Resmi Tatil, Hafta Sonu Tatilinde Harcırah Ödenir mi?
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü
Sayı : B.07.0.BMK.0.17-520-290
Konu : İlköğretim Müfettişleri Harcırahı
MİLLİ EĞİTİM BAKANLIĞINA
………………. VALİLİĞİNE
İlköğretim müfettişlerinin programları uyarınca memuriyet mahalli içinde veya dışında bulunan okullarda teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma amacıyla yapılacak görevlendirmelerde bunlara ödenecek yol masrafı ve gündelik konusunda Bakanlığımıza iletilen sorunların ve oluşan tereddütlerin giderilmesi amacıyla aşağıdaki açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1- 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) bendinde yer alan “Devamlı ikamet ettikleri yerler dikkate alınarak kurumlarınca belirlenen görev merkezi, mıntıka merkezi ve grup merkezi dışına teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilen …… İlköğretim Müfettişleri ……” hükmü uyarınca teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevleri ile memuriyet mahalli dışında görevlendirilen ilköğretim müfettişlerine görevlendirildikleri günler için gündelik ödenmesi gerekmektedir.
Çalışma programları ile belirlenen dönemlerde teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevlerinin fiilen yürütüldüğü günlerde ve sözkonusu programlar ile belirlenen dönem içerisinde kalan, fakat fiilen görev yapılmayan resmi tatil, hafta tatili, ulusal ve dini bayram günlerinde de tam gündelik ödenmesi gerekmektedir. Ancak çalışma programları ile belirlenen dönem içerisinde izin alınması halinde izinli bulunulan günlerle birleşen yukarıda sözü edilen tatil ve bayram günleri için gündelik ödenmesi mümkün bulunmamaktadır.
Bununla birlikte, günlük çalışma sürelerini görevlendirildikleri yerlerde geçirmeleri şartıyla buraya aynı gün gidip dönmeleri halinde tam gündelik ödenmesi mümkün bulunmakta, ancak gerek aynı gün gerek tatil ve bayram günlerinde geçici görev mahallinden ayrılmalar ve dönüşler için yol gideri ödenmesine imkan bulunmamaktadır.
2- Bilindiği gibi, 6245 sayılı Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) bendi, bu bentte sayılan denetim elemanlarının teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile gönderilmelerinde kendilerine ödenmesi gereken gündelik miktarlarını belirlemekte; aynı Kanunun 39 uncu maddesi ise, bu Kanun kapsamında bulunanların 1 günden az süre ile görevlendirilmeleri durumunda, ödenmesi gereken gündelik miktarlarını düzenlemektedir.
Harcırah Kanunu ile bu Kanun kapsamına giren kişilerin görev mahallerinde, sürekli veya geçici suretle yapılan yer değişikliği sebebiyle yapmak zorunda kalacakları masrafların karşılanması öngörülmüş ve bu masraflar sürekli veya geçici görev harcırahı olarak nitelendirilmiş bulunmaktadır. Harcırah Kanununun 33 üncü maddesinin (b) bendi ise, müfettiş ve benzerlerinin geçici görev bakımından diğer memurlardan ayrı mütalaa edilmeleri maksadını taşımamakta sadece bunlara verilecek gündelik miktarının tespitine ilişkin bir hükmü ihtiva etmektedir.
Ayrıca, Kanun koyucu 39 uncu maddenin uygulanmasına bir istisna getirmeyi amaçlamamış ve 42 nci maddede getirilen istisnaya benzer bir düzenlemeye bu maddede yer vermemiştir.
Bu itibarla, çalışma programı gereği, denetim elemanlarının 1 günden az süre ile görevlendirilmelerinde kendilerine 33 üncü maddenin (b) bendinde belirlenen gündelik miktarları esas alınarak 39 uncu maddede belirtilen sınırlamalar dahilinde ödeme yapılması gerekmektedir.
