Kamu Mali YönetimKamu Zararı/Sorumlular

Hukuka Aykırı Olarak Görevlendirilen Gerçekleştirme Görevlisinden Dolayı Muhasebe Yetkilisi Sorumlu Tutuldu

Bilindiği Üzere 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61 inci maddesinde

“Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;

a) Yetkililerin imzasını,

b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,

c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,

d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,

Kontrol etmekle yükümlüdür.” hükmü yer almaktadır.Bu hüküm doğrultusunda Muhasebe Yetkilileri ödeme yapacakları evrakların üzerinde yer alan imzaları kontrol etmek zorundadırlar.Yazımız ekinde yer alan kararda Belediyece yapılan alımda Gerçekleştirme Görevlisi olarak şirket personelinin görevlendirildiği ve bu personel tarafından imzalanarak ödenen bir harcamada Sayıştayca Muhasebe Yetkilisi  “Bu hükümler muvacehesinde gerçekleştirme görevlisi olamayacak şirket personelinin ödeme emri belgesinin imzalaması gerekçesiyle Muhasebe Yetkilisinin de sorumlu tutulması gerektiğine, 6085 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi hükmü gereğince Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış olması suretiyle,” şeklinde karar verilmiştir.

Kamu İdaresi TürüBelediyeler ve Bağlı İdareler
Yılı2013
Dairesi5
Dosya No40505
Tutanak No42179
Tutanak Tarihi27.9.2016
Kararın KonusuÇeşitli Konuları İlgilendiren Kararlar

Belediye tarafından sömestrde öğrencilere dağıtılmak üzere t-shirt ve şapka alımı

2- 212 sayılı ilamın 4 üncü maddesiyle; … Belediyesi tarafından sömestrde öğrencilere dağıtılmak üzere …-TL bedelli 3.000 adet t-shirt ve … -TL bedelli 3.000 adet şapka alımı işinde;

İlamın “b” bendine ilişkin söz konusu giyim eşyaları alımına ilişkin ödeme emri belgelerinin, gerçekleştirme görevlisi olarak, hizmet alımı yoluyla Belediyede istihdam edilen … şirketi personeli … tarafından imzalanmış olduğu, … Belediyesi 2012 yılı hesabını yargılanması sonucunda aynı konunun Bakanlığına yazılmış olması ve sorumlular tarafından da hatalı uygulamanın düzeltileceğinin bildirilmiş olması sebebiyle, Bakanlığına tekrar yazılmasına gerek olmadığına oybirliğiyle, kararı verilmişti.

Sorumlu Muhasebe Yetkilisi … ’ın dilekçesinde:

B- Hizmet alımı yoluyla istihdam edilen personelin … ’nin gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla ödeme emri belgelerine imza attırılması bütünüyle personel yetersizliğinden ileri gelmiş olsa da gerçekleştirme görevlilerinin belirlenmesinde asli ve sürekli nitelikteki kamu hizmetlerinin ancak kamu görevlileri eliyle yürütüleceği hususuna uyulması için Başkanlık Makamı tarafından hazırlanan talimatla bütün birimler uyarılmıştır. Bu zorunluluğa uyulması ve talimatın gereğinin yerine getirilmesi hususu titizlikle takip edilecektir. Ekte bulunan karardan da anlaşılacağı gibi Hukuken Muhasebe Yetkilisinin belirlenen gerçekleştirme görevlisinin mevzuata aykırı görevlendirilmesi nedeniyle itiraz etmeye yetkisi bulunmadığı gibi görevlendirilen bu kişilerin yetkili olup olmadıklarını sorgulama isim ve imza karşılaştırılmasını yapma gibi bir görevi bulunduğu belirtildiğini, (Eki: Sayıştay Başkanlığı’ nın 23.02.2015 tarih ve 2015/15612-26361 sayılı temyiz talebine Savcılık cevap yazısı.) ifade etmiştir.

Sayıştay Başsavcılığının karşılamasında:

“ 4/B maddesiyle ilgili olarak Daire kararında; hizmet alımı yoluyla istihdam edilen … ’nin gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla ödeme emri belgelerini imzalaması konusunda, 2012 yılı hesabının yargılanması sonucunda Bakanlığa yazılmış olması ve sorumluların hatalı işlemi düzelteceklerini beyan etmiş olmaları sebebiyle, Bakanlığa tekraren yazılmasına gerek olmadığı yönünde karar verildiği görülmektedir.

Temyiz dilekçesinde özetle; konu hakkında Başkanlık makamı tarafından hazırlanan talimatla bütün birimlerin uyarıldığı, ayrıca muhasebe yetkilisinin görevlendirilen gerçekleştirme görevlilerine hukuken itiraz etme hakkının bulunmadığı, belirtilmektedir.

Daire kararında, herhangi bir tazmine veya başka bir husus hakkında karar verilmediği ve dolaysıyla sorumluların itirazını gerektiren bir durumun olmadığı anlaşılmakta olup, Kurul tarafından talebin karşılanmasını gerektirir bir durum bulunmamaktadır.” Denilmiştir.

Gereği Görüşüldü:

Muhasebe yetkilisinin sorumluluğuna ilişkin olarak:

Ödeme emri belgesini, gerçekleştirme görevlisi olarak, hizmet alımı yoluyla belediyede istihdam edilen … şirketi personeli imzalamıştır. Ancak, … şirket personelinin hukuken gerçekleştirme görevlisi olarak görevlendirilmesine imkân bulunmamaktadır. Bu durumda, ödeme emri belgesinde gerçekleştirme görevlisinin imza eksikliği söz konusudur ve bu eksiklik sebebiyle, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 61 inci maddesinin; “Muhasebe yetkilileri ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde;

a) Yetkililerin imzasını,

b) Ödemeye ilişkin ilgili mevzuatında sayılan belgelerin tamam olmasını,

c) Maddi hata bulunup bulunmadığını,

d) Hak sahibinin kimliğine ilişkin bilgileri,

Kontrol etmekle yükümlüdür.

