Devredilen İşlerde İş Durum Belgesi Düzenlenme Şartları

TCK 12. Bölge Müdürlüğü Yapım Başmühendisliği tarafından 08.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan “Karayazı-Göksu İl Yolu Yapım İşi (Km 0+000-25+000)” ihalesine ilişkin olarak Bağdaş İnş. Taah. Mak. Petrol Ür. Oto. San. ve Tic. Ltd. Şti.’nin 06.04.2010 tarihinde yaptığı şikayet başvurusunun, idarenin 08.04.2010 tarihli yazısı ile reddi üzerine, başvuru sahibinin 22.04.2010 tarih ve 9505 sayı ile Kurum kayıtlarına alınan 21.04.2010 tarihli dilekçe ile itirazen şikayet başvurusunda bulunduğu,

İdare tarafından gönderilen bilgi ve belgelerin incelenmesinden;

4734 sayılı Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Karar verilmesinin uygun olacağı hususlarına yer verilmiştir.

İtirazen şikayet dilekçesinde özetle; ihalede sunmuş oldukları iş durum belgesinin idare tarafından iptal edilmesi ve bu doğrultuda teklifinin değerlendirme dışı bırakılması işleminin hukuki dayanaktan yoksun olduğu iddia edilmektedir.

Başvuru sahibinin iddiasının değerlendirilmesi sonucunda aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir:

İnceleme konusu ihalenin, TCK 12. Bölge Müdürlüğü tarafından 08.02.2010 tarihinde açık ihale usulü ile yapılan, Karayazı-Göksu İl Yolu Yapım İşi (Km 0+000-25+000) olduğu,

Birim fiyat teklif almak suretiyle gerçekleştirilen ihaleye 14 isteklinin teklif verdiği, ihale komisyonunca ilk aşamada 1 isteklinin teklifinin değerlendirme dışı bırakıldığı, teklif bedeli, aşırı düşük teklif sınır değerin altında kalan 3 istekli tarafından yapılan aşırı düşük teklif açıklamasının ihale komisyonunca yeterli bulunmayarak tekliflerinin reddine karar verildiği,

24.02.2010 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ilk ihale kararında, ekonomik açıdan en avantajlı teklif sahibi olarak Bağdaş İnş. Taah. Mak. Petr. Ürn. Otom. Tic. San. Paz. Ltd. Şti.’nin belirlendiği,

Ancak, ihale komisyonu tarafından düzenlenen 08.03.2010 tarihli tutanakta, alınan bir duyum neticesinde ihale üzerinde bırakılan Bağdaş İnş. Taah. Mak. Petr. Ürn. Otom. Tic. San. Paz. Ltd. Şti. tarafından sunulan iş durum belgesinin tekrar incelendiği ve söz konusu belgenin Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesini 3 üncü fıkrasına uygun olmadığının anlaşıldığı, bu nedenle de ihale komisyonunca alınan ihale kararının iptal edilerek ihale sürecine kalındığı yerden devam edilmesi gerektiğinin ifade edildiği,

Anılan kararın da 10.03.2010 tarihinde ihale yetkilisince onaylandığı,

İdarenin 10.03.2010 tarihli yazısı ile de Bağdaş İnş. Taah. Mak. Petr. Ürn. Otom. Tic. San. Paz. Ltd. Şti. firması adına taraflarınca düzenlenmiş iş durum belgesinin hiç bir surette kendilerinin ve diğer kamu kurumlarının ihalelerinde kullanılmaması gerektiğinin firmaya bildirildiği ve firmadan söz konusu iş durum belgesinin aslının iadesinin talep edildiği,

Nihai olarak, 31.03.2010 tarihinde ihale yetkilisince onaylanan ikinci komisyon kararı ile Bağdaş İnş. Taah. Mak. Petr. Ürn. Otom. Tic. San. Paz. Ltd. Şti.’nin teklifinin değerlendirme dışı bırakılmasına karar verilerek ihalenin Odisan Ortadoğu İnşaat. San. Tic. A.Ş. üzerinde bırakıldığı,

Anlaşılmaktadır.

Başvuru sahibi tarafından sunulan 06.01.2010 tarih ve 301-01081 sayılı ve noter onaylı iş durum belgesi incelendiğinde;

–       Karayolları 12. Bölge Müdürlüğü tarafından Göle Selim İl Yolu Km (0+000-22+000) ve (0+000-10+940) Arası Yol Yapım İşine ilişkin Bağdaş İnşaat Taah. Mak. Petrol Ürünleri Otomotiv Tic. San. ve Paz. Ltd. Şti. adına düzenlendiği,

–        İlk sözleşme bedelinin 5.084.501,86 TL, toplam sözleşme bedelinin ise 6.100.997.56 TL olduğu,

–       Gerçekleştirilen iş tutarının 5.278.973,18 TL, işin toplam sözleşme bedeline göre nakdi/fiziki gerçekleşme oranının % 86,53 olarak belirtildiği,

–        İş deneyime konu işe ilişkin sözleşmenin 16.09.2005 tarihinde akdedildiği ve sözleşmenin 27.10.2005 tarihinde devredildiği,

–        Devir tarihine kadar iş deneyime konu ihalede herhangi bir işin gerçekleştirilmediği ancak devir tarihinden sonra gerçekleştirilen iş tutarının 5.278.973,18 TL’ye tekabül ettiği,

–        Belge tutarının da 5.278.973,18 TL olarak belirtildiği,

Görülmektedir.

Başvuru sahibi, sunmuş olduğu iş durum belgesinin kamu ihale mevzuatında istenilen tüm şartları sağlamakta olduğunu, ancak iş durum belgesinin düzenlenebilme koşulları arasında yer almamasına karşın idarenin “geçici kabul” şartını da aramasının yerinde olmadığını ifade etmekteyken, idare iş deneyime konu işte devredilen bir işin söz konusu olduğu ve Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesinin 3 fıkrasının (a) bendi gereği söz konusu iş durum belgesinin geçerli olmadığını iddia etmektedir.

