GÜNCEL HABERLERMALİYE MEVZUATIMilli Emlak Mevzuatı

İmar Planı nedir?

imar-2

İmar Planı nedir?

Sağlıklı ve yaşanabilir yerleşim alanlarının oluşması, şehirlerin plan dahilinde gelişmesi, bu gelişmelerin önceden planlanıp, plan doğrultusunda hareket edilmesi ile mümkündür.

İmar Planı; Belde halkının sosyal ve kültürel gereksinimlerini karşılamayı, sağlıklı ve güvenli bir çevre oluşturmayı, yaşam kalitesini artırmayı hedefleyen ve bu amaçla beldenin ekonomik, demografik, sosyal, kültürel, tarihsel, fiziksel özelliklerine ilişkin araştırmalara ve verilere dayalı olarak hazırlanan, kentsel yerleşme ve gelişme eğilimlerini alternatif çözümler oluşturmak suretiyle belirleyen, arazi kullanımı, koruma, kısıtlama kararları, örgütlenme ve uygulama ilkelerini içeren pafta, rapor ve notlardan oluşan belgeye imar planı denir.

Nüfusu 10.000’i aşan belediyeler ile nüfusu daha az olduğu halde il merkezi olan veya gelecekte imar işleri bakımından plana gereksinimi bulunduğu Bayındırlık ve  İskan Bakanlığı’nca belirlenen belediyelerin imar kanunu uyarınca imar planı yapma yükümlülükleri bulunmaktadır. Görüldüğü üzere İmar planlarının yapımı keyfi değil yasal bir zorunluluktur.

İmar planı 1/50000, 1/25000, 1/5000 ve 1/1000 ölçeklerde yapılır. Nüfusu 10000`i asmış olan yerleşim birimlerinde yapılması gerekli olan ve yapılırken ciddi analitik ve istatistik raporlar oluşturulan bilimsel bir çalışmadır. Nüfusu 10.000’in altında olan yerleşmelerde imar planı yapılıp yapılmamasına belediye meclisleri karar verir. İmar planlarının şehircilik ilkelerine, planlama esaslarına ve kamu yararına uygun olarak hazırlanması gerekir.

Planlar, kapsadıkları alan ve amaçları açısından; “Bölge Planları” ve “İmar Planları” olarak bir kademelendirmeye tabi tutulur.

Ana plan kademeleri olarak tanımlanabilecek bölge ve imar planlarına bölge planlarından sonra gelmek üzere “Çevre Düzeni Planları” da ilave edilebilir.

İmar planları ise  “Nâzım İmar Planları” ve “Uygulama İmar Planları” olarak hazırlanır.

Uygulama imar planları, gerektiğinde etaplar halinde de yapılabilir.

Diğer alt kademe plan türleri ise aşağıda belirtilen plan türlerinden oluşur.

1-Revizyon imar planı

2-İlave imar planı

3-Mevzii imar planı

4-Islah imar planı.

 

l-Ana Plan Kademeleri

A-Bölge Planı

Sosyo – ekonomik gelişme eğilimlerini, yerleşmelerin gelişme potansiyelini, sektörel hedefleri, faaliyetlerin ve alt yapıların dağılımını belirlemek üzere hazırlanan planlardır. Bölge planları, gerekli görüldüğü takdirde Devlet Planlama Teşkilatı tarafından yapılır veya yaptırılır.

Ülkemizde ilk bölge planı 1960 lı yıllarda hazırlanan Doğu Marmara Bölgesi Planıdır. Ancak söz konusu plan yasal düzenleme bulunmaması nedeniyle hayata geçirilememiştir.

B-Çevre Düzeni Planı

 

Ülke ve bölge plan kararlarına uygun olarak konut, sanayi, tarım, turizm, ulaşım gibi yerleşim ve arazi kullanım kararlarını belirleyen ve 1/25000, 1/50000, 1/100000 veya 1:200000 ölçekte hazırlanan planlardır. Bu planların hazırlanmasındaki amaç; dengeli ve sürekli kalkınma amacına uygun olarak, rasyonel  kaynak kullanımını sağlamak ve alt ölçekli planlara esas olmak üzere, arazi kullanım kararlarını, ve stratejik hedefleri belirlemektir.

