İdarece Aşırı düşük teklif sorgu yazısında önemli teklif bileşenleri belirlenmeksizin , ihale konusu işin tamamını kapsayacak şekilde sorgulama yapılabilir mi?

İhaleyi Yapan Daire: 

Başvuru Tarih ve Sayısı: 

Başvuruya Konu İhale: 

Kurumca Yapılan İnceleme ve Değerlendirme: 

Karar: 

Başkan: Hamdi GÜLEÇ

Üyeler: II. Başkan Şinasi CANDAN, Osman DURU, Erol ÖZ, Köksal SARINCA, Dr. Ahmet İhsan ŞATIR, Mehmet ATASEVER, Oğuzhan YILDIZ

BAŞVURU SAHİBİ:

… Lojistik ve Tic. A.Ş.,

VEKİLİ:

…Basın Ekspres Yolu Cemal Ulusoy Cad. No: 21 Yenibosna Bahçelievler/İSTANBUL

İHALEYİ YAPAN İDARE:

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satınalma Dairesi Başkanlığı,

Cumhuriyet Bulvarı No: 1 K: 4 35250 Konak/İZMİR

BAŞVURUYA KONU İHALE:

2016/25115 İhale Kayıt Numaralı “28 Ay Süreyle Ödemiş Transfer İstasyonundaki Katı Atıkların Taşınması” İhalesi

KURUM TARAFINDAN YAPILAN İNCELEME:

İzmir Büyükşehir Belediye Başkanlığı Satınalma Dairesi Başkanlığı tarafından 18.03.2016 tarihinde açık ihale usulü ile gerçekleştirilen “28 Ay Süreyle Ödemiş Transfer İstasyonundaki Katı Atıkların Taşınması” ihalesine ilişkin olarak … Lojistik ve Tic. A.Ş.nin 01.04.2016 tarihinde yaptığı şikâyet başvurusunun, idarenin 05.04.2016 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibince 07.04.2016 tarih ve 21936 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 07.04.2016 tarihli dilekçe ile itirazen şikâyet başvurusunda bulunulmuştur.

Başvuruya ilişkin olarak 2016/899 sayılı itirazen şikâyet dosyası kapsamında yapılan inceleme neticesinde esas inceleme raporu tanzim edilmiştir.

KARAR:

Esas inceleme raporu ve ekleri incelendi.

İtirazen şikâyet dilekçesinde özetle, idarenin 29.03.2016 tarihli ve 1084 sayılı yazısıyla 4734 sayılı Kanun’un 38’inci maddesi uyarınca tekliflerinin aşırı düşük olduğu belirtilerek Kamu İhale Genel Tebliği’nin 79’uncu maddesi uyarınca 04.04.2016 tarihine kadar aşırı düşük teklif açıklamasında bulunulmasının istenildiği,

Ancak 31.03.2016 tarihli yazı ile;

Söz konusu sorgulama yazısının; iş kalemi bazında sınır değer belirlenmek suretiyle isteklilerin o iş kalemine verdikleri tutar dikkate alınarak sorgulama yapılacak kalemlerin belirlenemeyeceği,

Sorgulama yapılan altı iş kalemi yönünden sorgulamanın aynı unsurları içerecek şekilde yapılması gerektiği, idarece çoğunlukla Teknik Şartname’ye yapılan atıflarla ve “tüm giderler” şeklindeki torba ifadelerle isteklilerin aynı unsurlar yönünden açıklama yapması mümkün bulunmadığından aşırı düşük teklif sorgulama yazısının mevzuata aykırı olduğu hususlarında yapılan şikayet başvuruları üzerine idarenin 01.04.2016 tarihli ve 1137 sayılı şikayete cevap yazısı ile ilk hukuka aykırılık iddialarının uygun bulunarak 01.04.2016 tarihli yeni aşırı düşük teklif sorgu yazısı ile iş kalemi bazında sınır değer uygulamasından vazgeçilerek bütün iş kalemlerinde açıklama istenildiği, ancak; ikinci iddia ile ilgili olarak İdari Şartname’nin 25’inci maddesinde ve Teknik Şartname’de yükleniciye ait olduğu belirtilen tüm giderlerin teklif fiyata dahil olacağından ve isteklilerden “aynı hususlar” yönünden açıklama istenildiğinden bahisle şikayet başvurusunun reddedildiği,