3- 6245 sayılı Harcırah Kanununun 27 nci maddesinde, muayyen tarifeli olmayan nakil vasıtaları ile seyahat halinde yurtiçi yol masrafının bu Kanuna bağlı (1) sayılı cetvelin 3 numaralı sütununda gösterilen nakil vasıtalarına göre yapılan hakiki masraftan meydana geleceği açıklanmıştır. (1) sayılı cetvelin 1 inci sütununun 2 nci maddesinde ise 33 üncü maddenin (b) bendine dahil olanların gayrimuayyen tarifeli taşıtlarla seyahati halinde mutat ve ekonomik olan taşıtlara ait yol masrafı ve icap ve zaruret halinde kullanılacak diğer taşıtlara göre hakiki yol masrafının ödeneceği hükme bağlanmıştır.
Burada sözü edilen “icap ve zaruret hali” ifadesinden, görevin önemi ve ivediliği bakımından mutat ve ekonomik olan taşıt araçları ile yolculuğun güvenlik, süre v.b. açılardan yeterli bulunmadığı hallerin anlaşılması gerekmektedir. Ancak, gösterilen icap ve zaruret halinin, harcırah beyannamelerinin incelenmesi ve onaylanması sırasında, hizmetin mahiyetine uygun olup olmadığının kontrol edilmesi gerekir.
Bu durumda, icap ve zaruret halinin önceden belirlenerek onay alınmasının mümkün olamadığı hallerde, sonradan alınacak bir onayın harcırah beyannamelerine eklenmesi şartıyla, kullanılan taşıtlara göre gerçek yol giderinin ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
Öte yandan, 6245 sayılı Harcırah Kanununa bağlı (1) sayılı cetvelin açıklama bölümünün 5 inci maddesinde, göreve özel otomobilleriyle gidenlere müstehak oldukları taşıt ücretinden ve bu taşıta göre geçecek günler için verilmesi gereken gündelikten fazla ödeme yapılmayacağı belirtilmiştir.
Yukarıda yapılan açıklamalar çerçevesinde; teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma görevi ile görevlendirilen ilköğretim müfettişlerinin çalışma programı hazırlanırken, yakın yerleşim yerlerine gönderilmelerinde aynı güzergah üzerinden aynı taşıt ile seyahat edebilmelerine azami özen gösterilmek kaydıyla memuriyet mahalli dışına teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma ile görevlendirilen ilköğretim müfettişlerine;
- A) Mutat taşıtın işlediği bir yere;
- a) Mutat taşıt, mutat olmayan bir taşıt veya özel otomobil ile gidilmesi halinde, mutat ve ekonomik olan taşıta ait yol masrafının ödenmesi,
- b) İcap ve zaruret halinde, mutat olmayan taşıt ile gidilmesi durumunda, mutat olmayan taşıt ücretinin ödenmesi,
- c) İcap ve zaruret halinde, özel otomobil ile gidilmesi durumunda, belediyelerden veya yetkili mercilerden alınacak taksi rayicine göre bekleme süresi dikkate alınmaksızın belirlenecek ücretin 2/3’ünün ödenmesi,
- B) Mutat taşıtın işlemediği bir yere;
- a) İcap ve zaruret halleri de dahil olmak üzere, mutat olmayan bir taşıt ile gidilmesi durumunda, bu taşıta ait yol masrafının ödenmesi,
- b) İcap ve zaruret halleri de dahil olmak üzere, özel otomobil ile gidilmesi durumunda, belediyelerden veya yetkili mercilerden alınacak taksi rayicine göre bekleme süresi dikkate alınmaksızın belirlenecek ücretin 2/3’ünün ödenmesi,
gerekmektedir.
4- 6245 sayılı Harcırah Kanununun 14 üncü maddesinde, bu Kanun kapsamında bulunanlardan kurumlara ait bir görevin yapılması amacıyla memuriyet mahalli dışında geçici olarak görevlendirilenlere ödenmesi gereken yol gideri, gündelik ve taksi ücretleri düzenlenmiş, kurumlara ait bir görevin yapılması amacıyla memuriyet mahalli içinde bir yere gönderilenlere ödenecek yol masrafı ise anılan Kanunun “Memuriyet mahalleri içinde yol masrafı” başlıklı 28 inci maddesinde düzenlenmiştir.
