Mahkeme Gider Avansı Nedir? Delil Avansı Nedir? Gider Avansı İle Delil Avansı Arasındaki Fark Nedir?
Dava Şartı Nedir? Davanın görülmesi için gerekli olan şartların tamamlanmış olması gerekir…örneğin nisbi yargı harcı yatırılması gerekir….ve sair gerekli olan harç ve giderlerin yatırılması gerekir…aksi halde dava görülmez….
Gider avansı: Her türlü tebligat ve posta ücretleri, keşif giderleri, bilirkişi ve tanık ücretleri gibigiderler için davacıdan alınan meblağı ifade eder.
Gider avansı ile delil avansı arasındaki fark; gider avansı HMK’nın 120. Maddesi’yle düzenlenmiş ve her yıl Adalet Bakanlığınca belirlenen tarifedeki miktar, dava açılırken ödenmez veya eksiklik iki haftalık kesin süre içerisinde tamamlanmazsa dava şartı yerine getirilmediği için dava reddedilir.
Gider avansının yeterli olmadığının dava sırasında anlaşılması hâlinde, mahkemece bu eksikliğin tamamlanması için davacıya iki haftalık kesin süre verilir.
Dava şartı olan gider avansının yatırılmaması veya tamamlanmaması hâlinde, dava, dava şartı yokluğundan reddedilir.
Tarafların üzerinde tasarruf edemeyecekleri dava ve işlerle, kanunlardaki özel hükümler saklıdır.
Oysa delil avansı HMK 324. Maddesi’nde düzenlenmiştir ve davanın devamı aşamasında tarafların talep ettikleri herhangi bir delilin (keşif, bilirkişi raporu gibi) masrafının karşılanması amacıyla bu delil talebinde bulunan taraftan alınır.
Masraf yatırılmaz ise sadece ilgilinin o delilden vazgeçtiği kabul edilir.
Delil avansı, tarafların dayandıkları delillerin giderlerini karşılamak üzere mahkemece belirlenen kesin süre içinde ödemeleri gereken meblağı ifade eder.
Taraflar birlikte aynı delilin ikamesini talep etmişlerse gereken gideri yarı yarıya avans olarak öderler. Taraflardan biri avans yükümlülüğünü yerine getirmediğinde diğer taraf bu avansı da yatırabilir. Tarafların üzerinde tasarruf edemeyecekleri dava ve işlerle, kanunlardaki özel hükümler saklıdır.
Delil avansının ödenmesine, hâkim tarafından dilekçelerin verilmesi, ön inceleme aşaması veya tahkikatın başında karar verilir.
Emanet hesabına alınan gider veya delil avansı bir tahsilât makbuzuna, hesaptan ödenen paralar ise reddiyat makbuzuna dayanmalıdır. Bu makbuz bilgileri UYAP ortamında muhafaza edilmektedir.
Avukatlar, UYAP Avukat Portalı (Bilgi sistemi) üzerinden dava açabilir bunun için güvenli elektronik imza sahibi olmaları gerekir.
Yargılama harçları ve gider avansı davanın açılması esnasında avukat tarafından elektronik ortamda İnternet bankacılığı (Ayrıca bu işlemlerin baro kartı veya kredi kartı gibi ödeme araçlarıyla yapılması sağlanabilir.) kanalıyla mahkeme veznesi hesabına (Bakanlık ile sözleşmeli bankanın emanet para hesabına) aktarılabilir. Bu durumda dava dilekçesi ve yatırılan para sisteme otomatik olarak kaydedildiğinden fiziki tahsilat makbuzu kesilmemektedir.
Gider ve delil avansı olarak tahsil edilen paraların, mutat ödemeler dikkate alınarak (Adliyenin işlem hacmine göre günlük ihtiyacı karşılayacak kadar para kasada muhafaza edilir.) belirlenecek günlük ihtiyaçtan fazlası Bakanlıkça belirlenen bankaya yatırılır.
Bankada açılan hesaba “Hukuk Mahkemeleri Emanet Para Hesabı” denilir. Bu hesap, bankaya para yatırma ve para çekme yetkisine haiz veznedar veya yazı işleri müdürü (vezne yetkilisi) adına açılır. Adliyede mevcut tüm hukuk mahkemelerine ait gider ve delil avansları aynı hesaba (havuz) yatırılır.