İdarenin yeni aşırı düşük sorgu yazısında tüm iş kalemleri yönünden açıklama istenildiği, bunun üzerine 04.04.2016 tarihinde idareye şikayet başvurusunda bulundukları, idarece 05.04.2016 tarihli ve 1167 sayılı yazısı ile şikayet başvurusunun reddedildiği,

……

İdarece 31.03.2016 tarihli ve 04.04.2016 tarihli dilekçeler arasında mahiyet açısından bir fark bulunmadığı belirtilmekte ise de idarenin aşırı düşük teklif sorgu yazılarında sorgulamaya tabi tutulan kalemler yönünden farklılık bulunduğundan idarenin ret gerekçesinin yerinde olmadığı, idarenin aşırı düşük teklif sorgulamasına konu edilecek önemli teklif bileşenlerinin sorgulama yazısında tek tek sayması gerektiği, bu yolla açıklama yapacak isteklilerin açık ve net olarak neyi açıklayacaklarını bilmeleri, farklı yönlerden açıklama yaparak eşitlik ilkesinin ihlal edilmemesi için sorgu yazısının düzeltilmesi yönündeki başvurunun idarece İdari Şartname’nin 25’inci ve Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinin hukuka aykırılığının ileri sürüldüğü gibi değerlendirildiği, oysa firmalarınca İdari Şartname’nin 25’inci ve Teknik Şartname’nin ilgili maddelerinin hukuka aykırılığının iddia edilmediği, İdari Şartname ve Teknik Şartname’de belirtilen maliyet unsurlarının açık ve net bir şekilde sorgu yazısına aktarılarak sorgulama yapılması ve önemli teklif bileşenlerinin aşırı düşük sorgu yazısında belirtilmesinin zorunlu olduğu, dolayısıyla idarenin şikayeti ret gerekçesinin hukuka uygun olmadığı,

Sonuç itibarıyla idarenin 31.03.2016 tarihli ve 04.04.2016 tarihli aşırı düşük teklif sorgu yazılarının hukuka aykırı olduğu, sağlıklı bir aşırı düşük teklif sorgulama sürecinin yaşanmasına mani mahiyette hususlar içerdiği, aşırı düşük teklif sorgulama sürecinin yeniden başlatılması gerektiği, bahse konu ihalede aşırı düşük teklif sorgu yazısında birim fiyat teklif cetvelindeki kalemlere yer verilip Teknik Şartname’ye atıfta bulunularak çeşitli kalemler üzerinden açıklama istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu, sorgu yazısında;

Her türlü vergi, her türlü sigorta giderleri, Teknik Şartname’de yükleniciye ait olduğu belirtilen tüm giderler, araçlara ait tüm giderler, çevre temizliğinin sağlanmasına ilişkin giderler, resim, harç, nakliye giderleri gibi ibarelerin açıklama istenilen kalemleri açık ve net ortaya koymadığı,

İdari Şartname’nin 25.2’nci maddesinde belirtilen gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri gider kalemlerinin oluşması hallerinde teklif edilen fiyatın bu tür artışı ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilerek açıklamaların gerçekleştirilmesinin talep edilmesinin mevzuata aykırı olduğu, ihtimaller üzerinden aşırı düşük teklif açıklaması talep edilmesinin hukuka aykırı olduğu,

Yazıda “çalıştırılacak personelin tüm giderleri” denilmek yerine işçilikle alakalı talep edilen maliyet kalemlerinin hangileri olduğunun açık bir şekilde belirtilmesi gerektiği,

Sarf malzemeleri maliyetinin açıklanması talep edilmesine rağmen malzemelerin neler olduğunun isteklilerin yorum yapmasına mahal bırakmayacak şekilde sorgu yazısında belirtilmesi gerektiği iddialarına yer verilmiştir.