Çevre Düzeni Planları, varsa Bölge Planları esas alınarak yapılır. Bu planlar   Nazım ve Uygulama İmar Planlarına esas teşkil eder. 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planında alınacak kararların Çevre Düzeni Planlarına uygun olarak yapılması yasal bir zorunluluktur.

08.05.2003 tarihli resmi gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4856 Sayılı Çevre ve Orman Bakanlığı Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun  2/h  ve 10/ c maddeleri ile Çevre Düzeni Planlarını hazırlamak veya hazırlatmak, onaylamak ve uygulamasını sağlamak görevi Çevre ve Orman Bakanlığı’na verilmiştir.

Ülkemizde beklenen anlamda kapsamlı Çevre Düzeni Planlarının bulunmayışı yatırımları olumsuz etkilemektedir. Zira plansızlıktan kaynaklanan bürokratik engeller gerek yerli gerekse yabancı sermayenin başka ülkelere kaymasına neden olmaktadır.

C-İmar Planı

 

1-Nazım İmar Planı

Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan, varsa bölge ve çevre düzeni planlarına uygun olarak hazırlanan ve arazi parçalarının; genel kullanış biçimlerini, başlıca bölge tiplerini, bölgelerin gelecekteki nüfus yoğunluklarını, gerektiğinde yapı yoğunluğunu, çeşitli yerleşme alanlarının gelişme yön ve büyüklükleri ile ilkelerini, ulaşım sistemlerini ve problemlerinin çözümü gibi hususları göstermek, uygulama imar planlarının hazırlanmasına esas olmak üzere 1/2000 veya 1/5000 ölçekte düzenlenen, detaylı bir raporla açıklanan ve raporu ile bir bütün olan plandır. Şehrin gelecekteki biçimini gösteren plan olarak da tanımlanabilir.

2-Uygulama İmar Planı

 

Onaylı halihazır haritalar üzerine varsa kadastral durumu işlenmiş olan ve nazım imar planına uygun olarak hazırlanan ve çeşitli bölgelerin; yapı adalarını, bunların yoğunluk ve düzenini, yolları ve uygulama için gerekli imar uygulama programlarına esas olacak uygulama etaplarını ve esaslarını ve diğer bilgileri ayrıntıları ile gösteren ve 1/1000 ölçekte düzenlenen raporuyla bir bütün olan plandır.

ll-Alt Kademe Plan Türleri

 

A-Revizyon İmar Planı

 

Her tür ve ölçekteki planın ihtiyaca cevap vermediği veya uygulamasının mümkün olmadığı veya sorun yarattığı durumlar ile üst ölçek plan kararlarına uygunluğun sağlanması amacıyla planın tamamının veya plan ana kararlarını etkileyecek bir kısmının yenilenmesi sonucu elde edilen plandır.

Revizyon imar planı tanımı gereği nazım ve uygulama imar planlarının ana kararlarını etkileyen bir işlemler bütünüdür.

B-İlave İmar Planı

 

Yürürlükte bulunan planın ihtiyaca cevap vermediği durumlarda, mevcut plana bitişik ve mevcut planın genel arazi kullanım kararları ile süreklilik, bütünlük ve uyum sağlayacak biçimde hazırlanan plandır.

İlave imar planı yürürlükteki nazım veya uygulama imar planının devamı niteliğindedir.

C-Mevzii İmar Planı

Mevcut planların yerleşmiş nüfusa yetersiz kalması veya yeni yerleşim alanlarının kullanıma açılması gereğinin ve sınırlarının ilgili idarece belirlenmesi halinde, Yönetmeliğin plan yapım kurallarına uyulmak üzere yapımı mümkün olan, yürürlükteki her tür ve ölçekteki plan sınırları dışında, planla bütünleşmeyen konumdaki, sosyal ve teknik altyapı ihtiyaçlarını kendi bünyesinde sağlayan, raporuyla bir bütün olan imar planıdır.

D-Islah İmar Planı

Düzensiz ve sağlıksız oluşmuş yapı ve topluluklarının veya yerleşme alanlarının, sınırları belli edilmek suretiyle mevcut durumu da dikkate alarak dengeli, düzenli ve sağlıklı duruma getirilmesi amacıyla yapılan imar planıdır.

İmar planı olan yerlerde mevcut imar planları gerektiği takdirde ıslah imar planları şeklinde yeniden düzenlenir.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.