Bilgi Edinme/İnsan HaklarıGENEL HUKUKGÜNCEL HABERLER

Bilgi Edinme Değerlendirme Kurulu Kararlarının Emsal Niteliği

Mevzuat-20

Belirli bir konudaki Kurul kararının aynı konularda yapılan başvurular için Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamındaki bütün kamu kurum ve kuruluşları için emsal niteliğinde olduğu, başvurulara bu kararlar doğrultusunda işlem yapılması gerektiği BEDK tarafınca karara bağlanmıştır. Dolayısıyla emsal kararlar bu hakkın kullanılması açısından önem taşıdığından, bazı emsal kararlara yazımızda yer verilmesinde fayda görülmüştür.

BEDK’nun 25.10.2004 tarihli, 2004/139 sayılı Kararı: “… Genel Müdürlüğü’nün, … isimli per-sonelin Genel Müdürlüklerine başvurarak “13 yıllık sicil notları ile soruşturma ve ceza raporlarını öğrenme” talebinde bulunduğundan bahisle, talep edilen bilgilerin adı geçene verilip verilmeyeceği hususunda tereddüte düşüldüğünden, bu hususta Kurulumuzun görüşünü talep eden başvurusu hakkında, 1- … 4982 sayılı Kanun ile çelişen Devlet Memurları Sicil Yönetmeliği hükümlerinin uygulanmasında (özlük dosyaları ve) sicil raporlarının üçüncü kişilere karşı yine gizlilik prensibi içinde muhafazasının gerektiği, ancak ilgili kamu görevlisine karşı 4982 sayılı Kanun çerçevesinde açık olmasının gerektiği, bu çerçevede 4982 sayılı Kanunun “Bilgi veya belgeye erişim” başlıklı 10 uncu maddesi gereğince tasdikli bir suretinin “GİZLİ ve KİŞİYE ÖZEL” bir yazı ile ilgiliye verilmesinin uygun olacağı, 2- Personelin kendisiyle ilgili soruşturma ve ceza raporlarının ise, 4982 sayılı Kanunun yukarıda belirtilen hükümleri uyarınca, varsa üçüncü kişilere ait bilgiler çıkarıldıktan sonra ilgiliye tasdikli birer suretinin verilmesi gerektiği, hususlarının … Genel Müdürlüğü’ne bildirilmesine, oybirliği ile karar verilmiştir.”

Kurulun 25.10.2004 tarihli, 2004/149 sayılı Kararı: “… 1- Adı geçenin, … Genel Müdürlüğün-den, 1999-2003 tarihleri arasındaki sürelere ait sicil raporlarının birer suretinin kendisine verilmesi talebini hâvi başvurusu ile ilgili olarak, a) … 4982 sayılı Kanun ile çelişen mevzuat hükümlerinin uygulanmasında özlük dosyaları ve sicil raporlarının üçüncü kişilere karşı yine gizlilik prensibi içinde muhafazası ve fakat ilgili kamu görevlisine karşı 4982 sayılı Kanun çerçevesinde açık olması, talep edilen sicil raporlarının tasdikli birer suretinin adı geçene verilmesi gerektiği, b) Söz konusu Genel Müdürlükçe adı geçene verilen cevap yazısında yer alan “05.07.2004 tarihli ve 2004/12 sayılı Kurul Kararının Emniyet Genel Müdürlüğünün başvurusu üzerine alınan münferit bir karar olduğu ve bütün kamu kurum ve kuruluşlarını kapsamadığından talep edilen dosyaların suretinin kendisine verilmesinin yasal olarak mümkün görülmediği” yolundaki gerekçesi ile ilgili olarak, belli bir konuda alınan Kurul kararının aynı konularda yapılan başvurular için 4982 sayılı Kanun kapsamındaki bütün kamu kurum ve kuruluşları için emsal niteliğinde olup, başvurulara bu kararlar doğrultusunda işlem yapılması gerektiği, hususlarının … Genel Müdürlüğü’ne bildirilmesine … karar verilmiştir.”

