Kamu İhalalerinde Yerli Malı Belgesi

Yerli malı belgesi

6.2.2.1. İstekli tarafından teklif ettiği malın yerli malı olduğu, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından belirlenen usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen yerli malı belgesi ile belgelendirilir.

YERLİ MALI BELGESİ DÜZENLEME ESASLARI

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan “Yaklaşık maliyeti eşik
değerlerin altında kalan ihalelere sadece yerli isteklilerin katılması, yaklaşık maliyeti eşik
değerlerin  üzerindeki  ihalelerde;  hizmet  alımları  ve  yapım  işlerinde  bütün  yerli  istekliler
lehine, mal alımlarında ise Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile diğer ilgili kurum ve kuruluşların
görüşleri  alınarak  Kurum  tarafından  yerli  malı  olarak  belirlenen  malları  teklif  eden  yerli
istekliler  lehine, % 15 oranına kadar fiyat avantajı sağlanması hususlarında idarelerce
ihale dokümanına hükümler konulabilir. Ancak, yabancı istekliler ile ortak girişim yapmak
suretiyle ihalelere katılan yerli istekliler bu hükümden yararlanamaz.” hükmüne istinaden
Kamu  İhale  Kurumunun  tarih  ve  sayılı  Resmi  Gazete’de  yayımlanan 2002/8  nolu
Düzenleyici Kararının  1 inci maddesinin  ikinci paragrafında  “ Bir  malın  yerli malı olarak
değerlendirilebilmesi  için  Türkiye  Ticaret,  Sanayi,  Deniz  Ticaret  Odaları  ve  Ticaret
Borsaları  Birliğine  bağlı  ilgili  Oda  tarafından “Yerli  Malı  Belgesi”  ile  belgelendirilmesi
şarttır.” hükmü bulunmakta olup sözkonusu Karar uyarınca oda/borsalarımızca yapılacak
işlemlerde takip edilecek usul ve esaslar aşağıda belirtilmiştir.

Kapsam

Bu usul ve esaslara uygun olarak düzenlenen Yerli Malı Belgesi sadece 4734 sayılı Kamu İhale  Kanuna  göre yapılan ve ihale  dokümanında  yerli malını teklif  eden  yerli istekliler  lehine  fiyat  avantajı  uygulanacağına  ilişkin  hüküm  bulunan  mal  alım ihalelerinde kullanılır.

2. Tanım:

Yerli Malı : Tamamen Türkiye’de üretilen veya elde edilen ürünler ile üretim sürecinin önemli bir aşamasının  ve ekonomik  yönden  gerekli  görülen  en  son  esaslı  işçilik  ve eylemi Türkiye’de yapılan ürünler Yerli Malı olarak kabul edilir.

3. Belgelendirme

4734 sayılı Kamu İhale Kanununa göre yapılacak mal alım ihalelerinde bir malın yerli malı olarak değerlendirilebilmesi için, Türkiye Ticaret, Sanayi, Deniz Ticaret Odaları ve Ticaret Borsaları Birliğine bağlı ilgili Oda / Borsalar tarafından “Yerli Malı Belgesi” ile belgelendirilmesi şarttır.

Belgelendirme  işlemi  ilgili  oda  tarafından  bu  usul  ve  esaslarda  belirtilen  kriterler çerçevesinde yerine getirilir.

4. Sanayi ürünlerinin yerli malı kabul edilebilmesi için;

1. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı tarafından düzenlenen Sanayi Sicil Belgesine sahip
   firmalar tarafından üretilmesi,

1. Üretim sürecinin önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen en
   son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması  şartları aranır.

Bu iki şartın bulunması halinde “Yerli Malı Belgesi”, sanayi ürününün üretildiği yer Sanayi Odası veya Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenir.

5. Gıda ve tarımsal ürünlerin Yerli Malı olarak kabul edilebilmesi için;

1. Tarım ve Köyişleri Bakanlığınca düzenlenen Gıda Sicil Belgesi ile Gıda Üretim
   Sertifikasına sahip üretici tarafından üretilmesi,

1. Üretim sürecinin önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen en
   son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması  şartları aranır.

