Kamu Maliyesine İlişkin Temel Düzenlemeler-2
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununda mali şeffaflığa ilişkin hü-kümler önemlidir. Buna göre her türlü kaynağın elde edilmesi ve kullanıl-masında denetim sağlamak amacıyla kamuoyunun zamanında bilgilendirileceği hükme bağlanmıştır (m.7). Bu hüküm, 9 Ekim 2003 tarihinde kabul edilip 24 Nisan 2004 tarihinde yürürlüğe girmiş olan 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkında Kanun ile hayata geçirilmek istenen “kamudan bilgi alma hakkı
Mali yapıda şeffaflık ile bağlantılı olarak memurların her konuda hesap verebilmeleri hüküm altına alınmıştır. Buna göre, her türlü kaynağın elde edilmesi ve kullanılmasında sorumlu olanlar yetkili mercilere hesap vermek zorundadırlar (m.8). Mali şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkesini hayata geçir-mek amacıyla üst yöneticilerin ve bütçeyle ödenek tahsis edilen harcama yetkililerinin, idari sorumlulukları çerçevesinde her yıl faaliyet raporları düzenlemeleri ve bu raporların, stratejik planlama ve performans programları uyarınca yürütülen faaliyetleri, belirlenmiş performans göstergelerine göre hedef ve gerçekleşme durumu ile meydana gelen sapmaların nedenlerini açıklayacak şekilde hazırlanması (m.41) hüküm altına alınmıştır. Böylelikle üst yöneticiler kendi faaliyetlerini düzenli olarak raporlayıp kamuoyuna duyu-racaklardır. Bu raporların bir örneği Sayıştay’a verilir. Sayıştay, mahallî ida-relerin raporları hariç idare faaliyet raporlarını, mahallî idareler değerlendirme raporunu ve genel faaliyet raporunu, dış denetim sonuçlarını dikkate alarak görüşlerini de belirtmek suretiyle Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne sunar (m.41). Sayıştay, genel uygunluk bildiriminde bulunurken dış denetim raporları, idare faaliyet raporları ve genel faaliyet raporlarını dikkate alır (m.43).
Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile kurumların performans esaslı yönetimi gerçekleştirmek amacıyla “katılımcılık ilkesi” dahilinde stratejik planlama yapacakları hükme bağlanmıştır. (m.9). Bu durum kamu hizmetlerinin istenilen kalitede olması için gerekli görülmüştür. Stratejik planlama Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısında tanımlanmıştır. Kamu kurum ve kuruluşlarının orta ve uzun vadeli amaçlarını, temel ilke ve politikalarını, hedef ve önceliklerini, performans ölçütlerini, bunlara ulaşmak için izlenecek yöntemler ile kaynak dağılımlarını içeren planlamaya (m.3/c) “stratejik planlama”
Kamu Yönetimi Temel Kanun Tasarısı ile her bakanlığa kendi görev alanına giren hizmetler için performans ölçütleri geliştirmesi görevi verilmiştir (m.30). Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanunu ile Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı ve ilgili kurumlara bütçeleme süreci için performans ölçütleri geliştirmesi görevi verilmiştir. Performans denetimleri bu ölçütlere göre yapılacaktır (m.9). Kanunun bu hükmü 01/01/2005 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.