05.07.2004 tarihli, 2004/20 sayılı Karar: “… 1- C. B.’ın 01.06.2004 tarihli başvurusu ile ilgili olarak, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 12’nci maddesi gereğince başvuruların reddi halinde bu kararın gerekçesi ve buna karşı başvuru yollarının belirtilmesi gerekirken Teftiş Kurulu Başkanlığının cevabi yazısında bu her iki unsurun da bulunmadığı, 2- C. B.’ın 02/06/2004 tarihli başvurusu ile ilgili olarak, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu ve Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik’te yer alan başvurunun gereğinin yapılması gerekçeleri arasında “Bilgi Edinme Biriminin henüz oluşturulamamış olması” şeklinde bir gerekçenin yer almadığı, mevcut idari yapılanma içerisinde de mutlaka başvuruların gereğinin yapılması gerektiği, 3- Her iki başvuru ile ilgili olarak, söz konusu Kanunun 11 inci maddesine ve mezkur Yönetmeliğin 18 inci maddesine göre başvurulara 15 iş günü içinde olumlu ya da olumsuz bir cevap verilmesi gerekirken, başvuru sahibinin 6 dilekçesine bu süre içinde hiçbir cevap verilmediğinden, sorumlular hakkında Kanunun 29 uncu ve Yönetmeliğin 42 nci maddesi gereğince işlem yapılması, hususlarının … Başkanlığına bildirilmesine … karar verilmiştir.”

BEDK’nun 20.09.2004 tarihli, 2004/107 sayılı Kararı: Karar Tarihi : “M. K.’nin itirazının KA-BULÜ ile, adı geçenin talep ettiği, Başmüfettiş …’ın … 2003 yılı Teftiş Raporu ve ekleri ile Müfettiş …’nin adı geçenin ihbarı üzerine hazırladığı 26.12.2003 tarihli ve 5 sayılı Tahkikat Raporunun suretlerinin, … Genel Müdürlüğü Teftiş Kurulu Başkanlığı tarafından “4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 19 ve 25’inci maddeleri ile Dilekçe ve Bilgi Edinme Hakkının Kullanılmasına dair 2004/12 sayılı Başbakanlık Genelgesine göre talebiniz Bilgi Edinme Hakkı Kanunu kapsamı dışında bulunmaktadır.” denilerek adı geçene verilmemesinin 4982 sayılı Kanunun ruhuna uygun düşmediği, zira, talep edilen bilgi veya belgenin “bir soruşturma dosyası ile ilgili olmasının ya da bizatihi bir soruşturma dosyası olmasının” 4982 sayılı Kanunun 19’uncu maddesine göre reddini gerektirmeyeceği, talebin reddedilebilmesi için 19’uncu maddede belirtilen red gerekçelerinden hangisine dayanıldığının açıkça ve gerekçeli bir şekilde başvuru sahibine yazılı olarak izahının yapılmasının yine 4982 sayılı Kanunun 12’nci ve Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 18’inci maddesi gereği olduğu, ancak olayımızda anılan Genel Müdürlüğün yazısında bu hususun yeterince yer almadığı görüldüğünden; diğer taraftan, talep edilen soruşturma raporu ile adı geçenin ihbarı üzerine yapılan tahkikat raporunun 4982 sayılı Kanunun 25’inci maddesi çerçevesinde kamuoyunu ilgilendirmediği ve sadece kurum personelini ilgilendirdiği değerlendirmesinin de yerinde olmadığı, kaldı ki bu raporlarda yer alan hususlar sadece Kurum personelini ilgilendiren bilgi ve belgelerden olsaydı dahi anılan Kanunun aynı maddesinin “Ancak, söz konusu düzenlemeden etkilenen kurum çalışanlarının bilgi edinme hakları saklıdır.” hükmü gereğince talep ettiği bilgi ve belgelerin adı geçene verilmesi gerekeceğinden, başvuru sahibinin talep ettiği bilgi ve belgelerin onaylı suretlerinin adı geçene verilmesinin söz konusu Genel Müdürlüğe bildirilmesine … karar verilmiştir.”

