Plan Program Bütçe Sistemi Nedir?
Planlama Programlama Bütçe Sistemi
Hükümetin sınırlı bütçe olanaklarını, çeşitli programlar arasında maksimum fayda sağlayacak biçimde ayırması gerektiği görüşü, önemle savunulmaktadır. Bu nedenle, birçok ülkede klasik bütçe yerine program bütçe anlayışı benimsenmiştir. Gerçekten, yıllık klasik bütçelerle devletin faaliyetlerinin fayda ve maliyetlerini saptama olanağı da yoktur.
Program bütçe uygulaması, maliye fayda analizlerine büyük önem vermekte olup, bütçe olanaklarının en etkin düzeyde kullanımı bakımından mevcut alternatifler arasından en uygununun seçimini zorunlu kılmaktadır.
Çünkü kamu yatırımlarının faydaları genellikle çok uzun senelere ya da gelecek nesillere kadar yayılır. Öte yandan, klasik bütçe anlayışı devletin ekonomik faaliyetlerinin temel amacını da açık bir biçimde ortaya koymamaktadır. Program bütçe yaklaşımı ise, bu amaçları gerçekleştirecek programlarla ilgili olduğundan, amaçlar arasında ulusal önceliklere uygun olarak bir sıranın saptanmasına bile uygun düşmektedir.
Gerçekten klasik bütçe ile, kaynak ayrımında etkinliğin sağlanması düşünülemez. Dolayısıyla, program bütçe ile bilimsel bazı yöntemler kullanıldığından, kaynak ayrımında etkinliğin sağlanması daha kolay olmaktadır.
Program bütçe tekniğinde ödenekler belli bir takım işlerin yapılması için verilmektedir. Bu anlayışta, hizmetleri görecek olan örgütler ve bunların kadrosu, personeli arka plana itilmiştir. Yapılacak hizmetler nitelik ve
miktarları belirtilerek ön plana alınmıştır. Hizmetler bazı faaliyetlerin yapılması ile görülecektir. Bu faaliyetlerin yapılması için gerekli harcama tutarları hesaplanır ve ödenekler ona göre tahsis edilir. Program bütçe anlayışında, belli bir hizmet programının gerçekleştirilmesi ön plana çıktığından bu amaçla kullanılacak örgüt personel ile araç ve gereçler hizmetin bir fonksiyonu haline gelmiştir. Yapılacak iş değiştiği zaman, hizmetin girdilerinin de değiştirilmesi gereklidir. Bu bütçeleme anlayışının uygulanması için her şeyden önce, idareden gerçekleştirilmesi istenen amaçların çok iyi belirtilmesi gereklidir