Başvuru sahibinin iddialarının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.

Bahse konu ihale “İzmir İli Ödemiş İlçesi ara transfer alanına gelen evsel atıkların sözleşme tarihinden itibaren 28 ay süreyle Kiraz Depolama alanına nakli ve toprakla örtülmesi işi” olup 18.03.2016 tarihinde yapılan ihaleye 12 istekli tarafından teklif verilmiştir. 29.03.2016 tarih ve 49-2/1 sayılı ihale komisyonu kararı ile sınır değer 11.618.707,67 TL belirlenerek sınır değerin altında geçerli teklif sunduğu tespit edilen 6 istekli 29.03.2016 tarihli ve 1084 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulmuştur.

29.03.2016 tarihli ve 1084 sayılı ilk aşırı düşük teklif sorgu yazısında İdari Şartname’nin 25.1’inci ve 25.2’nci maddesinde belirtilen gider kalemlerine atıfta bulunarak her isteklinin yaklaşık maliyete göre düşük olduğu araçlara ilişkin iş kalemlerinde açıklama yapılması istenilmiş, ancak başvuru sahibinin söz konusu sorgu yazısının tüm istekliler açısından aynı hususları içerecek şekilde sorgulama yapılması ve sorgulama yazısının açık ve net olması, birim fiyat teklif cetvelindeki kalemlere yer verilerek Teknik Şartname hükümlerine atıfta bulunmak suretiyle çeşitli kalemler üzerinden açıklama istenilmesinin mevzuata aykırı olduğu hususlarında yapılan 31.03.2016 tarihli ve 2314 sayılı şikayet başvurusu üzerine idarece 01.04.2016 tarihli ve 1137 sayılı yazı ile aşırı düşük teklif sorgu yazı yenilenerek EKAP üzerinden isteklilere gönderilmiştir.

4734 sayılı Kamu İhale Kanunu’nun “Aşırı düşük teklifler” başlıklı 38’inci maddesinde “İhale komisyonu verilen teklifleri değerlendirdikten sonra, diğer tekliflere veya idarenin tespit ettiği yaklaşık maliyete göre teklif fiyatı aşırı düşük olanları tespit eder. Bu teklifleri reddetmeden önce, belirlediği süre içinde teklif sahiplerinden teklifte önemli olduğunu tespit ettiği bileşenler ile ilgili ayrıntıları yazılı olarak ister…” hükmü,

Kamu İhale Genel Tebliği’nin “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımlarında teklif fiyata dahil olacak giderler” başlıklı 78’inci maddesinin 78.29’uncu alt maddesinde “Personel çalıştırılmasına dayalı hizmet alımı ihalelerinde, sözleşme gideri ve genel giderler dahil toplam asgari işçilik maliyetinin altında işçilik bedeli sunan isteklilerin teklifleri, ihale dokümanına aykırı teklif sunulduğu gerekçesiyle değerlendirme dışı bırakılır.” açıklaması,

Aynı Tebliğ’in “…….

.”açıklamaları yer almaktadır.

Anılan mevzuat hükümlerine göre personel çalıştırılmasına dayalı olmayan hizmet alımı ihalelerinde yaklaşık maliyetin 1,30 sayısına bölünmesinden elde edilen tutarın sınır değer olarak belirlenmesi, ihale ilanı ve dokümanında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden açıklama isteneceği belirtilen hizmet alımı ihalelerinde teklifi sınır değerin altında bulunan isteklilerin aşırı düşük teklif sorgulamasına tabi tutulması, aşırı düşük teklif sorgulama yazısında önemli teklif bileşenlerinin, bütün istekliler için aynı unsurları içerecek şekilde belirtilmesi ve idarece anılan mevzuat hükümleri esas alınarak sorgulamanın yapılması gerekmektedir.