22.11.2004 tarihli, 2004/184 sayılı Karar: “S. Ç.’nun itirazının REDDİ ile, adı geçenin “hak-kında yürütülen soruşturmaların sonucu ve soruşturma dosyalarındaki bütün bilgi ve belgelerin birer fotokopisinin” tarafına verilmesini talebi karşısında, … Sağlık Bilimleri Enstitüsü Müdürlüğünün verdiği “Öğrenciliğiniz sırasında hakkınızda açılmış olan soruşturma, soruşturmacı … tarafından henüz tamamlanamamıştır. Soruşturma tamamlanıp rapor verildikten sonra sonucu tarafınıza bildirilecektir. Soruşturma devam ettiği için, soruşturmanın gizliliği açısından Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’na göre, tarafınıza bilgi verilmesi mümkün değildir.” cevabının, 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun “İdari soruşturmaya ilişkin bilgi veya belgeler” başlıklı 19’uncu maddesinin (c) bendinin “Soruşturmanın güvenliğini tehlikeye düşürecek …bilgi veya belgeler, bu Kanun kapsamı dışındadır.” hükmü ve Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin “İstenecek bilgi veya belgelerin niteliği” başlıklı 12’nci maddesinin ikinci fıkrasının “Kurum ve kuruluşlar; … tekemmül etmemiş bir işleme ilişkin bilgi veya belge için yapılacak başvurulara olumsuz cevap verebilirler.” hükmü ile birlikte değerlendirildiğinde, söz konusu Enstitü Müdürlüğünün olumsuz cevabının 4982 sayılı Kanun ile mezkur Yönetmeliğe uygun olduğuna, dolayısıyla başvuru sahibinin itirazının REDDİNE ve keyfiyetin S. Ç.’na bildirilmesine … karar verilmiştir.”

BEDK’nun 11.10.2004 tarihli, 2004/135 sayılı Kararı: “Y. O.’ın itirazının REDDİ ile, Talep ettiği soruşturma raporunun adı geçenin kendisi hakkında olmayıp üçüncü kişilere ait olması ve 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 21 inci maddesinin birinci fıkrasının “Kişinin izin verdiği hâller saklı kalmak üzere, özel hayatın gizliliği kapsamında, açıklanması hâlinde kişinin sağlık bilgileri ile özel ve aile hayatına, şeref ve haysiyetine, meslekî ve ekonomik değerlerine haksız müdahale oluşturacak bilgi veya belgeler, bilgi edinme hakkı kapsamı dışındadır.” hükmü gereğince, talebin yerine getirilmesinin hakkında soruşturma yapılan söz konusu kişilerin özel hayatı ile mesleki değerlerine haksız müdahale oluşturacağından, adı geçenin talebinin yerine getirilmemesine ilişkin itirazının REDDİNE ve keyfiyetin Y. O.’a bildirilmesine … karar verilmiştir.”

20.09.2004 tarihli, 2004/91 sayılı Karar: “A. A.’ın itirazının KABULÜ ile, 1- Başvurusuna cevap vermeyen Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı yetkilileri hakkında, a) İçişleri Bakanlığı’na 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 29 uncu maddesi uyarınca cezai işlem yapılması için şikayette bulunabileceği, b) Cumhuriyet Savcılığına suç duyurusunda bulunabileceği, c) İdari yargıda dava açabileceği, hususlarında A. A.’ın bilgilendirilmesine, 2- 4982 sayılı Bilgi Edinme Hakkı Kanunu’nun 5 inci maddesine göre kurum ve kuruluşların kendilerine yapılan bilgi edinme başvurularını etkin, süratli ve doğru olarak sonuçlandırmak yükümlülüğü bulunduğu, 11 inci maddesine göre başvuruları kural olarak 15 iş günü içinde cevaplamak zorunda oldukları, yine anılan Kanunun12 nci maddesi ile Bilgi Edinme Hakkı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Esas ve Usuller Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi gereğince başvurunun reddedilmesi halinde de red gerekçesi ile buna karşı yapılabilecek başvuru yolları ve sürelerinin 15 iş günü içinde başvuru sahibine bildirilmesinin gerektiği ve kamu görevlilerinin ihmali veya kusurlu davranışları nedeniyle başvurunun süresi içinde cevaplanmamasının Kurumun cevap verme yükümlülüğünü ortadan kaldırmadığı, ancak Mersin Büyükşehir Belediye Başkanlığı’nın bu yükümlülüklerin hiç birisini yerine getirmediği, bu bakımdan söz konusu yükümlülüklerin yerine getirilmemesinde ihmali, kusuru veya kastı bulunan ilgililer hakkında 4982 sayılı Kanunun 29 uncu maddesi çerçevesinde cezai işlem yapılmasını teminen adı geçen Belediye Başkanlığı’na yazılmasına … karar verilmiştir.”

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Bu site, istenmeyenleri azaltmak için Akismet kullanıyor. Yorum verilerinizin nasıl işlendiği hakkında daha fazla bilgi edinin.