Muhasebe yetkilileri, ilgili mevzuatında düzenlenmiş belgeler dışında belge arayamaz. Yukarıda sayılan konulara ilişkin hata veya eksiklik bulunması halinde ödeme yapamaz. Belgesi eksik veya hatalı olan ödeme emri belgeleri, düzeltilmek veya tamamlanmak üzere en geç bir iş günü içinde gerekçeleriyle birlikte harcama yetkilisine yazılı olarak gönderilir. Hataların düzeltilmesi veya eksikliklerin giderilmesi halinde ödeme işlemi gerçekleştirilir.”

Ayrıca 5189 sayılı Sayıştay Genel Kurulu Kararında:

a) Muhasebe Yetkilisinin İmza Kontrol Görev ve Sorumluluğu: 5018 sayılı Kanunun 61’inci maddesi uyarınca muhasebe yetkilisinin, ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi ve eki belgeler üzerinde yetkililerin imzasını arama yükümlülüğü bulunmaktadır. Bu nedenle;

– Ödeme aşamasında, ödeme emri belgesi üzerinde harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin imzaları olmakla birlikte, ödeme emri belgesi eki belgeler üzerinde herhangi bir imza eksiği varsa muhasebe yetkilisinin, ödeme emri belgesi üzerinde imzası bulunan harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisiyle birlikte sorumlu tutulması gerektiğine,

– Ödeme emri belgesi üzerinde harcama yetkilisi veya gerçekleştirme görevlisinden sadece birinin imzası varsa, muhasebe yetkilisinin, imzası bulunan görevliyle birlikte sorumlu tutulması gerektiğine,

– Ödeme emri belgesi üzerinde harcama yetkilisi ve gerçekleştirme görevlisinin imzaları yoksa muhasebe yetkilisinin tek başına sorumlu tutulması gerektiğine yönünde kararı mevcuttur.

Bu hükümler muvacehesinde gerçekleştirme görevlisi olamayacak şirket personelinin ödeme emri belgesinin imzalaması gerekçesiyle Muhasebe Yetkilisinin de sorumlu tutulması gerektiğine, 6085 sayılı Kanunun 26 ncı maddesi hükmü gereğince Başkanın bulunduğu taraf çoğunluğu sağlamış olması suretiyle,

(..Daire Başkanı … , Üyeler … , … , … , … , … ile … ’in muhasebe yetkilisinin sorumluluğuna 5018 sayılı Kanunun 61 inci maddesi hükmü gereği ödeme emri belgesi üzerinde yapması gereken “yetkililerin imzasının tamam olması” durumunu kontrol etmemesi nedeniyle karar verildiği görülmektedir. Hukuken görevlendirilmesi mümkün olmayan belediyeye ait … şirketi personelinin gerçekleştirme görevlisi olarak görevlendirildiği ve ödeme emri belgesinin bu personel tarafından imzalandığı anlaşılmaktadır. 5018 sayılı Kanuna göre gerçekleştirme görevlilerinin tespiti harcama yetkilisi tarafından yapılmaktadır. Muhasebe yetkilisinin görevi de gerçekleştirme görevlisinin imzasının olup olmadığını kontrol etmekten ibarettir. Hukuken muhasebe yetkilisinin; gerçekleştirme görevlisinin mevzuata aykırı görevlendirmesi nedeniyle itiraz etme yetkisi ve sorumluluğu bulunmadığı gibi, görevlendirilen bu kişilerin görevlendirilme usulünü ve hukuki durumunu inceleme, yetkili olup olmadıklarını sorgulama, isim ve imza karşılaştırmasını yapma gibi bir görevi de yoktur. Hukuka aykırı görevlendirmelerden ve ödeme emri ve eklerini yetkili olmayan kişilerin gerçekleştirme görevlisi olarak imzalayıp imzalamadıklarını kontrolden dolayı doğrudan harcama yetkilisi sorumludur. Muhasebe yetkilisinin bu çerçevede görevinin, sadece ödeme emri belgesi üzerinde gerçekleştirme görevlisi sıfatıyla bulunması gereken imzaların varlığını kontrol etmek olduğu gerekçesiyle muhasebe yetkilisinin sorumluluğunun bulunmadığı, bu itibarla kararın bozularak daireye gönderilmesi gerektiği yönündeki ayrışık görüşlerine karşı)

Esasa ilişkin olarak ise:

6085 sayılı Sayıştay Kanununun 50 inci maddesinde:

“Daireler tarafından yapılan hesap yargılaması sonucunda; hesap ve işlemlerin yasal düzenlemelere uygunluğuna veya kamu zararının sorumlulardan tazminine hükmedilir. Bu hükümler dışında, gerekli görülen hususların ilgili mercilere bildirilmesine karar verilebilir.” Denilmiştir.

İlamda tazmin, mevzuata uygunluk veya ilgili mercilere bildirilmesine ilişkin bir hüküm bulunmamaktadır. Dolayısıyla itiraza konu bir hüküm ilamda olmadığından Temyiz Kurulunca yapılacak bir işlem bulunmadığına, oybirliğiyle,

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.