2.

Envanter defteri

3.

Envanter defteri

Defteri kebir

Sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler Kooperatifler

5.

Envanter defteri

Defteri kebir

Genel kurul toplantı ve müzakere defteri

Pay defteri,

3.

Envanter defteri

Defteri kebir

1. 2.

3.

Envanter defteri

Defteri kebir

Miktar (TL)

Miktar (TL)

Miktar (TL)

Defteri kebir

Envanter defteri

İşletmenin faaliyet konusuna göre ayrıca tutulması zorunlu defterler

Kombine imalat defteri

Bitim işleri defteri

Yabancı nakliyat kurumlarının hasılat defteri

Ambar Defteri

Damga resmi kayıtları⁷

Menkul ve gayrimenkul sermaye iratlarına ait kayıtlar

Türk Ticaret Kanunu

İlk açılışta kullanılmaya başlamadan önce

tasdik ettirilecek fiziki ortamda tutulan  defterler

2.               Defteri kebir,

3.               Envanter defteri,

4.               Pay defteri,

5.               Yönetim           kurulu

karar defteri

6.               Genel kurul toplantı ve müzakere

defteri

7.               Müdürler           kurulu

defteri^[1]

2.                  Envanter defterleri;

3.                  İşletme deft

4.                  Çiftçi

defteri;

—-

5.                  İmalat            ve

Vergisi defterleri;

(Basit           İstihsal defteri dahil)

6.                  Nakliyat

defteri;

7.                  Yabancı

kurumlarının defteri;

eri

işletme

İstihsal

Vergisi

Vergisi

nakliyat hasılat

kazanç defteri;

9.                  Bu defterler  yerine

kullanılacak olan defterler

2-      Açılış onaylarının noter tarafından yapıldığı hallerde

vergi muafiyeti kalkanlar,

tasdiknamesinin noterce aranması zorunludur. Ticaret sicili tasdiknamesinin aslı ibraz edilmek kaydıyla bir örneği noterce saklanır.

3-      Ticaret şirketleri dışındaki gerçek ve tüzel kişi tacirlerin kuruluş sırasında yaptıracakları ticari defterlere ilişkin açılış onaylarında ticaret sicili

tasdiknamesi aranmaz.

4-      Anonim

ve limited şirketler ile kooperatiflerin kuruluşunda, ticari defterlerin açılış onayları şirket merkezinin bulunduğu ticaret sicili müdürlüğü tarafından yapılır.

Türk Ticaret Kanunu

Vergi Usul Kanunu

Açılış onaylarının her hesap dönemi için yapılması zorunlu defterler

2.                  Defteri kebir,

3.                  Envanter defteri

4.                  Yönetim kurulu

karar defteri

—

Müdürler kurulu defteri

2.                  Envanter defterleri;

3.                  İşletme defteri

4.                  Çiftçi işletme

defteri;

—

5.                  İmalat ve İstihsal

Vergisi defterleri;  (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil)

6.                  Nakliyat Vergisi

defteri;

7.                  Yabancı nakliyat

kurumlarının hasılat defteri;

8.                  Serbest meslek

kazanç defteri;

9.                  Bu defterler  yerine kullanılacak olan defterler

İzleyen hesap dönemlerinde  açılış onayı yaptırılmaksızın kullanılmaya devam

edilebilecek defterler^[2]

(yeterli yaprakları bulunması kaydıyla)

1.         Pay defteri  2.             Genel kurul

toplantı ve müzakere

defteri

İzleyen faaliyet dönemlerindeki açılış onayı zamanı

Yaprakları bulunması halinde yeni hesap döneminin ilk ayı içerisinde onay yenilemek suretiyle kullanılacak defterler

1.                  Yönetim             kurulu

karar defteri,

2.                  Yevmiye defteri,

3.                  Envanter defteri

4.                  Defteri kebir

—

Müdürler kurulu defteri

1.                  Yevmiye defteri

2.                  Envanter defterleri;

3.                  İşletme defteri

4.                  Çiftçi işletme

defteri;

—

5.                  İmalat ve İstihsal

Vergisi defterleri;  (Basit İstihsal Vergisi defteri dahil)

6.                  Nakliyat Vergisi

defteri;

7.                  Yabancı nakliyat

kurumlarının hasılat defteri;

8.                  Serbest meslek

kazanç defteri;

9.                  Bu defterler  yerine kullanılacak olan defterler

Kullanmaya başlamadan önce

Kullanmaya başlamadan önce

Türk Ticaret Kanunu

2.                  Yönetim            kurulu

karar defterleri

—

Müdürler kurulu defteri

–

Yönetim kurulu karar defteri izleyen hesap döneminin birinci ayının sonu

Vergi Usul Kanununun 13’üncü ve 15’inci maddesi uyarınca Maliye Bakanlığı tarafından mücbir sebep halinin ilan edildiği yerlerde, defterlerin kapanış onayları, mücbir sebebin sona erdiği tarihi takip eden ikinci ayın sonuna kadar yapılabilir

Asgari Olması Gereken Bilgiler

b)                  Tarih,

c)                  Borçlu hesap,

ç) Alacaklı hesap,

d)                 Tutar,

e)                  Her kaydın dayandığı belgelerin türü ile varsa tarihleri ve sayıları.