Anılan maddede;
“Memuriyet mahalli içinde taşıt ile gidilmesi gereken bir yere görev ile gönderilenlerin (48 inci madde kapsamına girenler hariç) yol masrafı mutat olan taşıt aracına göre yapılacak gerçek masraf üzerinden verilir.
Acele ve zorunlu hallerde, daire amirinin onayı ile, mutat taşıt dışındaki araçlarla gidilmesi halinde bu taşıt için yapılan masraf yol masrafı olarak ödenir.”
denilmektedir.
Maddenin incelenmesinden de görüleceği üzere, memuriyet mahalli içinde yapılacak görevlendirmelerde öncelikle mutat taşıt araçlarının kullanılacağı, acele ve zorunlu hallerde de daire amirinin onayı ile (acele ve zorunlu hallerin önceden belirlenerek onay alınmasının mümkün olamadığı hallerde, sonradan alınacak bir onayın harcırah beyannamelerine eklenmesi şartıyla) mutat taşıt dışındaki araçların kullanılabileceği bu durumda da bu taşıt için yapılan masrafın yol masrafı olarak ödenmesi mümkün bulunmaktadır.
Bu düzenleme ile hizmet araçları bulunmayan veya yeteri kadar hizmet aracı olmayan kamu kurum ve kuruluşlarının hizmetlerinin yürütülmesi ve görevin gecikmeksizin yerine getirilmesi amaçlanmıştır.
Maddenin ikinci fıkrası hükmü ise her tür göreve göndermelerde değil acele ve zorunlu hallerdeki görevlendirmelerde daire amirinin onayı ile mutat taşıt dışında kullanılması gerekli ve zorunlu olan taşıtlara ait ücretin yol masrafı olarak ödenmesini öngörmektedir.
Açıklanan nedenlerle, madde hükmünün uygulanmasında amirlerin gereken hassasiyeti göstermeleri ve göreve göndermelerde öncelikle kamu kurum ve kuruluşlarının resmi araçlarının kullanılmasını sağlamaları, resmi araç sağlanamaması durumunda ise mutat taşıt araçlarının kullanılması ve ancak yukarıda yapılan açıklamalar dikkate alınarak acele ve zorunlu hallerde daire amirinin onayı ile mutat olmayan taşıt veya özel otomobil kullanılması mümkün bulunmaktadır.
Bu itibarla, memuriyet mahalli içinde teftiş, denetim, inceleme veya soruşturma ile görevlendirilen ilköğretim müfettişlerine;
- A) Mutat taşıtın işlediği bir yere; mutat taşıt, mutat olmayan bir taşıt veya özel otomobil ile gidilmesi halinde, mutat ve ekonomik olan taşıta ait yol masrafının ödenmesi,
- B) Mutat taşıtın işlemediği bir yere;
- a) Daire amirinin onayı ile acele ve zorunlu hallerde, mutat olmayan taşıt ile gidilmesi durumunda, bu taşıta ait yol masrafının ödenmesi,
- b) Daire amirinin onayı ile acele ve zorunlu hallerde, özel otomobil ile gidilmesi durumunda, belediyelerden veya yetkili mercilerden alınacak taksi rayicine göre bekleme süresi dikkate alınmaksızın belirlenecek ücretin 2/3’ünün ödenmesi,
gerekmektedir.
Diğer taraftan, hem memuriyet mahalli dışında hem de memuriyet mahalli içinde göreve mutat olmayan taşıt veya özel otomobil ile grup halinde gidilmesi halinde, hesaplanan yol giderinin grupta bulunan görevli sayısına bölündükten sonra hisselerine düşen giderin yol masrafı olarak ödenmesi gerekmektedir.
Bilgilerini ve gereğini arz/rica ederim.
Hasan Basri Aktan