Yunanistan Ekonomisinin Geleceği
Yunanistan Ekonomisinin Geleceği
Biz “Son anda olsa da anlaşırlar, AB olayların çıkmaza girmesine izin vermez, Yunanlılar da AB’de kalmak istiyorlarsa taviz vereceklerdir” derken Yunanistan ile alacaklıları arasındaki görüşmeler kesildi, Yunanistan’a sermaye kontrolü geldi. Yunanistan bu gelişmeler sonrasında iflasa gidiyor gibi, ama yine de hala bir umut var…
Malumunuz, çok uzun bir süredir gündemin ana maddelerinden biri Yunanistan. Konunun bir şekilde çözüme ulaşacağından emin olan piyasalarda, şu ana dek fiyatlamalarda da benzer bir rahatlık vardı. Fakat olaylar hızla değişti ve şu anda bir bilinmezlik içindeyiz.
Öncelikle neler olduğunu hızlıca özetleyelim: Aylar süren görüşmelerin ardından, Yunanistan Cuma günü AB ile müzakerelerden çekildi. Bunun üzerine Cumartesi öğleden sonra AB Maliye Bakanları, 30 Haziran’da bitecek olan mevcut yardım anlaşmasını uzatmama kararı aldılar. Yunan Hükümeti, IMF ve AB’nin yardım paketi için öne sürdüğü şartların kabul edilemez olduğunu belirtip, konuyu 5 Temmuz’da halk oylamasına sunmaya karar verdi. Hükümet, ayrıca bu oylama için “hayır” kampanyası yürüteceğini de açıkladı. Pazar günü ise, AB ile yardım anlaşmasının bu şartlarda askıya alınması sonrasında, ECB de Yunan bankalarına sağladığı likidite desteğini €89 milyar seviyesinde sabit tutarak daha fazla artırmama kararı aldı. Son dönemde Yunan bankalarından çok ciddi bir mevduat çıkışı görülüyor olması nedeniyle, likidite desteğinin aynı düzeyde tutulması dahi bankaları zor durumda bırakıyor. Bu nedenle dün akşam Yunan bankaları ve Atina Borsası bir hafta süreyle tatil edildi. Daha önce Güney Kıbrıs iflas ettiğinde olduğu gibi, günlük para transferi ve nakit talebi için sınırlamalar devreye sokuldu.
30 Haziran’da Yunanistan’ın IMF’ye yaklaşık €1.6 mlr borç ödemesi bulunuyor. Bu şartlar altında bu borcun ödenmesi mümkün olmayacak. Ancak teknik olarak, IMF’ye olan borcun ödenmemesi, iflas anlamına gelmeyecek. Ay sonunda ise kamu çalışanlarının maaşlarının ödenmesi gerekiyor. Bazı kaynaklara göre bu rakamı karşılayacak kadar nakit mevcut. Ancak sonrasında, ülkenin borçlarını ödemek için elinde bir kaynağı kalmayacağından, piyasalarda iflas fiyatlaması hızlanabilir.
Piyasalar, son anda da olsa Yunanistan ile bir uzlaşma sağlanacağını düşünüyor ve fiyatlıyorlardı. Bu nedenle, bu sabah açılışında EUR’da değer kaybı, bazı riskli varlıklarda ve gelişen ülke para birimlerinde de satış görüyoruz. Bu aşamada tedirginliğin yine de sınırlı kaldığını söyleyebiliriz. Yunanistan’da yayınlanan bazı anketlerde halkın büyük bir çoğunlukla Euro birliği içinde kalmayı arzu ettiği görülüyor, hatta bir ankette de Pazar günü yapılacak referandumda, kreditörlerin teklifine “evet” oyu vereceklerin önde gittiği görülüyor. Bu umutlar devam ettiği sürece, piyasalardaki tedirginliğin panik satışlara dönmesini beklemiyoruz. Özellikle Avrupa’da daha önce sorun yaşayan ülke (İspanya, İtalya, Portekiz) varlıklarında satışlar hızlanırsa, ECB’nin tahvil alım programını daha güçlü şekilde kullandığını ve piyasalara sağladığı likiditeyi artırdığını görebiliriz.