Döner Sermaye/Özel BütçeGÜNCEL HABERLERMALİYE MEVZUATI

Katma (Özel) Bütçe Nedir?

Dolar-7

Katma  Bütçeler: Türkiye’de  katma  bütçe  uygulaması  genel  muhasebe    kanununda  bütçenin  genellik  ilkesinin  bir  istinası  olarak  yer  almıştır. Yasa  katma  bütçeleri , giderleri  özel gelirleri  ile  karşılanan  ve  genel  bütçe  dışında  yönetilen  kuruluş  bütçeleri  olarak  tanımlıyor (madde 115) . Katma  bütçelerin açığı  genel  bütçelerin  açığı ,  fazlası da  geliri  sayıldığı  için  bunların  varlıkları  genel  bütçede  görülmeyen  bir  dengesizlik  yaratmaz  . Başka  bir  ifade  ile , yasa  katma  bütçelerin  genel bütçe  ile  bütünleştirilmesi  kuralını  koymuş  olduğu  için , bu bütçelerin  açıkları

gizlemek için  kullanılması  kapısı  kapanmıştır.

Katma bütçeli  kuruluşların  hesapları ve  işlemleri  hakkında  kendi  özel  kuruluş  yasalarında  yer alan  hükümler  uygulanır (G.M.K. madde 118). Böylece  ekonomik faaliyetlerin  gerektirdiği  özel  durumlarda , genel  bütçenin  katı  kuralları  dışına  çıkmalarına  olanak  sağlamıştır. Özel  yasalarda  hüküm  olmayan  durumlarda  G.M.K.(Genel  Muhasebe Kanunu) geçerlidir. Bu  kuruluşların  bütçelerinde  genel  bütçeler  gibi  aynı  süreç  içinde  hazırlanır. Her  katma  bütçeli  kuruluşta Maliye  Bakanlığına  bağlı  “ muhasebe  müdürü ve  bütçe  dairesi  başkanı” görev yapar  ve  bütçenin  hazırlanmasında  kuruluşa  yardımcı  olur. Katma  bütçeli  kuruluşun  bütçesi  ilgili  bakanın  imzası  ile  incelemek  üzere  genel bütçenin  tabi  olduğu  süre  içinde, Maliye  Bakanlığına  gönderilir. Her  katma  bütçeli  kuruluş  için  ayrı bir  bütçe  yasası  hazırlanır. Genellikle  birkaç  maddeden  oluşan  bu  yasada , kuruluşun özel  konularında  hükümler konur ve  gelir  gider   tahminlerine  yer  verilir. Uygulamaya  ilişkin  konularda  genel  bütçe  yasası hükümleri  uygulanır, Maliye  Bakanlığı katma  bütçeli  kuruluşların  bütçelerini  de genel  bütçe tasarısı ile  birlikte , Başbakanlığa  ve  bu  yolla  TBMM’ye  sunar (G.M.K. madde 117).

Katma  bütçeli  kuruluşların  gelirleri  giderlerinden  fazla  olursa  fark  genel  bütçeye  aktarılır. Gelirlerin  giderleri  karşılamaması  halinde ise , eksi  fark  hazine  yardımı  adı  altında  genel  bütçeden  katma  bütçelere  transfer  yolu ile  karşılanır.

Türkiye’de  genel  ve  katma  bütçeli  kuruluşların  döner  sermayelerin  ve  kamu iktisadi teşebbüslerinin  hukuksal  yapısının  yeniden  gözden  geçirilmesi  ve  katma  bütçe  uygulamasına  son  verilmesi gerekir. Katma  bütçe  uygulamasının hiç  değilse  daraltılması  bunlardan  öz kaynak   yaratma  gücü  olmayan, yaralananlara  büyük ölçüde  katkı sağlamayan  ve  yönetsel özerklik gerekçesi  taşımayan  idarelerin  genel  bütçe  içinde kaynaştırılması , bir kısmının  özelliklerine  göre  döner sermaye  veya  kamu  iktisadi  teşebbüsü  haline getirilmeleri  bütçe  disiplini yönünden  yararlı  olacaktır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.