

b) İstekli bir Akaryakıt Dağıtım Pazarlama Kuruluşunun bayisi ise, teklif sahibinin bayisi olduğu kuruluş Akaryakıt ve Dağıtım Pazarlama Kuruluşunun Bayisi olduğuna dair Bayilik Yazısı ve Bayilik Sözleşmesini,

c) İstekli Enerji Piyasası Düzenleme Kurumundan Bayilik yapmak üzere verilmiş olan İstasyonlu Bayilik Belgesini,

d) İsteklinin bağlı bulunduğu ilgili Belediye Başkanlığından alınmış İş Yeri Açma ve İzin Belgesi (işyeri Eskişehir il merkezi içinde olacaktır.) sunması zorunludur.”   düzenlemelerine yer verilmiştir.

İdari şžartname’nin aktarılan düzenlemeleri çerçevesinde, isteklilerin ihaleye katılımda, kendilerinin bağlı bulunduğu belediye başkanlığından alınmış işyeri açma ve izin belgesi sunması gerekmekte, bununla birlikte bir yeterlik kriteri olarak isteklinin işyerinin Eskişehir il merkezinde olması zorunlu tutulmaktadır.

Diğer taraftan, İdari şžartname’de ihale konusu alımın tamamı veya bir kısmının altyüklenicilere yaptırılamayacağı belirtilmiştir.

İhale üzerinde bırakılan istekli Fulpet Akaryakıt Tic. ve San. Ltd. şžti.nin teklif dosyası incelendiğinde, isteklinin adresinin Ankara ili sınırlarında bulunduğu, istekli adına EPDK tarafından düzenlenmiş bayilik lisansında, Fulpet Akaryakıt Tic. ve San. Ltd. şžti.nin Ankara ili sınırları içerisindeki ilgili akaryakıt istasyonunda bayilik faaliyeti yapabileceğinin belirtildiği, OMV Petrol Ofisi A.şž. ile imzalanmış bayilik sözleşmesinde de satış yeri olarak aynı adresin gösterildiği ve Ankara Büyükşehir Belediye Başkanlığınca düzenlenmiş İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı’nın sunulduğu görülmüştür.

Ayrıca, adı geçen istekli ile Gençer Akaryakıt İnş. Tur. Tic. San. Ltd. şžti. arasında imzalanmış, ihalenin Fulpet Akaryakıt Tic. ve San. Ltd. şžti. üzerinde kalması durumunda ihaleyi yapan idare araçlarının Gençer Akaryakıt İnş. Tur. Tic. San. Ltd. şžti.ne ait istasyondan akaryakıt alabileceğine ilişkin sözleşmeye, Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanlığınca Gençer Akaryakıt İnş. Tur. Tic. San. Ltd. şžti. adına düzenlenmiş İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı’na ve anılan şirketin Eskişehir ili sınırları içerisindeki ilgili akaryakıt istasyonunda bayilik faaliyeti yapabileceğine dair EPDK tarafından düzenlenmiş bayilik lisansına teklif dosyasında yer verildiği tespit edilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Tekliflerin değerlendirilmesi”  başlıklı 37’nci maddesinde  “” ¦Tekliflerin değerlendirilmesinde, öncelikle belgeleri eksik olduğu veya teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olmadığı 36 ncı maddeye göre ilk oturumda tespit edilen isteklilerin tekliflerinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilir. Ancak, teklifin esasını değiştirecek nitelikte olmaması kaydıyla, belgelerde bilgi eksikliği bulunması halinde idarece belirlenen sürede isteklilerden bu eksik bilgilerin tamamlanması yazılı olarak istenir. Belirlenen sürede bilgileri tamamlamayan istekliler değerlendirme dışı bırakılır ve geçici teminatları gelir kaydedilir. Bu ilk değerlendirme ve işlemler sonucunda belgeleri eksiksiz ve teklif mektubu ile geçici teminatı usulüne uygun olan isteklilerin tekliflerinin ayrıntılı değerlendirilmesine geçilir. Bu aşamada, isteklilerin ihale konusu işi yapabilme kapasitelerini belirleyen yeterlik kriterlerine ve tekliflerin ihale dokümanında belirtilen şartlara uygun olup olmadığı ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunup bulunmadığı incelenir. Uygun olmadığı belirlenen isteklilerin teklifleri ile birim fiyat teklif cetvellerinde aritmetik hata bulunan teklifler değerlendirme dışı bırakılır.” 

Yukarıda yer verilen idari ve hukuki düzenlemeler ile yapılan tespitler çerçevesinde, ihaleye katılımda yeterlik kriteri olarak istekliler tarafından İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatı’nın sunulması ve isteklilerin işyerinin Eskişehir ili merkezinde olması şartlarının getirildiği, istekli Fulpet Akaryakıt Tic. ve San. Ltd. şžti. tarafından teklif dosyasında söz konusu belge sunulmakla birlikte, isteklinin işyerinin Eskişehir ili merkezinde bulunmadığı, bu itibarla buna ilişkin yeterlik kriterinin karşılanmadığı, istekli tarafından bahse konu kriterin karşılanmasına yönelik olarak Eskişehir il merkezinde akaryakıt satışı yapan bir şirketle imzalanmış olan sözleşme ve bu şirkete ait ilgili belgeler sunulmuş olsa da, ihalede altyüklenici çalıştırılamayacağı göz önüne alındığında bu şekilde anılan yeterlik kriterinin karşılanması imkânının bulunmadığı, bu nedenlerle ihale üzerinde bırakılan istekli Fulpet Akaryakıt Tic. ve San. Ltd. şžti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması gerektiği sonucuna varılmış, bu kapsamda başvuru sahibinin iddiaları yerinde görülmüştür.

Kaldı ki, ihale dokümanı alanlara ilişkin belgeler incelendiğinde, doküman aldığı halde ihaleye katılmayan iki şirketin adreslerinin Bitlis ve Antalya illerinde olduğu, dolayısıyla ihale ilanını inceleyen ya da ihale dokümanı alan ve Eskişehir il merkezinde işyeri bulunmayan gerçek/tüzel kişilerin bu sebeple ihaleye katılmamış olma ihtimalinin bulunduğu, bu kapsamda yeterlik kriteri olarak getirilmiş bir şartın tekliflerin değerlendirilmesi aşamasında farklı şekilde uygulanmasının söz konusu yeterlik kriterinden dolayı doküman almamış veya doküman aldığı halde ihaleye katılmamış olanlar açısından hak kaybına yol açabileceği ve bu durumun 4734 sayılı Kanun’un temel ilkelerine aykırı olacağı da anlaşılmıştır.                                        

Sonuç olarak, yukarıda mevzuata aykırılığı belirlenen ihale işlemlerinin düzeltici işlemle giderilebilecek nitelikte işlemler olduğu tespit edildiğinden, ihale üzerinde bırakılan istekli Fulpet Akaryakıt Tic. ve San. Ltd. şžti.nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve bu aşamadan sonraki ihale işlemlerinin mevzuata uygun olarak yeniden gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle 4734 sayılı Kanun’un 65′inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere,

Anılan Kanun’un 54′üncü maddesinin onuncu fıkrasının (b) bendi gereğince düzeltici işlem belirlenmesine,

Oybirliği ile karar verildi.