Bahse konu ihalede İdari Şartname’nin “Teklif fiyata dahil olan giderler” başlıklı 25’inci maddesinde “25.1. Sözleşmenin uygulanması sırasında ilgili mevzuat gereğince ödenecek her türlü vergi (KDV hariç),resim harç, karar pulu, damga vergisi, KİK payı, çevre temizliğinin sağlanmasına ilişkin giderler, sarf malzeme giderleri, araçlara ait tüm giderler, nakliye giderleri, çalıştırılacak personelin tüm giderleri, her türlü sigorta giderleri ve Teknik Şartnamede yükleniciye ait olduğu belirtilen diğer tüm giderler teklif fiyata dahildir.

25.2. 25.1. maddesinde yer alan gider kalemlerinde artış olması ya da benzeri yeni gider kalemlerinin oluşması hallerinde, teklif edilen fiyatın bu tür artış ya da farkları karşılayacak payı içerdiği kabul edilir. Yüklenici, bu artış ve farkları ileri sürerek herhangi bir hak talebinde bulunamaz.

25.3. Teklif fiyata dahil olan diğer giderler aşağıda belirtilmiştir:

25.3.1. İşin süresi ve personel sayısı dikkate alınarak ilgili mevzuatına göre hesaplanacak işçilik ücreti:

A) Birim fiyatların hesaplamalarında dikkate alınacak hususlar ve tanımlar;

1-İş süresince 4 Kişi Düz İşçi, 4 Kişi Operatör, 10 Kişi Şoför ve 1 Kişi Formen çalışacaktır.

2-Bir işçinin çalışma süresi 28 aydır.

3-Yol Ücreti: Personele ödenmesi zorunlu günlük brüt yol ücreti 10,17 (KDV hariç) TL’dir. Ayda 26 gün üzerinden hesaplanacak, nakdi olarak ödenecek ve bordroda gösterilecektir.

4-Yemek ücreti: Personele ödenmesi zorunlu günlük brüt yemek ücreti 12,50 (KDV hariç) TL’dir. Ayda 26 gün üzerinden hesaplanacak, nakdi olarak ödenecek ve bordroda gösterilecektir.

…

9-Katı Atık Transfer aracı:

Semi-treyler Saatlik Ücreti; Her türlü gideri yükleniciye ait olup, bu giderlere yüklenici karı eklenerek 4 (dört) adet Semi-treyler asgari 50 m3 kapasiteli, pto dan tahrikli, asgari 6 adet çift etkili hidrolik silindiri bulunan, hidrolik tahrikli yürüyen tabanlı semi-treyler, 2013 model ve üzeri için saatlik olarak hesaplanır.

Çekici Tır (380 Hp) Saatlik Ücreti; Her türlü gideri yükleniciye ait olup, bu giderlere yüklenici karı eklenerek 2(iki) adet asgari Çekici Tır (380 Hp) 2013 model ve üzeri, PTO lu için saatlik olarak hesaplanır.

10-Bulldozer (185 Hp) Saatlik Ücreti; Her türlü gideri yükleniciye ait olup, bu giderlere yüklenici karı eklenerek 1(bir) adet Bıçak genişliği asgari 2700 mm, asgari Bulldozer (185 Hp) işletme ağırlığı 9000 kg paletli tip 2010 model ve üzeri için saatlik olarak hesaplanır. 

11-Beko Loder (100 Hp) Saatlik Ücreti; Her türlü gideri yükleniciye ait olup, bu giderlere yüklenici karı eklenerek 1(bir) adet asgari Beko Loder (100 Hp) 4×4, yükleyici kazan hacmi asgari 1,1 m3, kazıcı boşaltma yüksekliği asgari 6.000 mm, kazma derinliği asgari 5.000 mm 2013 model ve üzeri için saatlik olarak hesaplanır.

