Kefalet Senedi ile Teminat Mektubu Arasındaki Farklar Nelerdir?
Kamu İhale Kanununda yapılan değişiklikle, sigorta şirketleri tarafından düzenlenen kefalet senetleri kamu kurumlarınca açılan ihalelerde teminat olarak verilebilmektedir.
Buna karşı hukuki anlamda, teminat mektubu ve kefalet senedi aynı nitelikteki hukuki metinler değildir….
Bu noktada kefalet senedi ile teminat mektubu arasındaki farklar aşağıda gösterilmiştir.
Kefalet Senedi ve Banka Teminat Mektubu Arasındaki Farklar
1-Hukuki Nitelik Bakımından
Mevzuatta açık bir düzenleme olmamakla birlikte doktrinde kabul edilen genel görüş banka teminat mektuplarının hukuki niteliğinin garanti sözleşmesi olduğu yönündedir. Buna karşın kefalet sigortası, sui generis bir teminat sözleşmesidir.
2-Def’i ve İtirazlardan Yararlanma Bakımından
Banka teminat mektubunun ilk talepte ödeme kaydı içermesi halinde, muhatabın bankaya başvurmasıyla borçluya ait def’i ve itirazları ileri sürmeksizin banka ödeme yapmakla yükümlüdür. Şartsız ve görüldüğünde ödenecek şekilde düzenlenen kefalet senetlerinde de durum aynıyken, kefalet senedinin şarta bağlı olarak düzenlenmesi durumunda sigortacı riskin gerçekleşip gerçekleşmediğini inceleyebilir ve borçluya ait def’i ve itirazları ileri sürülebilir.
3-Borcun İfa Edilme Şekli Bakımından
Her iki teminat türünde de bakım/onarım, ihaleye katılım, performans gibi teminat türleri söz konusu olabilmektedir. Bu noktada teminat altına alınan rizikoların benzer olduğu söylenebilse de, borcu ifa şekli yönünden farklılıklar mevcut olabilmektedir. Banka, borucunu mektupta belirtilen bedeli ödeyerek ifa etmektedir. Fakat sigortacı, örneğin kefalet sigortası kapsamında düzenlenen performans senedinde işi başkasına tamamlatmayı taahhüt etmiş olabilir ve borcun ifası için işi başkasına yaptırması gerekmektedir.
4-Denetleyen Otorite Bakımından
Teminatı sunan makamları denetleyen otoriteler birbirinden farklıdır. Bankalarca düzenlenen banka teminat mektupları BDDK’nin denetimine tabi iken kefalet senetleri sigorta şirketleri tarafından düzenlendiği için Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın denetimine tabidir.
Yukarıda belirtilenler kapsamında, teminat mektubu bir cezai metin olarak karşımıza çıkmaktadır….Belli şartların gerçekleşmesi durumunda teminat mektubu direk paraya çevrilebilir….İdarenin ayrıca herhangi bir konuyu ispatlamasına gerek yoktur….
Kefalet senedinde ise, sigorta şirketine paraya çevrilmesi konusunda talepte bulunulduğunda, sigorta şirketince uğranılan zarar vs konusunda açıklama ve/veya zararın kanıtlanması vs gibi durumlar ortaya çıkabilir….