15 Aralık-14 Ocak Maaş Ödemelerinin Muhasebeleştirilmesi
3- 15 Aralık veya Sonrasında Göreve Başlayan Devlet Memurlarına Yapılacak Ödemeler :
657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 165 inci maddesi uyarınca, bir göreve açıktan atananların ilk aylıkları, başladıkları günden itibaren gün hesabıyla ay sonunda ödeneceğinden, 15 Aralık veya bu tarihten sonra göreve başlayan personelin 31 Aralık (dahil) tarihi itibarıyla gün hesabı ile hesaplanacak aylıklarına ilişkin tahakkuk tutarı 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç; kesintiler ilgili hesaplara, ele geçecek net tutar ise 320- Bütçe Emanetleri Hesabına alacak kaydı suretiyle muhasebeleştirilecek ve Bütçe Emanetleri Hesabında ertesi yıla devredilen tutar, yeni yıl bütçesinden tahakkuk ettirilecek, 1-14 Ocak dönemine ait aylığı ile birlikte 14 Ocak tarihinde ödenecektir.
4- İşçi Ücretleri İle Çalışıldıktan Sonra Ödenen Diğer Ücretler:
Bilindiği üzere işçiler ücretlerini çalıştıktan sonra almaktadırlar. İşçilere ödenen 14 Aralık ücretleri işçilerin geçmiş aya ait (Kasım) hakedişlerini kapsamaktadır. Aralık ayına ait hakediş (15 Aralık-14 Ocak) ise takip eden yılın Ocak ayının 14? ünde ödenmektedir.
İşçiler ile aylık ve ücretleri çalışıldıktan sonra ödenen diğer personelin ücretlerinin ve hakedişlerinin 15-31 Aralık dönemine ait kısmı, hizmetin yapıldığı yıl bütçesine gider yazılacağından bu döneme ait ücretler; düzenlenecek bordro ve tahakkuk müzekkeresi ve verile emri ile 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, kesintiler ilgili hesaplara, ele geçecek net tutar ise 320- Bütçe Emanetleri Hesabına alacak kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirilecek ancak, alacaklılarına herhangi bir ödeme yapılmayacaktır. 1-14 Ocak dönemine ait ücretler ayrı bordro ve verile emri düzenlenerek hizmetin yapıldığı yıl bütçesinden tahakkuk ettirilecek, tahakkuk tutarı 830- Bütçe Giderleri Hesabına borç, kesintiler ilgili hesaplara, ele geçecek net tutar ise 103- Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilmek suretiyle muhasebeleştirilerek, Bütçe Emanetleri Hesabında ertesi yıla devredilen tutarla birlikte, 14 Ocak tarihinde ödenecektir.
5- Bir Aylık Süreyi Aşan Özlük Haklarının Ödenmesi :
Çeşitli nedenlerle özlük hakları bir aylık süreyi aşabilecek şekilde de ödenebilmektedir (2). Bu durumda da cari yıl bütçesi kapsamında gider yazılabilecek tutar bir aylık hakediş bedeli olup alınan diğer iki aylık bedel yine avans hesabı kullanılmak suretiyle ilgililere ödenebilecektir.
Bir aylık süreyi aşan özlük haklarından örneğin Aralık-Mart dönemine ait aylığın ödenmesi amacıyla avans verilmesi işleminde (2) cari yıl ile ilgili olan kısım 161 Personel Avansları Hs.? Na borç, gelecek yıl ile ilgili olan kısım ise 162 Bütçe Dışı Avanslar Hs.? Na borç, ödenecek tutar 103 Verilen Çekler ve Gönderme Emirleri Hesabına alacak kaydedilir.
Verilen avansın cari yıl bütçesi ile ilgili olan kısmına ilişkin imzalı dağıtım bordrosu , yıl sonuna kadar muhasebe birimine teslim edilip mahsubunun sağlandığında, 830 Bütçe Giderleri Hesabına Borç, 161 Personel Avansları Hs. Na alacak kaydedilerek avans kapatılır (yansıtma işlemleri ihmal edilmiştir).
Ocak-Şubat dönemine ait olarak verilen ve ertesi yıla 162 Bütçe Dışı Avans ve Krediler hesabına devreden tutarın yeni yılda bütçe dışı avans ve kredi niteliği kalmayacağından düzenlenecek bir muhasebe fişiyle 161 Personel Avansları Hs. Borçlu, 162 Bütçe dışı Avans ve Krediler Hs. Alacak yazılmak suretiyle 161 Personel Avansları Hs. na aktarılması sağlanır.
Dağıtım bordrosu muhasebe birimine geldiğinde yukarıda belirtildiği şekilde gider kayıt işlemi yapılarak 161 Personel Avansları Hesabı da kapatılır.
C- Sonuç:
Bütçe kanunu kapsamında yapılan harcamaların muhasebeleştirilmesi işlemlerinde bütçe yılı, harcamanın yapılacağı tarih ve bütçe açısından yapılan ödemenin bütçe gideri niteliği kazanması özlük hakkı ödemelerinin muhasebeleştirilmesi işlemlerinde farklılıklar yaratabilmektedir.
Muhasebe birimlerinin özlük haklarının ödenmesinde aylık ve yıllık dönem ayırıcı işlemlere ve ödemenin peşin veya çalışıldıktan sonra ödenmesi durumlarına dikkat ederek muhasebe işlemlerini yapmaları gerekmektedir.
Bu kapsamda,
-Aynı bütçe yılı içerinde olmakla beraber birden fazla ayın özlük hakkı ödemesinde ve ay orasında yapılacak ödemelerde, hak edilen ayın ödemesi gider olarak muhasebeleştirilecek, diğer aylar ise 161 Personel Avansları Hs.? dan karşılanacak,
-Yıl sonunda özlük hakları peşin ödenen personelin, gelecek bütçe dönemine sarkan kısımları 162 Bütçe Dışı Avanslar Hesabı kullanılmak suretiyle ödenecek,
-Çalışıldıktan sonra ödenen işçi ücretlerinde cari yıl içinde kalan kısmı 320 Bütçe Emanetleri Hesabına alınacak fakat ilgilisine ödenmeyip, gelecek dönemle ilgili olan kısmın ödenmesi gerektiği dönemde kalan kısımla beraber ödenecektir.