12-Ekskavatör (140 Hp) Saatlik Ücreti; Her türlü gideri yükleniciye ait olup, bu giderlere yüklenici karı eklenerek 1(bir) adet  asgari Ekskavatör (140 Hp) minimum 1 m3 kova kapasiteli asgari 20 ton çalışma kapasiteli 2013 model ve üzeri paletli eksavatör için saatlik olarak hesaplanır.

13-Damperli Kamyon (240 Hp) Saatlik Ücreti; Her türlü gideri yükleniciye ait olup, bu giderlere yüklenici karı eklenerek 2(iki) adet 14 ton kapasiteli minimum (240 Hp) gücünde Damperli Kamyon 2013 model ve üzeri için saatlik olarak hesaplanır.

14-İdareye Tahsis Edilecek 2(iki) Adet Şoförsüz Pikap Araç: İdareye kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere 2 adet pikap araç (şoförsüz) tahsis edilecektir. Her bir araç çift kabin 4×4 kamyonet, klimalı asgari 3.500 Kg taşıma kapasiteli, günlük ortalama 480 Km yapacaktır.

15-İdareye Tahsis Edilecek 2(iki) Adet Şoförsüz Pikap Araç (Fazla Km): İhale süresi içerisinde, pikap araçlara değişik zamanlarda yaptırılabilecek fazla kilometre değerleri 60.000 Km’dir. Bu araçlar 2015 model ve üstü, 160 Hp ve üstü güçte, olacaktır.

Araçların; temini, bakım-onarım, sarf ve malzeme giderleri, yakıt, her türlü sigorta, vergi, amortisman, işletim ve her türlü giderleri ile yüklenici karı eklenerek hesaplanacaktır…” düzenlemesi yer almaktadır.

Anılan İdari Şartname’nin “Sınır değer” başlıklı 33’üncü maddesinin ikinci fıkrasında teklifi sınır değerin altında kalan isteklilerden Kanun’un 38’inci maddesine göre açıklama isteneceği hüküm altına alınmıştır.

28 Ay Süreyle Ödemiş Transfer İstasyonundaki Katı Atıkların Taşınmasına İşine Ait Teknik Şartname’nin “…

5.2 Yüklenici, sözleşme imzalanmasına müteakip 7 gün içerisinde, sözleşme süresince İdareye kontrollük hizmetlerinde kullanılmak üzere 2 adet pikap araç (şoförsüz) tahsis edilecektir. …araçların bakım, onarım, sarf giderleri (akaryakıt, kasko, sigorta ve vb.) yükleniciye aittir.

…

5.4 Araçlara ait (akaryakıt, amortisman, yedek parça, tamir bakım, nakil montaj demontaj, sigorta ve kasko) ve diğer tüm giderler yükleniciye aittir.

…

5.6 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa göre yüklenici, iş güvenliği açısından gerekli kıyafet ve ekipman yüklenici tarafından sağlanacaktır.

…

7.3 Saha içi yolların bakımları yapılarak, yağışlı havalarda yol sathına yayılan çamurların temizlenmesi sağlanacaktır. Yüklenici kar ve buzla mücadelede gereken şartlarda tuz veya kar ve buz mücadele solüsyonu veya iş makinası kullanacaktır. Tesis içi yol ve platformların bakımı da yüklenici tarafından yaptırılacaktır.

…

7.5 Tesisteki tüm ekipmanlar, vasıtalar, araç ve gereçlerin bakım ve onarımları bunları bunların yeni alınacak ya da değiştirmesi gerekenlerin temini, yerlerine montajları, işletmeye alımları her türlü iş ve işlemler yüklenici tarafından yapılacaktır.