b)  Yevmiye defteri madde sıra numarası,

c)   Tutar,

ç) Toplu hesaplarda yardımcı nihai hesapların isimleri.

b)                  Pay sahibinin iletişim bilgileri,

c)                  Varsa pay üzerindeki intifa hakkı sahiplerinin adı soyadı veya unvanı ve intifa hakkı sahibi oldukları paylar, ç) Varsa intifa hakkı sahiplerinin iletişim bilgileri,

d)                 Payın nominal değeri,

e)                  Sahip olunan pay sayısı ve toplam tutar,

f)                   Payın tertibi,

g)                  Payın edinme tarihi,

ğ) Deftere kayıt tarihi,

ı) Payın edinimi ve devrine ilişkin gerekli açıklamalar.

(Genel kurul toplantı ve müzakere defteri, şirket genel kurul toplantısı yapılırken genel kurulda sorulan sorular, verilen cevaplar, sunulan önergeler, alınan kararlar işlenerek düzenlenebileceği gibi hazırlanan toplantı tutanağının deftere yapıştırılması şeklinde de tutulabilir.)

Kollektif ve komandit şirketlerde yönetimle görevlendirilen ortağın veya ortakların yahut bütün ortakların şirket yönetimi ile ilgili olarak aldığı kararlar da genel kurul toplantı ve müzakere defterine kaydedilir.

Müdürler kurulu karar defteri

e-defter tutmak zorunda olanlar ve uygulamaya  geçiş zamanı

a)                  2017  hesap  dönemi  brüt satış  hasılatı  10  Milyon  TL  ve  üzeri olan  mükellefler    2019 hesap döneminde,  e-defter     tutmak     ve 1/1/2019  tarihinden    itibaren    e-fatura düzenlemek zorundadır. (454  seri No.lu VUK Genel Tebliği ile)

b)                  Özel    Tüketim    Vergisi Kanununa ekli  I  sayılı  listedeki malların  imali,  ithali,  teslimi  vb. faaliyetleri  nedeniyle  Enerji  Piyasası Düzenleme  Kurumu  (EPDK)’ndan 2018  yılı  içerinde  lisans  alan mükellefler (Bayilik lisansı olanlar, münhasıran bu lisansa sahip olmaları nedeniyle bu kapsamında değerlendirilmeyecektir)  1/1/2019  tarihinden itibaren elektronik fatura ve elektronik defter

Türk Ticaret Kanunu’na göre                                    Vergi Usul Kanununa göre

10 yıl

Örn.  Yıllara yaygın inşaat işinde hesap dönemi bütünlüğü dikkate alınmalıdır.

c)                  Özel    Tüketim    Vergisi Kanununa  ekli  III  sayılı  listedeki malları  imal,  inşa  ve  ithal  eden

mükelleflerden  2018  yılı  içerinde mükellefiyet    tesis  ettirenler 1/1/2019 tarihinden itibaren elektronik fatura  ve  elektronik  defter uygulamasına  geçmek  zorundadır. Bununla birlikte mükellefiyet tesis tarihi  1/10/2018 –31/12/2018 tarihi olan mükellefler istemeleri halinde 1/1/2020 tarihinden itibaren elektronik defter tutabilecekler ve e-Fatura uygulamasına geçebileceklerdir. (454 seri No.lu VUK Genel Tebliği ile)

d)                 İnternet üzerinden  mal  ve hizmet satışı yapan ve 2017 yılı gelir tablosu  brüt  satış  hasılatı  tutarı  5 milyon   lira   ve   üzerinde   olan mükellefler, 31/12/2018 tarihine kadar  başvurularını  ve  fiili  geçiş hazırlıklarını tamamlayarak 1/1/2019 tarihinden  itibaren  e-Arşiv Uygulamasına geçmek zorundadırlar. (464 seri No.lu VUK Genel Tebliği ile)

e)                  Elektronik fatura ve elektronik defter uygulamasına geçme zorunluluğu getirilen mükellefler; tam bölünme, birleşme (devralma şeklinde birleşme ve yeni kuruluş şeklinde birleşme) veya tür (nev’i) değişikliğine gitmeleri halinde devrolunan veya birleşilen tüzel kişi mükellefler ile tam bölünme veya tür (nev’i) değişikliği sonucunda ortaya çıkan yeni tüzel kişi mükellefler de eFatura uygulamasına geçmek ve elektronik defter tutmak zorundadır. Bu durumda uygulamalara geçme süresi hiçbir koşulda işlemin ticaret siciline tescil tarihini izleyen ayın başından itibaren 3 ayı geçemez.

(454  seri No.lu VUK Genel Tebliği ile)

f) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa ekli cetvellerde yer alan idare, kurum ve kuruluşlar ile iktisadi kamu kuruluşlarının elektronik fatura uygulamasına geçme yararlanma ve elektronik defter tutma zorunluluğu bulunmamaktadır. (454 seri No.lu VUK Genel Tebliği ile)

Defterler

(Defter Beyan Sistemine ilişkin bilgilere izleyen bölümde yer verilmiştir.)