Bu çerçevede, şikayete konu uyuşmazlığın esas itibariyle ihale yetkilisinin yazılı izni ile sözleşmesi devredilen bir yapım işinde, iş durum belgesinin düzenlenebilmesinin kamu ihale mevzuatı gereği mümkün olup olmadığı sorunundan kaynaklandığı anlaşılmaktadır.

Kamu İhale Kanununun ihaleye katılımda yeterlik kurallarını hükme bağlayan 10 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendinin 2 nolu alt bendinde, sırasıyla her bir iş deneyim belgesinin hangi şartlar dahilinde düzenlenebileceğine yönelik ayrıntılı açıklamalara/tanımlamalara yer verilmiştir.

Söz konusu düzenlemenin (c) bendinde, “iş durum belgesi”; “devam eden yapım… işlerinde; ilk sözleşme bedelinin tamamlanması şartıyla, son on beş yıl içinde gerçekleşme oranı toplam sözleşme bedelinin en az %80’ine ulaşan ve kusursuz olarak gerçekleştirilen denetlenen veya yönetilen işlerle ilgili deneyimini gösteren belgeler” olarak ifade edilmiştir.

Bununla birlikte, düzenlemenin (e) bendinde devredilen işlere münhasır bir hükme yer verilmiş olup, söz konusu bentte, devredilen işlerde sözleşme bedelinin en az %80’inin tamamlanması şartıyla son on beş yıl içinde geçici kabulü yapılan yapım işlerini gösteren belgelerin iş deneyimini tevsik amacıyla kullanılabileceği öngörülmüştür.

Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesinin 1 inci fıkrasının (b) bendinin 2 nolu alt bendinde, iş deneyimini tevsik amacıyla sunulabilecek belgelerin belli bir sıralamaya tabi tutulduğu, sıralamaya tabi her bir maddenin farklı şartları bünyesinde barındırdığı ve ancak her sırada ayrıntısıyla düzenlemiş (farklı) şartları haiz belgelerin iş deneyim belgesi olarak kullanılabileceği anlaşılmaktadır.

Öte yandan Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesinde yer alan söz konusu sıralama incelendiğinde, maddeler arasında alım türleri (mal +hizmet – yapım+ yapımla ilgili hizmet işleri) bazında bir ayrışma bulunduğu gibi bir işin devredilip devredilmediği esasına dayalı bir ayrışmanın da yapıldığı görülmektedir.

Nitekim söz konusu sıralamanın (e) bendinde “devredilen işlere” özgü bir (özel) hükme yer verilmek suretiyle, devredilen bir işte iş deneyim belgesi düzenlenebilmesinin hangi şartlara bağlı olduğu belirtilmiştir.

Özel hükmün önceliği ilkesi de idarenin yazılı izni ile devredilen bir iş söz konusu olduğunda münhasıran sıralamanın (e) bendine başvurulmasını gerektirmekte ve ancak anılan bentteki koşullar dahilinde bir iş deneyim belgesi düzenlenebilmesine imkan tanımaktadır. Diğer bir ifadeyle, anılan sıralamanın (a), (b), (c) ve (d) bentlerinde ifade edilen koşullar çerçevesinde bir iş deneyim belgesi, ancak iş deneyime konu işte sözleşmenin devredilmemesi şartına bağlı olarak düzenlenebilecektir.

Bu bağlamda, bir işin devrine münhasır düzenlenmiş (e) bendi incelendiğinde, bu bent kapsamında bir iş deneyim belgesinin düzenlenebilmesi için “son 15 yıl içinde işin geçici kabulünün” yapılması şartının da gerçekleşmesinin zorunlu kılındığı görülmektedir.

Dolayısıyla devredilen bir işin iş deneyime konu olabilmesi, Kamu İhale Kanununun 10 uncu maddesinde yer alan özel hüküm doğrultusunda işin geçici kabulünün yapılmış olmasını da gerektireceğinden, “geçici kabul” koşuluna bağlı olmayan iş durum belgesinin devredilen bir işe ilişkin deneyimi tevsik amacıyla kullanılabilmesinin hukuken mümkün olmadığı anlaşılmaktadır.

Nitekim, Kamu İhale Kurumu da kanun koyucunun bu yöndeki iradesine paralel bir şekilde Yapım İşleri İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesinin 3 üncü fıkrasında devredilen işlerde “geçici kabul” şartına bağlı olarak ancak iş bitirme, iş yönetme ve iş denetleme belgesinin düzenlenebileceğini hükme bağlamıştır.

Netice itibariyle, somut olayda devredilen bir işe yönelik düzenlenen iş durum belgesini teklif dosyasında sunan isteklinin bu sebeple teklifinin değerlendirme dışı bırakılması ve kamu ihale mevzuatı gereği düzenlenebilmesi mümkün olmayan söz konusu deneyim belgesinin idare tarafından iptal edilmesi işleminde herhangi bir hukuka aykırılığın bulunmadığı sonucuna varılmıştır.

Açıklanan nedenlerle, 4734 sayılı Kanunun 65 inci maddesi uyarınca bu kararın tebliğ edildiği veya tebliğ edilmiş sayıldığı tarihi izleyen 60 gün içerisinde Ankara İdare Mahkemelerinde dava yolu açık olmak üzere;

Anılan Kanunun 54 üncü maddesinin onuncu fıkrasının (c) bendi gereğince itirazen şikayet başvurusunun reddine,

Esasta
Oybirliği, gerekçede oyçokluğu ile karar verildi.