…

7.7 Tesisin her türlü emniyet tedbiriyle, yangına karşı korunması (allrisk sigortası) yükleniciye aittir.

…

8.5 Ara tranfer alanında çalışanların sağlığı ve tesisinin emniyetinin sağlanması için gerekli tüm tedbirler alınacaktır. Bu tedbirler yüklenici sorumluluğundadır. Konu ile ilgili mevzuat hükümlerine uyulacaktır.

…

8.8 Ara transfer alanının (su ve elektrik gibi) tüm tüketim giderleri yükleniciye aittir.

…

8.10 Yüklenici ara transfer alanındaki fosseptik depolarında biriken sızıntı suyunu da, deponun dolması halinde tanker ile çekerek arıtma tesisine nakledecektir.

8.11 Yaz aylarında (Nisan –Eylül) iki günde bir, kış aylarında (Ekim –Mart) ayda iki kere ilaçlama yapılacak olup masraflar yükleniciye aittir.

…

9.3 Yüklenici büro ve soyunma kabini olarak kullanılmak üzere prefabrik konteynerlerin Ödemiş ara transfer alanına yerleştirilmesi konteyner ile ilgili tüm masraflar yüklenici tarafından karşılanacaktır.

9.4 Yüklenici 5.1 maddesinde belirtilen tır ve çekicilere uydudan takip sistemi yerleştirecek ve sistemin İdare tarafından izlenebilmesi için gerekli yazılım altyapısı idare ile uyumlu olacak şekilde tesis edecek olup her ayın sonunda sistemdeki kayıtlı veriler yazılı olarak İdareye teslim edilecektir.

…

9.6….Yüklenici çalışmayan araç, gereç, tesis yerine çalışanları acilen temin edecektir. Bu durumlarda oluşabilecek maddi külfet yüklenicinin sorumluluğundadır.

9.7 Yüklenici işin yürütülmesi için gerekli olan makine ve ekipmanların amortisman, yedek parça, tamir- bakım, nakil, montaj demontaj ile akaryakıt ve yağ giderleri ile diğer giderlerin tümü yükleniciye ait olup idarenin hiçbir sorumluluğu olmayacaktır.

…

9.14 Araç, gereç tesislerin vb. yangın, sabotaj ve her türlü kasko sigortaları, trafik sigortaları, fenni muayeneleri, teslim tarihinden itibaren 30 gün içinde yaptırılacaktır. Yüklenici yer teslim tutanağında belirtilen tüm araç, gereç, tesis vb.lerin her türlü yangın, sabotaj ve kazadan dolayı meydana gelecek hasar bedellerini ilgili sigorta şirketinden tahsil ve ibra etmekle yetkilidir.

…

9.22 Yüklenici, tesislerde meydana gelebilecek mekanik ve elektriksel arızaların, vakit kaybetmeden giderilmesini sağlayacaktır. Yapılacak iş/işlemlerin bütün giderleri yükleniciye ait olacaktır.

…

9.27 Tesislerin işletilmesi esnasında meydana gelebilecek hasar ve arızaların giderilmesi yükleniciye aittir. …

…

9.32 Kontrol teşkilatının işletmeci ve transfer istasyonlarında 24 saat irtibat sağlaması için giderleri yükleniciye ait olmak üzere 1 adet cep telefonu ve hattı temin edilecektir.

…

9.34 Ara transfer alanında bulunan kantarların kalibrasyonu yılda 1 kere yapılacak ve bütün masrafları yüklenici tarafından karşılanacaktır. Kantardaki yanlış tartımlardan yüklenici sorumludur.

…

13.4 Bu şartnamedeki işlerin yapılması ile ilgili her türlü vergi, resim, harç, sözleşme giderleri ve diğer masraflar yükleniciye aittir…” düzenlemeleri yer almaktadır.

İhale konusu işe ilişkin birim fiyat teklif cetveli aşağıdaki gibi düzenlenmiştir.