Oluşturulması

Elektronik defter tutma sürecinde hesap döneminin ilk ayının beratının alınması açılış onayı, son ayının beratının alınması ise kapanış onayı yerine geçer.

Uygulamadan yararlananlar, aylık dönemler itibarıyla oluşturdukları elektronik defterler için, aşağıda yer alan adımları izleyerek berat almak ve bunları istenildiğinde ibraz etmek üzere muhafaza etmek zorundadırlar.

Gerçek kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar kendilerine ait güvenli elektronik imza veya mali mühür ile imzalar.

Tüzel kişiler elektronik defterlerini, ilgili olduğu ayı takip eden üçüncü ayın son gününe kadar (Hesap döneminin son ayına ait defterler kurumlar vergisi beyannamesinin verildiği ayın son gününe kadar)

İmzalı veya mühürlü defterler için berat dosyaları oluşturulur ve bu dosyalar Elektronik Defter

Uygulaması aracılığı ile GİB’in onayına sunulur.

GİB mali mührünü de içeren beratlar elektronik defter tutanlar tarafından indirilerek istenildiğinde ibraz edilmek üzere ilgili olduğu elektronik defterler ile birlikte muhafaza edilir.

Aylık dönem, sadece onaya sunulan ayın defter kayıtlarını ifade etmekte olup, önceki aylara ait kayıtları içermez. Hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde de elektronik defter tutmaya başlanabilir. Ancak hesap dönemi veya takvim yılı içerisinde elektronik defter tutmaya başlayanlar, başladıkları tarihi izleyen bir aylık süre içerisinde eski defterlerine kapanış tasdiki yaptıracaklardır.

Yukarıda sayılan adımların neticesinde oluşturulan elektronik defterler, GİB tarafından onaylanan beratları ile birlikte Vergi Usul Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul edilecektir.

a)                  Elektronik defterler, istenildiğinde ibraz edilmek üzere ilgili olduğu beratları ile birlikte muhafaza edilmek zorundadır.

b)                  Elektronik defterler ile beratlarının veri bütünlüğünün sağlanması ile kaynağının inkâr edilmezliği, güvenli elektronik imza veya mali mühür ile garanti altına alındığı için elektronik defterler kâğıt ortamında saklanmayacaktır.

c)                  Defterlerini elektronik ortamında tutanlar, elektronik defterlerini ve ilgili beratlarını vergi kanunları, Türk Ticaret Kanunu ve diğer düzenlemelerde yer alan

ç)  Muhafaza ve ibraz yükümlülüğü, elektronik defterlerin ve beratların doğruluğuna, bütünlüğüne ve değişmezliğine ilişkin olan (elektronik imza ve mali mühür değerleri dâhil)  her türlü elektronik kayıt ve veri ile doğrulama ve görüntüleme araçlarının tümünü kapsamakta olup, elektronik defterlere istenildiğinde kolaylıkla erişebilmeyi, anlaşılabilir ve eksiksiz bir biçimde görüntüleyebilmeyi ve okunabilir kâğıt baskılarını üretebilmeyi sağlayacak biçimde yerine getirilmelidir.

d) Elektronik defterler ve beratların elektronik defter izni verilenlerin kendilerine ait bilgi işlem sistemlerinde muhafaza edilmesi mecburi olup, üçüncü kişiler nezdinde ya da yurt dışında muhafaza işlemi Başkanlık ve Genel Müdürlük açısından herhangi bir hüküm ifade etmemektedir. Muhafaza yükümlülüğünün Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ve Türkiye Cumhuriyeti kanunlarının geçerli olduğu yerlerde yerine getirilmesi zorunludur.

Elektronik defter uygulamasında ihtiyarilik

Elektronik defter tutanların kağıt ortamında defter tutmaları

− İşletme hesabı esasına göre defter tutan mükelleflerin (serbest meslek kazanç defteri yanında işletme hesabı esasına göre defter tutanlar açısından 1/1/2018) kayıtlarının ise 1 Ocak  2019, tarihinden itibaren  elektronik ortamda tutulması, bu mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların defterlerinin bu kayıtlardan hareketle elektronik ortamda oluşturulması ve saklanması, vergi beyannamesi, bildirim ve dilekçelerin elektronik ortamda verilebilmesi ile elektronik ortamda belge düzenlenebilmesi amacıyla geliştirilen Defter-Beyan Sistemini kullanmaları zorunluluğu getirilmiştir.

−

−

−

−

Çiftçi işletme defteri,

Serbest meslek kazanç defteri,

Amortisman defteri,

Envanter defteri,

Defterlere ait oldukları takvim yılının son ayını takip eden dördüncü ayın sonuna kadar Başkanlık tarafından elektronik ortamda kapanış onayı yapılır.

Defter-Beyan Sistemi üzerinden tutulan defterler, 213 sayılı Kanun kapsamında geçerli kanuni defter olarak kabul edilecektir.

Defter-Beyan Sistemi kullanmakla yükümlü olan mükelleflerden defter tutmak zorunda olanların kâğıt ortamında tuttukları defterlerin hukuki geçerliliği bulunmamaktadır.