Bu iki şartın bulunması halinde “Yerli Malı Belgesi”, gıda ve tarımsal ürünü üreten
üreticinin bulunduğu yer  Sanayi Odası veya  Ticaret  ve Sanayi  Odası tarafından
düzenlenir.

6. Türkiye’de toplanan bitkisel ürünler, Türkiye’de doğan ve yetiştirilen canlı hayvanlar
   ve bunlardan elde edilen ürünler, Türkiye’de yetiştirilen ve avlanan su ürünleri yerli
   malı kabul edilir.

Bunların  dışındaki  ham  tarım  ve  hayvancılık  ürünleri,  tümüyle  Türkiye’de  üretilmesi
veya üretim sürecinin önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen en
son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması şartıyla yerli malı kabul edilir.

Tarım  ve hayvancılık ürünlerine ilişkin “Yerli Malı Belgesi”, ürünün elde edildiği yerin Ticaret Borsası tarafından, Ticaret Borsasının bulunmadığı yerlerde ise Ticaret Odası veya Ticaret ve Sanayi Odaları tarafından düzenlenir.

Sayılan bu ürünlerin yurt içinde üretildiği müstahsil makbuzu  ile tespit edilir.

7. Esnaf ve  sanatkarlarca  üretilen  ürünler,  Türkiye’de  çıkarılan  madenler  ve
   madencilik ürünleri ile, yukarıda belirtilen ürünler dışında kalan ve bu kategorilerin
   hiçbirine girmeyen diğer ürünler;

Tümüyle  Türkiye’de  üretilmesi  veya  üretim  sürecinin  önemli  bir  aşamasının  ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olması şartıyla yerli malı kabul edilir.

Madenlerin  ve  madencilik  ürünlerinin  Türkiye’de  çıkarıldığı  veya  işlendiği,  maden ruhsatı ve gerekli işletme izin belgeleriyle tespit edilir.

Bu ürünlere ilişkin “Yerli Malı Belgesi”, üretildiği yerin Sanayi Odası veya Ticaret ve Sanayi Odası tarafından düzenlenir.

8. Yerli Malı  Belgesi  talep  eden  firmalar/istekliler  Oda    / Borsa’ya yazılı başvurur.

Gerekli belgelerini ibraz eder.

9. Durumu açık  olmayan  hallerde  ürünün  tümüyle  Türkiye’de  üretildiği  veya  üretim
   sürecinin önemli bir aşamasının ve ekonomik yönden gerekli görülen en son esaslı
   işçilik ve eylemin Türkiye’de yapılmış olduğu ekspertiz marifetiyle tespit  edilir.

10. Belgenin şekli ilişikteki gibidir. Ancak Oda/Borsanın antetli kağıdına düzenlenebilir.

11. Belgeye veriliş tarihinden itibaren geçerli olmak üzere bir yıl süre verilir.

12. Seri üretim konusu  olan,  hazır  halde  alınıp  satılabilen  ve  piyasada  yetkili  satıcı,
    üretici firma veya dışındaki istekliler tarafından teklif edilen ürünler için kullanılmak
    üzere;  üretici  firmalar  tarafından  kayıtlı  olduğu  odadan  yerli  malı  belgesi  talep
    edilmesi  halinde  yerli  malı  belgesi  üretici  firmaya  verilir.  Üretici  firma  sözkonusu
    belgeyi orijinaline uygun olarak çoğaltarak ürün ile birlikte piyasaya sunabilir.

Ancak  bu  şekilde  ibraz  edilen  belgenin  tanzim  edildiği  oda  tarafından  geçerliliğinin tasdik  edilmesi gerekir.

13. Talebin veya ihale  şartnamesinin  özelliği  dikkate  alınarak  her  ürün  için  ayrı ayrı
    belge verilebileceği gibi, birden fazla ürün  için de verilebilir.

14. İhtilaf halinde TOBB  bünyesinde;   ilgili  taraflarla  birlikte  ihtilafa  neden  olan  konu
    değerlendirilir ve sonuçlandırılır.

15. Bu belge Kamu  İhale  Kurumu’nun  18  Aralık  2002  tarih  ve  24967  sayılı  Resmi
    Gazetede  yayımlanan  12.12.2002  tarih  ve  2002/DK-8  sayılı  Kararına  istinaden
    düzenlenir.